ویژگی‎ های روان ‎سنجی پرسشنامۀ پنج عاملی ذهن‌آگاهی

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 8، دوره 12، شماره 47، فروردین 1395، صفحه 329-321   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

شیما تمنایی‌فر^{* 1}؛ علی اصغر اصغرنژاد فرید²؛ مصلح میرزایی³؛ مهدی سلیمانی⁴

¹دکترای تخصصی روان‎‎شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران

²دانشگاه علوم پزشکی ایران

³کارشناسی ارشد روان‎شناسی بالینی

⁴استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین ویژگی‎های روان‎سنجی پرسشنامۀ پنج عاملی ذهن­آگاهی است. در یک پژوهش مقطعی- توصیفی، 486 دانشجوی شاغل به تحصیل در مقاطع مختلف دانشگاه تهران به روش نمونه‎برداری خوشه‎ای چندمرحله‎ای پرسشنامۀ پنج عاملی ذهن­آگاهی (بائر، اسمیت، هوپکینز، کریتمیر و تونی، 2006) را تکمیل کردند. ساختار پنج عاملی پرسشنامۀ تأیید شد و همۀ شاخص‎ها برازش نسبتاً مطلوبی را نشان دادند. اعتبار بازآزمایی در نمونه 58 نفری (با میانگین سنی 57/23 و انحراف استاندارد 6/4) نیز نشان داد که دامنۀ ضرایب اعتبار بازآزمایی مقیاس‎­های پنج عاملی ذهن­آگاهی بین 76/0 تا 86/0 قرار دارد. در مجموع این پژوهش نشان می‏دهد که پرسشنامۀ پنج عاملی ذهن­آگاهی ابزاری معتبر در نمونۀ دانشجویی است.
 
 
                                                                                                                                                                       
 
 
 

کلیدواژه‌ها

ویژگی‎های روان‎سنجی؛ ذهن­آگاهی؛ دانشجویان

مراجع

احمدوند، ز.، حیدری­نسب، ل. و شعیری، م.(1392). وارسی اعتبار و روایی پرسشنامۀ پنج وجهی ذهن­آگاهی در نمونه‎های غیربالینی ایرانی. مجلهعلومرفتاری، 7(3)، 237-229.

زنجانی­طبسی، ر. (1383). ساخت و هنجاریابی مقدماتی آزمون بهزیستی روان­شناختی. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‎شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.

منصوری، ب.(1380). هنجاریابی پرسشنامه هوش هیجانی سیبر یا شرینگ در بین دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه­های تهران. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‎شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.

نجاریان، ب. و داودی، ا. (1380). ساخت و اعتباریابی فرم کوتاه شده SCL-90-R.. مجله روان­شناسی، 18(5)، 149-136.

هومن، ح. ع.(1384). مدل‎یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل. تهران: انتشارات سمت.

Baer, R. A. (2003). Mindfulness training as a clinical intervention: A conceptual and empirical review. Clinical  Psychology, 10, 125–143.

Baer, R. A., Smith, G. T., & Allen, K. B. (2004). Assessment of mindfulness by self-report the Kentucky inventory of mindfulness skills. Assessment, 11, 191-206.

Baer, R. A., Smith, G. T., Hopkins, J., Krietemeyer, J., & Toney, L. (2006). Using self-report assessment methods to explore facets of mindfulness. Assessment, 13(1), 27-45.

Bishop, S. R. (2002). What do we really know about mindfulness-based stress reduction? Psychosomatic Medicine, 64, 71–84.

Bishop, M., Lau, S., Shapiro, L., Carlson, N. D., Anderson, J., Segal, Z. V., Abbey, S., Speca, M., Velting, D., & Devins, G. (2004). Mindfulness: A proposed operational defin-ition. Clinical Psychology: Science and Practice , 11, 230–241.

Bränström, R., Kvillemo, P., Brandberg, Y., &Moskowitz, J. T. (2010). Self-report mindfulness as a mediator of psychological well-being in a stress reduction intervention for cancer patients: A randomized study. Annals of Behavioral Medicine,39, 151–161.

Brown , K. W., & Ryan, R. M .(2003) .The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84, 822–848.

Buchheld, N., Grossman, P., & Walach, H. (2001). Measuring mindfulness in insight meditation (Vipassana) and meditation-based psychotherapy: The development of the Freiburg Mindfulness Inventory. Journal for Meditation and Meditation Research, 1, 11–34.

