تحولات فضایی روستاهای پیرامون شهر با تأکید بر تعامل روستا - شهری (مورد : روستاهای پیرامون شهر نورآباد ممسنی)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 7، دوره 5، شماره 12، آذر 1389، صفحه 117-137   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

رحمت الله منشی زاده^{* 1}؛ مظفر صادقی²

¹استادیارگروه جغرافیای دانشگاه شهید بهشتی تهران

²دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه شهید بهشتی تهران

چکیده

آشکار است که در شکل پذیری و تحول سکونت­گاه­های روستایی، مجموعه عوامل و نیروهای متفاوت و متنوعی نقش آفرین هستند، اما همه آنها به نوعی متأثر از تعامل و ارتباط دو عرصه سکونتی(شهر و روستا) با یکدیگر   می­باشند.  بر این اساس، تحقیق حاضر به دنبال بررسی تحولات فضایی سکونتگاه­های روستایی پیرامون شهر نورآباد ممسنی، کمیت وکیفیت تغییرات، علل و عوامل بوجود آورنده و به طور کلی تأثیرگذاری­های حاصل از تعامل با شهر نورآباد بر روند تحولات فضایی این سکونتگاه­های روستایی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون می­باشد.جمعیت پذیری و تغییرات معیشتی این روستاها به همراه رشد سریع شهر نورآباد طی سه دهه اخیر سبب شده است که، سکونتگاه­های روستایی واقع در حاشیه و پیرامون شهر در معرض تحولات فضایی وسیعی قرار گیرند. به نحوی که برخی از روستاهای پیرامونی در معرض خطر استحاله و فرو رفتن در بافت و کالبد شهر قرار گرفته­اند و دگرگونی­های فضایی و ساختاری زیادی به خود دیده­اند و یا این که پاره­ای از این روستاها به دلیل به دلیل برخورداری از شرایط دیگر، به نحو متفاوتی دچار تحول گردیده­اند که از مهمترین موارد آن می­توان تغییرات در قیمت اراضی، تغییر در الگوی مسکن، تغییرات زیست محیطی، تحولات اجتماعی و تغییر در عملکردهای این سکونتگاه­ها را نام برد.

کلیدواژه‌ها

تحولات کالبدی - فضایی؛ سکونتگاه‌های روستایی؛ تعامل روستا - شهری؛ نورآباد ممسنی