جنسیت در شعر پروین اعتصامی

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 4، دوره 7، شماره 26، دی 1394، صفحه 55-64   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

مهناز سادات حسینی^*

اداره آموزش و پرورش شهرستان فیروزکوه، گروه زبان و ادبیات فارسی، تهران، ایران.

چکیده

«پروین اعتصامی» در میان اهل ادبیات به «زنی که مردانه شعر می‌گوید» شهرت دارد، شاعری که سروده‌هایش بیش از هر چیز صبغه‌ی اخلاقی دارد. شعر پروین به دلیل وجود واژه‌ها و عباراتی که به طور کلی در ارتباط با زن معنای بیشتری دارند و نشان‌دهنده‌ی مهارتهای زندگی زنانه در شعر یک زن می‌باشد نمی‌تواند مردانه تلقی شود از سوی دیگر خالی‌بودن اشعار این شاعر از واژه‌هایی مانند: عشق، معشوق، یار، بوسه و ... که می‌تواند حاصل زبان و رفتار طبیعی زنی جوان باشد نشان‌دهنده‌ی تفاوت‌های فکری و رفتاری او با دیگر زنان شاعر می‌باشد. بدیهی است که پروین چونان زنان دیگر از احساسات زنانه برخوردار بوده اما به دلیل پای‌بندی به آیین‌های قومی و خانوادگی از ابراز احساسات خود خودداری کرده است. بنابراین می‌توان شعر پروین را غیرجنسی نامید که آن چه در شعر او به شدت احساس می‌شود تنهایی زنی است که احساسات و بخصوص جنسیت خود را سرکوب می‌کند و در پشت اشعارش پنهان می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها

پروین اعتصامی؛ جنسیت؛ شعر

مراجع

اعتصامی، پروین (1372). دیوان پروین اعتصامی (به سعی و اهتمام اسماعیل شاهرودی). تهران: فخررازی.

اعتصامی، پروین (1388). دیوان پروین اعتصامی با مقدمه ملک‌الشعرای بهار. تهران: نیک‌فرجام

چاووش اکبری، رحیم (1387). حکیم بانوی شعر فارسی. تهران: ثالث

حسینی، مریم (1389). شعر فمینیستی نویافته‌ای از پروین اعتصامی. زن در فرهنگ و هنر، (شماره‌ی 1)

داوران، فرشته (1368). شعر غیرشخصی پروین اعتصامی، ایران‌شناسی، (شماره‌ی 2)

دهباشی، علی (1370). یادنامه پروین اعتصامی. تهران: دنیای مادر

صبور، داریوش (1383). بر کران بی‌کران. تهران: سخن

فیضی، کریم (1383). راز پروین. قم: مطبوعات دینی

قدمیاری، مجید (1388). معجزه‌ی پروین. تهران: سخن

کراچی، روح‌انگیز (1383). پروین اعتصامی همراه با کتاب‌شناسی توصیفی. تهران: داستان‌سرا