بررسی ناهنجاری‌های رفتاری در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شبستر

مطالعات جامعه شناسی

مقاله 8، دوره 5، شماره 14، اردیبهشت 1391، صفحه 127-139   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

مجید ظروفی

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر- ایران

چکیده

  این تحقیق با هدف بررسی ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شبستر و همچنین تبیین آن از طریق عوامل گوناگون انجام شده است. هدف اصلی شناخت میزان ناهنجاری­های رفتاری در بین دانشجویان و نیز مقایسه آن بر اساس عواملی از قبیل جنسیت، رشته تحصیلی و مقطع تحصیلی بود. علاوه بر آن، شناخت ارتباط آن با سایر متغیرها از جمله استفاده از رسانه­ها و سن به منظور تبیین هر چه بیشتر نیز مد نظر بود. روش تحقیق از نوع همبستگی بود. با استفاده از پرسشنامه  SCL 90 که برای اندازه­گیری ناهنجاریهای رفتاری و سئوالات دیگری برای اندازه گیری سایر متغیر ها نظیر استفاده از رسانه ها طراحی شده بود، اطلاعات از گروه نمونه 382 نفری که با روش تصادفی – طبقه ای از بین دانشجویان انتخاب شده بودند، گردآوری شد. نتایج حاصله که با استفاده از آزمونهای آماری ضریب همبستگی پیرسن، آنالیز واریانس و آزمون تفاوت میانگین انجام شده، نشان داد که ناهنجاریهای رفتاری در حد نسبتاً پائینی است. "افکار پارانوئیدی" و "وسواس" مهمترین ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شبستر هستند. این میزان در بین دانشجویان دختر و پسر متفاوت است. همچنین مقطع تحصیلی تفاوتهای بارزی را نشان می­دهد. سن دانشجویان مهمترین عامل مرتبط با ناهنجاریهای رفتاری است.
 

کلیدواژه‌ها

ناهنجاریهای رفتاری؛ مقطع تحصیلی؛ شبستر؛ استفاده از رسانه‌ها؛ ترس مرضی

اصل مقاله

 

بنام خدا

بررسی ناهنجاری­های رفتاری در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شبستر

مجید ظروفی[1]

 

چکیده:

  این تحقیق با هدف بررسی ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شبستر و همچنین تبیین آن از طریق عوامل گوناگون انجام شده است. هدف اصلی شناخت میزان ناهنجاری­های رفتاری در بین دانشجویان و نیز مقایسه آن بر اساس عواملی از قبیل جنسیت، رشته تحصیلی و مقطع تحصیلی بود. علاوه بر آن، شناخت ارتباط آن با سایر متغیرها از جمله استفاده از رسانه­ها و سن به منظور تبیین هر چه بیشتر نیز مد نظر بود. روش تحقیق از نوع همبستگی بود. با استفاده از پرسشنامه  SCL 90 که برای اندازه­گیری ناهنجاریهای رفتاری و سئوالات دیگری برای اندازه گیری سایر متغیر ها نظیر استفاده از رسانه ها طراحی شده بود، اطلاعات از گروه نمونه 382 نفری که با روش تصادفی – طبقه ای از بین دانشجویان انتخاب شده بودند، گردآوری شد. نتایج حاصله که با استفاده از آزمونهای آماری ضریب همبستگی پیرسن، آنالیز واریانس و آزمون تفاوت میانگین انجام شده، نشان داد که ناهنجاریهای رفتاری در حد نسبتاً پائینی است. "افکار پارانوئیدی" و "وسواس" مهمترین ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شبستر هستند. این میزان در بین دانشجویان دختر و پسر متفاوت است. همچنین مقطع تحصیلی تفاوتهای بارزی را نشان می­دهد. سن دانشجویان مهمترین عامل مرتبط با ناهنجاریهای رفتاری است.

 

واژه های کلیدی: ناهنجاریهای رفتاری،  مقطع تحصیلی،  شبستر، استفاده از رسانه­ها، ترس مرضی     

 

 

 

 

 

