بررسی آرمان شهر در اشعار فریدون مشیری

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 2، دوره 3، شماره 9، آذر 1390، صفحه 29-59   

نویسندگان

جمال احمدی¹؛ سارا زمانی^{* 2}

¹استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد سنندج

²- دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی،‌ دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد سنندج

چکیده

بشر همواره از بی عدالتی، خشونت و ظلم موجود در جامعه‌ی به هم ریخته‌ی دنیای امروز رنج برده است، و برای تسکین خود سعی کرده تا دنیای ایده آلی را در ذهنش خلق کند. این دنیای تخیلی که «آرمان شهر» یا «مدینه‌ی فاضله» نامیده شده است، پناهگاه خیالی خوبی را برای بشر فراهم آورده تا او را از مشکلات زندگی بگریزاند که در دنیایی آزاد و فارغ از هرگونه هراس، با امنیت بیاساید. «آرمان شهر» تجلی آرزوی نویسنده برای تکامل و بقا است. این مسأله دغدغه‌ی فکری همه‌ی انسان‌های بیدار در طول تمام عصرها بوده و هست و بازتاب آن در پهنای ادبیات فارسی به وضوح دیده می‌شود.
پژوهش حاضر، تلاشی پیرامون این موضوع در آثار فریدون مشیری، شاعر نامدار معاصر است. در این تحقیق سعی بر آن است که تصویری روشن و شفاف از آرمان خواهی شاعر برای یک جامعه‌ی مطلوب و ایده آل ارائه گردد. با انجام این پژوهش نگارندگان به این نتیجه رسیدند که آنچه فریدون مشیری به عنوان آرمان شهر به دنبال آن است شامل مدینه‌ای با ویژگی‌هایی از قبیل توجه به ابعاد انسانی، عدالت اجتماعی، مهرورزی و عشق میان همه‌ی انسان‌ها است. روش پژوهشی که در این مقاله به کار رفته روش کتاب‌خانه‌ای با استفاده از فیش برداری است.

کلیدواژه‌ها

آرمان شهر؛ مشیری؛ انسانیّت؛ مهرورزی؛ جنگ و خشونت

مراجع

. افشار، مهدی،۱۳۷۷، گذری و نظری بر احوال فریدون مشیری،تهران، شهر کتاب.

۲. احمدی، سعیده، 1388، بررسی آرمان شهر در اشعار محمدرضا شفیعی کدکنی، پایان نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی جمال احمدی.

۳. براگینسکی، م‍وی‍س‍ی‌ ای‍س‍اک‍ووی‍چ‌ ،۱۳۵۲، ی‍داری‌ آف‍ری‍ق‍ا: ب‍ررس‍ی‌ ج‍ن‍ب‍ش‌ه‍ای‌ آزادی‍‌ب‍خ‍ش‌ م‍ل‍ی‌ در آف‍ری‍ق‍ای‌ اس‍ت‍ع‍م‍اری‌، ترج‍م‍ه‌ ج‌. ع‍ل‍وی‌ن‍ی‍ا، ا. ح‌. رض‍وان‍ی‌، ت‍ه‍ران‌، نشر حقیقت‏‫.

۴. حیدری، فاطمه، 1382، چشم اندازهای آرمان شهر در شعر فارسی ( با تکیه بر آثار نظامی، عطار، سعدی و جامی)، پایان نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی ناصر نیکو بخت.

۵. دهباشی، علی، ۱۳۷۸، به نرمی باران (جشن نامه فریدون مشیری) ، چاپ اول،تهران، شهاب ثاقب.

۶. دهخدا، علی اکبر، ۱۳۷۷،لغت نامه، تهران، دانشگاه تهران، چ دوم.

۷. رفیع پور، فرامرز، ۱۳۷۷، مقدمه ای بر جامعه شناسی کاربردی، تهران، کاوه.

۸. شاکری یکتا، محمد علی،۱۳۸۷، آسمانی ار از نام خورشید ( زندگی و شعر فریدون مشیری)، تهران، نشر ثالث، چ دوم.

۹. شفیعی کدکنی، محمد رضا، ۱۳۸۷، « از دیار آشتی» ، مندرج در به نرمی باران (جشن نامه فریدون مشیری) به کوشش علی دهباشی، هران ، شهاب ثاقب، صص۱۱۳ -۱۱۱.

۱۰. صاحب اختیاری، بهروز، باقرزاده، حمیدرضا، ۱۳۸۱،فریدون مشیری شاعر کوچه‌ی خاطره‌ها، تهران، هیرمند، چ دوم.

۱۱. محمدی آملی، محمد رضا،۱۳۸۲، ترانه آبی زندگی : بررسی زندگی اجتماعی و ادبی فریدون مشیری، تهران، نگاه.

۱۲. مشیری، فریدون، ۱۳۸۴، از دریچه ی ماه (مجموعه اشعار)، تهران، نشر چشمه.

۱۳. مشیری، فریدون، ۱۳۸۱، بازتاب نفس صبحدمان (دیوان اشعار) ، تهران، نشر چشمه، چ سوم.

۱۴. مشیری، فریدون، ۱۳۸۴، نوایی هماهنگ باران (مجموعه اشعار)، تهران، نشر چشمه.

۱۵. مشیری، مهشید، ۱۳۷۵، چهل سال شاعری: نگاهی به شعر فریدون مشیری، تهران، نشر البرز.