ارزیابی ریسک زیست محیطی سد آزاد با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه

پژوهش های علوم و فنون دریایی

مقاله 2، دوره 6، شماره 4، اسفند 1390، صفحه 15-29   

نوع مقاله: تحقیقی

نویسندگان

رضا ارجمندی¹؛ سعید ملماسی²؛ رویا نزاکتی²؛ زهرا اله داد^{* 1}

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه مدیریت محیط زیست، تهران، ایران

²دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، گروه مهندسی منابع طبیعی ـ محیط زیست، تهران، ایران

چکیده

سد مخزنی آزاد بر روی رودخانه کوماسی در فاصله حدود 37 کیلومتری غرب سنندج و 39 کیلومتری جنوب شرق مریوان در غرب استان کردستان واقع شده است. ارزیابی ریسک در راستای کاهش مخاطرات ناشی از فعالیت‌های فازساختمانی و بهره‌برداری از طرح مورد مطالعه با استفاده از یکی از روش‌های زیر مجموعه روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره به نام روش تصمیم‌گیری چند شاخصه، انجام شده است. به این ترتیب با شناسایی عوامل ریسک و تعیین اهمیت، شدت و احتمال وقوع ریسک با استفاده از روش پرسشنامه‌ای دلفی به تحلیل نتایج در محیط نرم افزارSPSS پرداخته شده است. همچنین با استفاده از روش انتروپی کلیه شاخص‌های در نظر گرفته ریسک زیست محیطی وزن دهی گردیده و با استفاده از مدل TOPSIS که از زیر مجموعه‌های مدل تصمیم‌گیری چند شاخصه می‌باشد همه ریسک‌های زیست محیطی اولویت‌بندی گردید. از این رو مهمترین ریسک‌های ناشی از فعالیت‌ها ی این سد، خطرآلودگی خاک و تخریب پوشش گیاهی منطقه با امتیاز 895/0، آلودگی آب رودخانه کوماسی با امتیاز 667/0،کاهش شدید مواد آلی و بار مغذی در جریان رودخانه کوماسی در پایین دست سد با امتیاز 597/0 می‌باشند. به این ترتیب، در نهایت برنامه مدیریت زیست محیطی جهت کاهش یا پیشگیری از ایجاد ریسک‌های بدست آمده ارائه گردیده است. 

کلیدواژه‌ها

ارزیابی ریسک زیست محیطی؛ روش تصمیم‌گیری چند معیاره؛ مدل TOPSIS؛ روش انتروپی؛ روش دلفی؛ سد آزاد