مقدمه

              اگر  ناهنجاری­های رفتاری را عبارت  از "هر نوع ناهماهنگی رفتار با الگوهای تعیین شده رفتاری"(Hudleyand et all. 1993: 124-138) تعریف کنیم، در این صورت باید پذیرفت که اصولاً به مسئله ناهنجاری رفتاری یا کجروی از سه منظر متفاوت: زیست شناختی، روانشناختی و جامعه شناختی که به ترتیب ناظر بر ابعاد سه گانه زیستی، روانی و اجتماعی حیات انسانی­اند، نگریسته شده است. نظریه­های زیست شناختی به ساخت جسمانی انسان و رابطه آن با کجرفتاری می­پردازند. نظریه­های روانشناختی بین کجروی و ویژگیهای شخصیتی و روانی انسان رابطه برقرار می­کنند و نظریه­های جامعه شناختی نیز نقش عوامل محیطی و اجتماعی را در شکل گیری رفتارهای ناهنجار عمده می­سازند  با توجه به تعریف اختلال رفتاری:"اختلال روانی یا رفتار نابهنجار نتیجه حالتی مرضی و یا اختلالی است که بر اساس نشانه های بالینی قابل تشخیص باشد" (دادستان. 1378)، بعضی از روانشناسان عقیده دارند که تعداد زیادی از دانشجویان دانشگاه‌ها مبتلا به انواع اختلالات و ناهنجاری­های رفتاری می­باشند. این مسائل از اضطراب خیلی خفیف شروع می­شود و به حالات مختلف اختلالات روانی ختم می­شود(شاملو، 1369، ص27). و خلاصه اینکه: "وجود مشکلات و ناهنجارِی­های  رفتاری در امور آموزشی دانشجویان تاثیر جدی داشته، افت تحصیلی و گاهی ترک تحصیل را به دنبال دارد"( عکاشه، ، ص 241379). مطالعه­هایهمه­گیر شناسیاهنجارِی­های  رفتاری درکشورهایمختلف جهان،نشاندهندهایناستکهمیزانشیوعایناختلالاتبعلت متنوعبودنابزارمورداستفاده،جامعهآماریوشیوه­هایتشخیصی، بسیارمتفاوتبرآوردمی­گردد،به­طوری­کهاینمیزاناز3/7 تا 8/33 درصدمتغیربودهاست(Lee. 1990:242). بر اساس دانش موجود، به نظر می­رسد که غالب رفتارهای نابهنجار، نتیجه یک واقعه بحرانی نیست، بلکه منتج از تجارب و یادگیریهای ناسالم در طی مدتهای طولانی هستند(ماهان0 1999: 104). طبق بیان اشرف ص 207 در نظریه مارکس و انگلس به فقر خانوادگی و عدم تامین نیازهای مادی فرزندان و خانواده به عنوان متغیر عامل و تاثیرگذار اهمیت داده شده است (محسنی تبریزی، 1383 : 107-102) . همسو با نظریه یادگیری مشاهده ای بندورا در تئوری همنوایی و رفتار جمعی سولومون اش و پل لازارسفیلد 1958 به مشاهده رفتار خلاف و بزهکارانۀ والدین از سوی فرزندان نظر داشته اند (محسنی تبریزی، 1383 : 157).

الیزابت هارلوک 1974 با اشاره به عوامل 1، 2 و 5 به بحث نابسامانی خانوادگی ناشی از ناامنی عاطفی، ضعف در اصول اخلاقی و اعتقادی والدین که منجر به تسهیل در شیوع بزهکاری فرزندان  در آینده است، اهمیت فراوانی می دهد.(همان: 72) نظریه درون فهمی دیوید ماتزا 1990 نیز  بی اعتقادی به اصول اخلاقی و هنجارهای جامعه را مهم تر می داند(همان، صص112-107).

این تحقیق با هدف بررسی ناهنجاری­های رفتاری در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شبستر و همچنین تبیین آن از طریق عوامل گوناگون انجام شده است. هدف اصلی شناخت میزان ناهنجاری­های رفتاری در بین دانشجویان و نیز مقایسه آن بر اساس عواملی از قبیل جنسیت، رشته تحصیلی و مقطع تحصیلی بود. علاوه بر آن، شناخت ارتباط آن با سایر متغیرها از جمله استفاده از رسانه­ها و سن به منظور تبیین هر چه بیشتر نیز مد نظر بود. فرضیه­های این تحقیق نیز به قرار زیر هستند:

1 -  بین میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی و ناهنجاری­های رفتاری دانشجویان رابطه وجود دارد.

2 - ناهنجاری­های رفتاری در بین دانشجویان دختر و پسر متفاوت است.

3 - و ناهنجاری­های رفتاری دانشجویان در بین مقاطع تحصیلی متفاوت است.

4 - بین طول مدت تحصیل و ناهنجاری­های رفتاری دانشجویان رابطه وجود دارد.

5 - ناهنجاری­های رفتاری دانشجویان در بین رشته های مختلف تحصیلی متفاوت است.

6 - بین سن و ناهنجاری­های رفتاری دانشجویان رابطه وجود دارد.

