بررسی اثر رژیم های مختلف نوری و دمایی روی بیولوژی سوسک چهار نقطه ای حبوباتCallosobruchus maculatus Pic. (Col., Bruchidae)

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 4، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 17، خرداد 1392، صفحه 35-41   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

هدی رضایی^{* 1}؛ شیلا گلدسته²؛ الهام صنعتگر²؛ سیامک بیگی³

¹گروه حشره شناسی دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

²گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک

³حفظ نباتات، اداره جهاد کشاورزی ایلام

چکیده

سوسک چهار ­نقطه­ ای حبوبات Callosobruchus maculatus Pic. (Col., Bruchidae)، از جمله آفات انباری مهمی است که سالانه خسارات کمی و کیفی زیادی به حبوبات در شرایط مزرعه و انبار وارد می ­سازد. در این تحقیق جهت بررسی اثر نور و دما روی رشد و نمو سوسک چهار نقطه­ ای حبوبات و یافتن دما و رژیم مناسب نوری به منظور نگهداری حبوبات در محیط انبار، از 3 دمای 20، 25 و 30 درجه سلسیوس و 2 رژیم نوری تاریکی مطلق و روشنایی مطلق (جمعا 6 تیمار نوری-حرارتی) استفاده شد. این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی و آزمایش فاکتوریل انجام شد. نتایج نشان داد سوسک C. maculatus در دمای 30 درجه سلسیوس و دوره نوری تاریکی مطلق، در مدت زمان کمتری (40 روز) مراحل زیستی خود را طی نمود و در دمای 20 درجه سلسیوس و رژیم نوری روشنایی مطلق برای طی کردن مراحل زیستی خود از تخم تا مرگ حشره کامل، به تعداد روزهای بیشتری (86 روز) نیاز دارد. در مطالعه زیست­ شناسی طول هر دوره رشدی پیش از بلوغ و کل دوره پیش از مرحله بلوغ، همچنین طول مراحل پس از بلوغ در حشره نر و ماده مشخص گردید. طول کل دوره پیش از بلوغ در جنس ماده در دمای 20 درجه سلسیوس و روشنایی مطلق 09/78 روز و در دمای 30 درجه سلسیوس و تاریکی مطلق 22 روز بود. در جنس نر نیز طول کل دوره پیش از بلوغ به ترتیب 71/78 و60/20 روز بوده است.

کلیدواژه‌ها

C. maculatus؛ مراحل زیستی؛ دما؛ رژیم نوری