Cardaciotto, L., Herbert, J. D., Forman, E. M., Moitra, E., & Farrow, V. (2008). The assessment of present-moment awareness and acceptance: The Philadelphia Mindfulness Scale. Assessment, 15, 204-223.

Carmody, J., & Baer, R. A .(2008). Relationships between mindfulness practice and levels of mindfulness, medical and psychological sympt-oms and well-being in a mindfulness-based stress reduction program. Journal of Behavioral Medicine, 31, 23–33.

Cebollai, M. A. J., García Palacios, A., Soler Ribaudi, J., Guillen Botella, V., Baños Rivera, R. M., & Botella Arbona, C. (2012). Psychometric properties of the Spanish validation of the Five Facets of Mindfulness Questionnaire (FFMQ). European Journal of Psychiatry, 26(2), 118-126.

Chadwick, P., Hember, M., Mead, S., Lilley, B., & Dagnan, D. (2005). Responding mindfully to unpleasant thoughts and images: Reliability and validity of the Mindfulness Questionnaire. Unpubl-ished manuscript, University of Southampton Royal South Hants Hospital, UK.

Dimidjian, S., & Linehan, M. M.(2003). Defining an agenda for future research on the clinical application of mindfulness practice. Clinical Psychology: Science and Practice, 10, 166-171.

Fairfax, H.(2008). The use of mindfulness in obsessive compulsive disorder: Suggestions for its application and integration in existing treatment. Clinical Psychologist Psychotherapist, 15(1), 53-59.

Feldman, G., Hayes, A., Kumar, S., Greeson, J., & Laurenceau, J. P. (2007). Mindfulness and emotion regulation: The development and initial validation of the Cognitive and Affective Mindfulness Scale Revised (CAMS-R). Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 29(3), 177-190.

Frewen, P. A., Evans, E. M., Maraj, N., Dozois, D. J., & Partridge, K. (2008). Letting go: Mindfulness and negative automatic thinking. Cognitive Therapy and Research, 32(6), 758-774.

Grossman, P., Niemann, L., Schmitch, S., & Walach, H.(2004). Mindfulness-based stress reduction and health benefits: A meta-analysis. Journal of  Psychosomatic  Research, 57(1),35-43.

Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (1999). Acceptance and commitment therapy. New York: Guilford Press.

Heeren, A., Douilliez, C., Peschard, V., Debrauwere, L., & Philippot, P. (2011). Cross-cultural validity of the Five Facets Mindfulness Questionnaire: Adaptation and validation in a French-speaking sample. European Review of Applied Psychology, 61(3), 147-151.

Kabat-Zinn J.(1990).  Full catastrophe living: Using the wisdom of your body and mind to face stress, pain,

and illness. Dell Publishing; New York.

Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context: Past, present, and future. Clinical Psych-ology: Science & Practice, 10 )2(, 144-156.

Lilja, J. L., Frodi-Lundgren, A., Hanse, J. J., Josefsson, T., Lundh, L. G., Sköld, C.,& Broberg, A. G. (2011). Five Facet Mindfulness Questionnaire-reliability and factor structure: A Swedish version. Cognitive Behaviour Therapy, 40(4), 291-303.

Linehan M. (1993). Cognitive–behavioral  treatment  of borderline  personality disorder. New York: Guilford Press.

Ludwig, D. S., & Kabat-Zinn, J. (2008). Mindfulness in medicine. Journal of American Medical Association, 300 (11), 1350-1352.

Meyers, L., Gamst, G., & Guarino, A. J.(2006). Applied multivariate research: Design and interpretation. Thousand Oaks, California: Sage.

O’Connor, B. P. (2000). SPSS and SAS program for determining the number of components using parallel analysis and Velicer’s MAP test. Behavior Research Methods, Instruments, & Computers, 32, 396-402  

Robbins, C. J., & Chapman, A. L.(2004). Dialectical behavior therapy: Current status, recent developments, and future direction. Journal of Personality Disorders, 18, 73-89.

Segal, Z. V., Williams, J. M. G., & Teasdale, J. D. (2012). Mindfulness-based cognitive therapy for depression. New York: Guilford Press.

hapiro, S. L., Carlson, L. E., Astin, J. A., & Freedman, B. (2006). Mechanisms of mindfulness. Journal of Clinical Psychology, 62, 373– 386.

329

You, J., Leung, F., Lai, K. K. Y., & Fu, K. (2013). Factor structure and psychometric properties of the pathological narcissism inventory among Chinese university students. Journal of Personalit Asses-sment, 95, 309-318