پیشینه تحقیق

      جو و  فوکادا¹(1997) اثرات استرس و حمایت اجتماعی را بر روی سلامت جسمانی، روانی و احساس شادمانی بر روی 175 دانشجوی 13 دانشگاه ژاپن مطالعه کردند. نتایج نشان داد که فقط 10 % از واریانس حمایت اجتماعی مورد لزوم بوسیله استرس توجیه می­شود که این امربیان کننده این است که روابط بین متغیرهای قوی نبوده و کلاً مستقل هستند. با افزایش نمره دراسترس و حمایت اجتماعی مورد لزوم و کاهش نمره در حمایت دریافت و ادراک شده، شدت افسردگی و شکایات جسمانی افزایش می یابد هرچه نمرات در حمایت اجتماعی ادراک و دریافت شده افزایش یابد، دانشجویان احساس شادمانی بیشتری را گزارش می­کردند. بعلاوه حمایت اجتماعی اثرات محافظت کننده­ای در برابر شکایات جسمی داشتند. نهایتاً استرس و حمایت اجتماعی مورد لزوم تعامل جالبی بدین صورت دارند: دانشجویانی که استرس بیشتری را گزارش می­کردند و حمایت اجتماعی بیشتری را نیز دریافت کرده بودند، نسبت به آنهایی که حمایت اجتماعی کافی را تجربه نکره بودند افسرده تر بودند(جو و فوکودا. 1997). بک و یانک نیز عنوان می­کنند که حدود 78 درصد دانشجویان دانشگاه از افسردگی رنج می­برند که نیازمند درمان تخصصی هستند(به نقل از آزاد، 1372). عوامل عمده و موثر در بروز اختلالات رفتاری عبارتند از: ویژگی­های فردی، ویژگیهای شخصیتی، ویژگی­های تحصیلی، ویژگیهای خانوادگی، نحوه روابط اجتماعی، نحوه ارتباط با یکدیگر، ساخت خانواده از نظر وضعیت فرهنگی- اقتصادی و اجتماعی، نحوه گذران اوقات فراغت، مهاجرت و شبکه دوستان است(حسنی، 1382). تامپسون معتقد است "تاثیر خانواده، همالان و دسته هادر بزهکاری بیش از سایر عوامل است و خانواده نقش مهمی در پیش­گیری و کنترلبزهکاری دارد" . (Thompson , 1991:45)نتایج تحقیق بشاورد.  1382 نشان می­دهد که "بین ناهنجاری رفتاری کودکان و نوجوان و بهره هوشی، پیشرفت تحصیلی، اشتغال مادران، میزان درآمد والدین و بافت اجتماعی- اقتصادی، مشکلات جسمی و فیزیکی" رابطه معنی­داری وجود دارد. تحقیق کاهنی،  1382نیز بر ارتباط عواملی از قبیل:جنسیت، فقدان یا عدم حضور یکی از والدین، اختلافات خانوادگی، ترتیب تولد اشاره می­کند. رسانه­ها هم چنین نقش مهمی درچگونگی شکل­گیری افکار عمومی در مورد جرم و بزه کاری ایفا می­کنند"(فرجیها، 1385: 82). رسانه­هابا انعکاس اخبار و رویدادهای جنایی، قبح و زشتی رفتارهای مجرمانه را در جامعه از بینمی­برند و زمینه سقوط ارزش­های اجتماعی و هنجارهای زندگیسالم فراهم می­گردد"(رحمانیان، 62:1378).  رسانهمی­تواند با ایجاداعتماد در فرزندان، زمینه لازم برای قبول ارزشهای اجتماعی از طریق خانواده را فراهمسازد.کار اریکسون در مورد اهمیت اعتماد در دوره رشد اولیه کودک، نگرش های عمده­ای را ارائه می­دهد. او معتقد است"اعتماد تنها به معنای اتکاء شخص به تأمینکنندگان خارجی­اش را یاد گرفته است بلکه این را نیز فرا گرفته که می­تواند به خودشاعتماد کند"(گیدنز[2]، 1384: 112). روانشناسان معتقدند که نوجوانان با مشاهده فیلم ها و بازی های نامناسب دچار مشکلات متعدد روحی و روانی می شوند به طوری که نسلی در جامعه رشد می­کند که با آسیب­ها و ناهنجاری­های متعدد مواجه است(قلندری، 1389: 3). یافته­هایتحقیق افقی حاکیازاینواقعیتبودندکهدانشجویانپسرودخترساکنخوابگاهکهدرمقایسهبامتأهلینازجمعیتقابلتوجهی برخوردارند، درشرایطاجتماعیزندگیمی­کنندکهدرآنعادت­هایاجتماعیِضعیفودارایکارکردمنفی،ازشیوعزیادیبرخوردارندوآداباجتماعیدرصدبسیاراندکیازعناصر فرهنگیدانشجویانساکنخوابگاهراتشیکلمی­دهد.اکثریتقریببهاتفاقدانشجویاندر برابرتخلفاتبی تفاوتهستندوازسویدیگرتمامیاینعواملبهاضافةنکاتمطرح شده، زمینه سازایجادشرایطآنومیکوتهدیدآمیزدرمحیطدانشگاهخواهدبود(افقی. 1388: 106- 65).بررسی­های مختلف در داخل کشور نشان می­دهد در ناهنجاری رفتاری عوامل مختلفی تاثیر دارند، به­طوریکه بین اشتغال و عدم اشتغال مادران(فطین حور. 1375)، میزان تحصیلات والدین(رضازاده 1371) و وضعیت روانی افراد خانواده، عامل مهاجرت، فقدان یکی از والدین و میزان درآمد خانواده و اختلافات و از هم گسیختگی خانواده و ازدواج مجدد والدین(کاهنی.1382) و نگرش منفی نوجوانان نسبت به والدین(موسوی. 1373به نقل از حسنی، 1382) وعدم ارضای نیازهای اساسی فیزیولوژیکی و عاطفی و سطح پایین تحصیلات و نقص عضو و وضعیت جسمانی ضعیف و لاغر اندام (اصغری. 1381: 78) با ناهنجاری های رفتاری رابطه معنی داری وجود دارد.

