کنکاشی در نمادپردازی در گنبد هفتم (با تکیه بر ادبیات تعلیمی و غنایی)

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 7، دوره 5، شماره 17، مهر 1392، صفحه 117-132   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

راحله عبداله زاده برزو^*

مربّی گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد شیروان- ایران

چکیده

هفت پیکر، از جملة شاه­کارهای ادبیات غنایی است که سخن پرداز گنجه آن را به رشتة نظم در آورده است. این اثر در به کارگیری نمادها در بیان ساختار روانی انسان، بی نظیر است. او در این اثر، سلوک بهرام را در هفت وادیِ هفت گنبدِ آسمانی به دست هفت شاه­بانوی جهان، برای رسیدن به تمامیت و کمال به تصویر می­کشد. در گنبد هفتم که به رنگ سپید و سیارة زهره ویژه شده است و داستان از زبان دُرسَتی، شاه­دخت ایرانی، بیان می­شود، همه چیز رنگ و بوی سپیدی دارند. خواجة پارسا نمادی از بهرام گور است که در سفر از پارسایی ظاهری و قشری به پارسایی درون می­رسد. از جملة نمادهای به کار رفته در این داستان     می­توان به ماه، خورشید، درخت، آب، موسیقی، نگهبان، زن، خار و ... اشاره کرد. این مقاله تلاشی است برای تحلیل نمادهایی که در واپسین داستان هفت پیکر به کار گرفته شده­اند. در پایان مقایسه کوتاهی میان بهرام به عنوان یک شخصیت حماسی تاریخی با سیاوش، پهلوان ایرانی صورت گرفته است.

کلیدواژه‌ها

غنایی؛ تعلیمی؛ بهرام؛ گنبد هفتم؛ نماد