بازتاب ادبیات تعلیمی در شعر بهار

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 2، دوره 6، شماره 19، فروردین 1393، صفحه 33-50   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

غلامحسین ملایی^*

استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد امیدیه - ایران

چکیده

استفاده از شعر در عرصه­ی تعلیم و تربیت در ادبیات کهن ما از دیرباز رایج بوده و در دوران مشروطیت با همه­ی تنوع و گستردگی در شعر ملک­الشعرای بهار نمود می­یابد تا جایی که دیوان بزرگ­ترین شاعر معاصر را باید در زمره­ی ادبیات تعلیمی به شمار آورد که بیانگر خوش­بینی او نسبت به نسل آینده ایران است. او آگاهانه و دل­سوزانه از توانایی کم­نظیر خود در عرصه­ی شعر بهره می­برد تا مفاهیم و ارزش­های اخلاقی جهان­شمولی - که ریشه در فرهنگ اسلامی و تاریخ ایران باستان دارد - را در قالب داستان، تمثیل و ... به مردم خویش ارایه کند. نظر به تنوع مخاطب، این آموزه­ها گوناگون و رنگارنگ­اند و اغلب ارزش­های ملی و دینی را در­ بر می­گیرند. با این وجود مضامینی چون ترغیب به دادگری، آزادگی،       وطن­دوستی، دانش­اندوزی و مهربانی به خلق را می­توان محور این اندرزها دانست.

کلیدواژه‌ها

ملک الشعرای بهار؛ ادبیات تعلیمی؛ آزادگی؛ دادگری؛ علم اندوزی