روش پژوهش

در این مطالعه از روش تحقیق پیمایشی از نوع همبستگی استفاده شده است. ابزارهای پژوهشی در تحقیق حاضر شامل دو پرسشنامه به شرح زیر می باشد:

1- ابزار پژوهشی اول در تحقیق حاضر یک پرسشنامه محقق ساخته‌ای است که در آن عوامل مرتبط با ناهنجاری­های رفتاری از قبیل جنسیت، ترم تحصیلی، رشته تحصیلی و در نهایت میزان استفاده از رسانه­ها مطرح شده و توسط این پرسشنامه اندازه­گیری می‌گردد. همچنین دو موضوع آخر را بر روی یک مقیاس لیکرت 5 درجه‌ای از خیلی کم تا خیلی زیاد طبقه بندی شده­اند.

2- ابزار اصلی پژوهش در این تحقیق پرسشنامه 90 آیتمی SCL 90  می‌باشد. 90 ماده این آزمون میزان نشانه‌های معمول افراد را در 9 بُعد ارزیابی می‌کند. در بررسی که در ایران جهت ارزیابی پایانی و روایی این آزمون صورت گرفته میرزایی(1359)­ این آزمون را بر روی 2241 آزمودنی، معتاد و افراد سالم اجرا نمود. مقایسه سنجش‌ها، نتایج بسیار مشابهی را با نتایج بدست آمده در تمام مقیاس­ها به بیشتراز 80% بوده و تشخیص بدست آمده همگی نشان دهنده این بوده است که می‌تواند به عنوان اعتبار تشخیص ناهنجاری­‌های رفتاری در ایران به کار برده شود.

جامعه آماری این بررسی شامل کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 1392-1391 است. با در نظر گرفتن تعداد دانشجویان بر اساس رشته تحصیلی و جنسیت، و در چهارچوب روش نمونه گیری طبقه­ای تعدادی از دانشجویان بعنوان گروه نمونه انتخاب شده­اند.  براساس فرمول کوکران، حجم نمونه به تعداد 382 نفر برآورد شد. با در نظر گرفتن اینکه بر اساس اهداف طرح، مقایسه ناهنجاریِ­های رفتاری در بین متغیر جنسیت مدّ نظر بود، بنابراین، از روش نمونه گیرى تصادفى- طبقه‏اى استفاده شده است. پس از تعیین حجم نمونه، با در نظر گرفتن توزیع دانشجویان بر اساس جنس و رشته تحصیلی، درصد پاسخگویان گروه نمونه در هر رده تعیین و سپس در درون هر طبقه(رشته تحصیلی) با استفاده از روش نمونه گیرى تصادفى– منظم، پاسخگویان از بین همه رشته­های تحصیلی انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات آمارهاى توصیفى از جمله جداول فراوانى و آماره‏هاى مرتبط با آن­ها مانند مُد براى متغیرهاى اسمى، میانگین، واریانس و دامنه تغییرات براى متغیرهاى فاصله‏اى استفاده شده است. روابط مربوط به متغیرهای فاصله­ای، بصورت جداگانه با استفاده از آزمون r پیرسون مورد آزمون قرار ‏گرفته­اند. رابطه میزان ناهنجاریهای رفتاری با  متغیرهای رشته تحصیلی و مقاطع تحصیلی(فرضیه های شماره 3 و 5) از آزمون آنالیز واریانس استفاده شده است. همچنین رابطه بین ناهنجاری­های رفتاری با متغیرهای فاصله­ای "سن"، "طول مدت تحصیل" و "میزان استفاده از رسانه­ها"(فرضیه های شماره 1 و 6 و 4) از آزمون همبستگی  r پیرسن استفاده شده است. مقایسه رابطه استفاده از رسانه­ها با ناهنجاری­های رفتاری بر اساس جنس با استفاده از آزمونr_z  انجام  شده است.

 

یافته ها

         نتایج مربوط به توصیف متغیر ناهنجاری­های رفتاری دانشجویان نشانگر آن است که بیشترین درصد افراد در این تحقیق در طبقه "خفیف" قرار دارند(مقیاس 5 طبقه) که 5/37 درصد(143نفر) را تشکیل می­دهند. طبقه مربوط به نبود ناهنجاری رفتاری نیز در حدود 7/32 درصد دانشجویان را به خود اختصاص داده است. طبقات بالاتر از متوسط(ناهنجاری شدید) در مجموع شامل حدود 32 نفر(4/8) درصد دانشجویان می­شود. میانگین ناهنجاری رفتاری در مقیاس از صفر تا 5/2 برابر 79/0 محاسبه شده است. ناهنجاریهای رفتاری در حد نسبتاً پائینی است. "افکار پارانوئیدی" و "وسواس" مهمترین ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شبستر هستند.

