سنجش مقادیر کبالت، کروم، کادمیوم، نیکل و وانادیوم در صدف دسته چاقویی(Solen rosemaculatus) در سواحل بندرخمیر (خلیج فارس)

پژوهش های علوم و فنون دریایی

مقاله 3، دوره 6، شماره 4، اسفند 1390، صفحه 30-43   

نوع مقاله: تحقیقی

نویسندگان

لیدا سلیمی^{* 1}؛ آریا اشجع اردلان²؛ مهدی سلطانی³

¹گروه محیط زیست دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال

²گروه بیولوژی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال

³دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، باشگاه پژوهشگران جوان، تهران، ایران

چکیده

فلزات سنگین از جمله عناصری هستند که به دلیل خصوصیات جهش زایی و سرطان زایی اثرات بسیار خطرناکی را بر روی موجودات زنده به جا می‌گذارند. در تحقیق حاضر میزان پنج فلز سنگین (V ,Ni ,Cd ,Cr ,Co) در بافت نرم rosemaculatus Solenدر منطقۀ بندرخمیر طی دو فصل تابستان و زمستان 1389 تعیین گردید. بندرخمیر یکی از بنادر مهم صیادی در استان هرمزگان می‌باشد. بدین منظور نمونه‌ها با اندازه 5 تا 7 سانتی‌متر از 3 ایستگاه در منطقه جزر و مدی بندرخمیر برداشت شد. دوکفه‌ای‌ها به آزمایشگاه منتقل و پس از بیومتری، بافت نرم دوکفه‌ای‌ها جدا شده و بعد از انجام مراحل آماده سازی و هضم با استفاده از دستگاه جذب اتمی (کوره گرافیتی) میزان فلزات سنگین آن‌ها اندازه‌گیری شد. نتایج حاصله بیانگر میانگین غلظت‌ کبالت، کروم، کادمیوم و نیکل در فصول تابستان و زمستان به ترتیب کبالت (026/0075/0و 034/0083/0)، کروم (038/0100/0و 042/0142/0)، کادمیوم (017/0026/0و 009/0013/0) و نیکل (287/0984/0و 344/0104/1) میکروگرم بر گرم وزن خشک تعیین شد. غلظت وانادیوم کمتر از حد تشخیص دستگاه بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مقادیر بدست آمده کمتر از حد مجاز استاندارد جهانی می‌باشد. آنالیزهای آماری نشان داد که اختلاف معنی دار در بین غلظت کروم بین ایستگاه‌های مختلفو همچنین در فصول مختلف دیده شد (05/0P <). همچنین اختلاف معنی داربین مقدار کادمیوم میان نمونه‌ها در فصول مختلف وجود دارد (05/0P <).

کلیدواژه‌ها

صدف دسته چاقویی؛ فلزات سنگین؛ آلودگی؛ بندرخمیر؛ خلیج فارس