جدول شماره 1  فراوانی شاخص ناهنجاریهای رفتاری

درصد	تعداد	شاخص ناهنجاریهای رفتاری
7/32	125	5/0-0
5/37	143	1-5/0
4/21	82	5/1-1
3/6	24	2-5/1
1/2	8	5/2-2
100	382	جمع

    

     فرضیه مربوط به تفاوت ناهنجاری­های رفتاری در بین دانشجویان دختر و پسر، با استفاده از آزمون تفاوت میانگین مــورد بررسی قرار گرفته و نتایج به­دست آمده در جدول شماره  2 ثبت شده است. با توجــه به t محاسبه شده (95/1) که تقریباً مساوی t بحرانی جدول و سطح معنی داری محاسبه شــده، با اطمینان بیش از 95% می­توان گفت که فرضیه اصلی پذیرفته و فرضیه صفر رد می­شود. میانگین ناهنجاری­های رفتاری دانشجویان  پسر که برابر 83/0(در مقیاس صفر الی 5/2) است، بیشتر از میانگین ناهنجاری­های رفتاری دانشجویان  دختر (با میانگین 74/0) است. یعنی تفاوت معنی داری بین این دو گروه از نظر میزان ناهنجاریهای رفتاری وجود دارد و در این مورد، فرضیــه اصلی پذیرفته و فرضیه صفر رد می­شود. سطح معنی داری(05/0) حاکی از میزان خطای تعمیم رابطه بر اساس تفاوت مشاهده شده بین میانگین های دو گروه است. تفاوت میزان ناهنجاری­های رفتاری در بین این دو گــروه برابر 1/0 است.

                    جدول شماره 2 آزمون تفاوت میانگین. مقایسه میانگین ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان دختر و پسر

طبقات	میانگین	انحراف معیار	تعداد	t	sig
دختر	72/0	46/0	150	95/1	05/0
پسر	83/0	52/0	232

 

      نتایج حاصل از آزمون فرضیه­ها که با استفاده از آزمونهای آماری ضریب همبستگی پیرسون، آنالیز واریانس و آزمون تفاوت میانگین انجام شده، نشان داد که علاوه بر تفاوت معنی دار ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان دختر و پسر، مقطع تحصیلی نیز تفاوت­های بارزی را نشان می­دهد. میــانگین ناهنجاری­های رفتاری دانشجویان مقطع دکترا که برابـر 957/0 می­باشد، به طور معنی داری بیش از ناهنجاری­های دانشجـویان مقطع لیسانس(79/0) و همچنین دانشجـویان مقطع  فوق لیسانس با میانگین شاخص ناهنجاری(736/0) است.سن دانشجویان مهمترین عامل مرتبط با ناهنجاریهای رفتاری است. شدت این رابطه که با استفاده از آزمون r پیرسون محاسبه شده، برابر (23/0) است. همبستگی مذکور با اطمینان بیش از 9/99 درصد قابل تعمیم به جامعه آماری است. رابطه مذکور حاکى از آن است که به میزان افزایش سن دانشجویان، ناهنجاریهای رفتاری نیز در بین آنان بیشتر می­شود. رابطه بین ناهنجاریهای رفتاری و سن فقط در بین یکی از دو گروه دانشجویان( دختر) معنی دار است(51/0+= r). بنابراین با بالا رفتن سن در بین دانشجویان دختر، شاخص ناهنجاریهای رفتاری آنان نیز بیشتر می­شود. همبستگی مذکور در بین دانشجویان پسر برابر 04/0- بوده و در سطح اطمینان 95% معنی­دار نیست. رابطه متغیر سن با ابعاد 9 گانه ناهنجاریهای رفتاری نیز با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج نشان می­دهد که به جز مورد "روان پریشی"، همبستگی 8 بّعد دیگر مثبت و معنی دار است. یعنی با افزایش سن دانشجویان، میزان 8 ناهنجاری(جز "روان پریشی") در نزد آنان بیشتر می­شود. بین استفاده از رسانه­ها و ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان دختر و پسر معنی­داری وجود ندارد. بالاترین میزان همبستگی ناهنجاریهای رفتاری با کاربرد رسانه­ها، مربوط به دانشجویان دختر و کمترین میزان همبستگی مربوط به دانشجویان پسر است. مقایسه همبستگی در دو گروه تفاوت چشمگیری را نشان نمی­دهد.

       نبود تفاوتهای معنی دار بین ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان رشته­های مختلف نشان دهنده اهمیت، ارزش و تاثیر نسبتاً همسان عوامل محیطی بر دانشجویان رشته­های مختلف نسبت به این موضوع است. تفاوت معنی داری بین ناهنجاریهای رفتاری سه گروه دانشجویان دکترا، فوق لیسانس و لیسانس وجود دارد. میزان ناهنجاریها در بین دانشجویان دکترا بیش از دانشجویان دو مقطع دیگر است. میزان ناهنجاری­ها در بین دانشجویان پسر بیشتر گروه دختران است. این یافته با یافته های گزارش تحقیقی کاهنی، 1382، در مورد ارتباط جنس با اختلالات رفتاری، وجود اضطراب و استرس بیشتر در زنان، به همراه کنترل بیشتر آنان بر اوضاع (میسرا 2000:132) ،  هماهنگ است.

       میــزان همبستگی بدست آمده بین دو متغیر میزان استفاده از رسانه ها و میزان ناهنجاریهای رفتاری در حد بسیار ضعیف بوده، و در نتیجه معنی دار نیست(002/0 - =r). جهت همبستگی نیز منفی و غیر همسو است. بنا بــراین فرضیه مربوط به این رابطه، رد و فرضیه صفر پذیرفته می­شود. تغییرات میــزان استفاده دانشجویان از رسانه ها، میزان ناهنجاریهای رفتاری  آنان را کاهش یا افزایش نمی­دهد.

         به منظور بررسی هر چه بیشتر رابطه استفاده از رسانه ها با ناهنجاریهای رفتاری ، همبستگی میزان استفاده از ابعاد سه گانه استفاده از رسانه­­ها با ناهنجاریهای رفتاری نیز با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج نشان می­دهد که رابطه بین میزان ساعات استفاده از تلویزیون با ناهنجاری­های رفتاری برابر(11/ -)0 است. رابطه مذکور که برخلاف رابطه حاصل از مقیاس کلی استفاده از رسانه ها، معنی دار بوده و دارای علامت منفی است و نشان می­دهد که با افزایش استفاده از برنامه­های تلویزیون، ناهنجاریهای رفتاری در نزد دانشجویان کاهش می­یابد. اگر چه رابطه مذکور نسبتاً ضعیف است اما با اطمینان بیش از 95 درصد این رابطه معنی دار بوده و قابل تعمیم به جامعه آماری می­باشد.

     رابطه بین میزان ساعات استفاده از اینترنت با ناهنجاریهای رفتاری برابر(04/ 0-) است. رابطه مذکور که برخلاف رابطه استفاده از تلویزیون و همسان با رابطه استفاده از(شاخص) رسانه ها، دارای رابطه غیر معنی داری است، نشان می­دهد که با افزایش استفاده از برنامه­های تلویزیون، ناهنجاریهای رفتاری  در نزد دانشجویان تغییری نکرده و کاهش و افزایش نمی­یابد. این رابطه با اطمینان بیش از 99 درصد معنی­دار بوده و قابل تعمیم به جامعه آماری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شبستر است.

         رابطه بین میزان ساعات استفاده از موبایل با ناهنجاریهای رفتاری نیز که دارای علامت مثبت است، برابر (269/ 0+) محاسبه شده است. رابطه مذکور هم که برخلاف رابطه استفاده از تلویزیون و همسو با رابطه استفاده از رادیو، دارای علامت مثبت است، نشان می­دهد که با افزایش استفاده از موبایل، ناهنجاریهای رفتاری در نزد دانشجویان تقویت شده و افزایش می­یابد. این رابطه در حدّ  متوسط است و با اطمینان بیش از 99 درصد معنی دار بوده و قابل تعمیم به جامعه آماری است.

        رابطه بین میزان ساعات استفاده از رادیو با ناهنجاریهای برابر (182/ 0+) محاسبه شده است. رابطه مذکور هم که برخلاف رابطه استفاده از تلویزیون و همسو با رابطه استفاده ازموبایل، دارای علامت مثبت است، نشان می­دهد که با افزایش استفاده از رادیو، ناهنجاریهای رفتاری در نزد دانشجویان تقویت شده و افزایش می­یابد. این رابطه در حدّ  نسبتاً ضعیف است و با اطمینان بیش از 99 درصد معنی دار بوده و قابل تعمیم به جامعه آماری می­باشد. ملاحظه می­شود که استفاده از رادیو نیز بر ناهنجاریهای رفتاری دانشجویان تأثیر مثبت دارد.

          رابطه بین میزان ساعات استفاده از کتابهای غیر درسی با ناهنجاریهای رفتاری نیز برابر (121/ 0+) است. رابطه مذکور هم که برخلاف رابطه استفاده از تلویزیون و همسو با رابطه استفاده از موبایل و رادیو، مثبت است، نشان می­دهد که با افزایش استفاده از کتابهای غیر درسی هم، ناهنجاریهای رفتاری دانشجویان افزایش می­یابد. این رابطه در حدّ  نسبتاً ضعیف است و با اطمینان بیش از 95 درصد قابل تعمیم است

جدول شماره 3  همبستگی بین ناهنجاریهای رفتاری و استفاده از رسانه ها

متغیــــرها	میزان همبستگی شاخص ناهنجاریهای رفتاری
استفاده از رسانه ها تلویزیون اینترنت موبایل رادیو کتابهای غیر درسی	002/0- 11/0- 04/0- 269/0+ 182/0+ 121/0+

          در جدول شماره 4 رابطه همبستگی بین ابعاد 9 گانه ناهنجاریهای رفتاری و شاخص استفاده از رسانه­ها نوشته شده است. رابطه شاخص استفاده از رسانه­ها با دو بّعد از ناهنجاریهای رفتاری معنی­دار است. با افزایش استفاده از رسانه­ها، میزان اضطراب نیز افزایش می­یابد(131/0+=r). رابطه این دو متغیر همسو و شدت رابطه نسبتاً ضعیف است. بنابراین استفاده بیشتر از رسانه­ها موجب افزایش اضطراب دانشجویان می­شود. رابطه بین روان پریشی و استفاده از رسانه­ها برابر 121/0- است. این رابطه که در سطح اطمینان 95 درصد معنی­دار است، نشان می­دهد با افزایش استفاده از رسانه­ها، میزان روان­پریشی دانشجویان کاهش پیدا می­کند. در سایر موارد همبستگی­ها معنی­دار نیستند.

جدول شماره 4 رابطه همبستگی بین ابعاد 9 گانه

 ناهنجاریهای رفتاری و شاخص استفاده از رسانه ها

ابعاد 9 گانه	میزان همبستگی استفاده از رسانه ها
افسردگی حساسیت بین فردی اضطراب شکایات جسمانی وسواس ترس مرضی افکار پارانوئیدی پرخاشگری روان پریشی	015/0+ 095/0+ 131/0+ 054/0- 024/0- 027/0+ 034/0- 025/0- 121/0-

 

 

بحث و نتیجه‏گیری

      فرضیه اول این تحقیق نشان داد که بین میزان استفاده دانشجویان از رسانه­ها و شاخص ناهنجاری رفتاری آنها رابطه معنی­داری وجود ندارد. بنا براین با افزایش یا کاهش استفاده دانشجویان از رسانه­ها، ناهنجاری رفتاری آنان تضعیف و یا تقویت  نمی­شود. با توجه به اینکه (002/0- =r) بود می­توان نتیجه گرفت که رابطه منفی و معنی داری بین ناهنجاری­های رفتاری دانشجویان و استفاده آنها از رسانه­ها وجود ندارد و فرضیه اصلی رد می­شود. همچنین در پی تحقیقاتی که شیخی، و نظریات بندورا[3]، گیدنگز، روک[4]  وکازنو در این مورد انجام داده­اند نشان داده شده که بررسی فوق با این تحقیقات همخوانی نداشته و آنها را تایید نمی­کند. رابطه بین رسانه و ناهنجاریهای رفتاری در بین جوانان بسیار پیچیده بوده و با توجه به دخالت متغیرهای متعددی از قبیل محتوای برنامه ها، ارتباط با دوستان و حتی هدف از کاربرد رسانه ها، می­توانند تاثیرات متفاوتی بر رفتار دانشجویان داشته باشند. مثلاً دانشجوئی که از رسانه­های فرامرزی در سطح وسیع­تری استفاده می­کند، ممکن است پیوندهای ملی و وطنی او تحت تأثیر میزان و نوع استفاده از محتوای رسانه­ها باشد. اگر رسانه ها همگام با جریانهای جهانی شدن و استکبار جهانی به حرکت در­آیند ، یقیناً ناهنجاری­های رفتاری مخاطبان را تقویت خواهند نمود. در این میان نقش استفاده از موبایل و رادیو بطور آشکاری قابل ملاحظه است. دانشجویان به میزانی که از موبایل استفاده می­کنند، ناهنجاریهای رفتاری آنان نیز تقویت می­شود. اما رابطه منفی و نا همسوی استفاده از تلویزیون و ناهنجاری­های رفتاری نشانگر آن است که محتوای برنامه­های تلویزیون در جهت تضعیف ناهنجاریهای رفتاری جوانان ایرانی است.

به طور کلی، دیدگاه صاحب نظران و اندیشمندان را می­توان در خصوص اثرات و تبعات ناشی از اینترنت به طور عام و تاثیرات رفتاری آن به طور خاص، به سه دسته تقسیم کرد: دسته اول، دیدگاه آن ها به جبرگرایی معروف است. دسته دوم، که دیدگاه آن ها به اراده گرایی معروف است و بالاخره دسته سوم، که دیدگاه آن ها به تکنورئالیسم معروف است.

فرضیه دوم این تحقیق نشان داد که بین جنسیت و ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به اینکه (95/1=t ) بود تأثیر جنسیت بر ناهنجاریهای رفتاری از نظر آماری معنادار بود. میزان ناهنجاریها در بین دانشجویان پسر بیشتر از گروه دختران است. این یافته با یافته های گزارش تحقیقی کاهنی، 1382، در مورد ارتباط جنس با مشکلات رفتاری، وجود اضطراب و استرس بیشتر در زنان، به همراه کنترل بیشتر آنان بر اوضاع (میسرا [5]2000)،  هماهنگ است.

     فرضیه سوم این تحقیق نشان داد که ناهنجاری­های رفتاری در بین مقاطع تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شبستر به­طورمعنی داری متفاوت است. در اصل در بین همه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شبستر تفاوت معنی داری از نظر ناهنجاری­های رفتاری سه گروه دانشجویان دکترا، فوق لیسانس و لیسانس وجود دارد. بنابراین فرضیه اصلی تأئید می­شود. میزان ناهنجاری­ها در بین دانشجویان دکترا بیش از دانشجویان دو مقطع دیگر است.

  فرضیه چهارم در مورد وجود رابطه بین میزان ناهنجاری­ها و ترم تحصیلی بود. در این زمینه فرضیه اصلی رد شد. نتایج آشکار می­کند که میزان ناهنجاری­های رفتاری بر اساس تغییرات ترم تحصیلی دانشجویان قابل تبیین نیست(044/0 - =r). به نظر می رسد که طول مدت تحصیل(حضور در محیط دانشگاه) از نظر جغرافیائی و نیز شرایط محیطی، دلیل اصلی وجود تفاوت در این زمینه نباشد.

فرضیه پنجم این تحقیق نشان داد که ناهنجاریهای رفتاری در بین رشته­های تحصیلی تفاوت معنی داری ندارد. f محاسبه شده(68/1)، با اطمینان بیش از 95 درصد قابل تعمیم به جامعه آماری است. کمترین میزان ناهنجاری­های رفتاری مربوط به دانشجویان رشته­های مکانیک، برق و ادبیات فارسی و بیشترین میزان ناهنجاری­های رفتاری مربوط به رشته­های معماری، عمران و تاریخ است ملاحظه می­شود که با وجود تفاوتهایی در میزان ناهنجاری­های رفتاری در بین دانشجویان رشته­های مختلف، جهت و همسوئی خاصی از نظر ساختار ناهنجاریهای رفتاری در بین رشته های تحصیلی به چشم نمی­خورد. مثلاً نمی­توان گفت که گروه خاصی از رشته­ها نظیر فنی و مهندسی، علوم انسانی و . . . از ناهنجاری­های رفتاری بیشتر و یا کمتری برخوردار هستند.

     فرضیه ششم این تحقیق نشان داد که بین سن و ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان  دانشگاه آزاد اسلامی شبستر رابطه وجود دارد. با توجه به (23/0=r ) می­توان نتیجه گرفت که به میزان افزایش سن دانشجویان، ناهنجاری­های رفتاری در بین آنان تغییر می­کند. بنا براین ارتباط همسو و معنی داری بین این دو متغیر وجود دارد. این نتیجه به­دست آمده ضمن این که با نتایج برخی از تحقیق­ها از جمله پژوهش کمیسیون بهداشت روانی، 1978، به نقل از ساراسون، 1382، صص 44 -45) که نشان داد میزان اختلالات روانی بعد از سنین 45 سالگی بشدت کاهش پیدا می­کند. همچنین به عقیده افرادی که عواملی فردی از قبیل سن، جنس، قدرت و عوامل ژنتیک)، عوامل روانی(ترس، خود پسندی، نفرت، هیستری و...) به نحوی در بروز انحراف اجتماعی مؤثرند(به نقل از حسنی. 1382)، قابل مقایسه است.

 

پیشنهادها و راهکارها

 

        با درنظر گرفتن نتیجه­های به­دست آمده، بهتر است تا به منظور پیش­گیری از گسترش احتمایل ناهنجاری­های رفتاری در بین دانشجویان، میزان استفاده آنان از رسانه­ها مورد توجه و به لحاظ علمی مورد کنترل قرار گیرد. استفاده و کمک گرفتن از راهنمایی­های متخصص­های روان شناسی، روان شناسی اجتماعی، جامعه شناسی و متخصص­های اصلاح رفتار از راههای مطمئن حصول به این امر می­باشد. در این میان با توجه به ارتباط معنی­دار عامل سن، می­توان یکی از راهکارهای اساسی را در توجه به این عامل بیان نمود. علاوه بر آن، موارد دیگری به شرح زیر پیشنهاد می­شود:

1.  توجه اساسی دانشگاه به کیفیت و نیز کمیت و آموزش‏های اولیه و مفاهیم پایه لازم برای تقویت توانائی­های لازم برای مقابله با ناهنجاریها، و کاربرد تخصص دانشجویان رشته­های مرتبط در همین راستا، به ویژه در دروس عمومی و دوره های مختلف تحصیلی.  
2. بر اساس نتایج بدست آمده ناهنجاریهای رفتاری  دانشجویان  مقطع دکترا در مقایسه با مقاطع دیگر بیشتر است. لذا به منظور برطرف نمودن این مشکل در نزد دانشجویان دکترا نیز می­توان از روشهای مختلفی نظیر آموزش ناهنجاریهای رفتاری مثل استرس، افسردگی و آشنائی با روشهای مقابله با آنها را برای دانشجویان در نظر گرفت.
3. با توجه به اینکه تفاوتهای بسیار زیادی از نظر ناهنجاریهای رفتاری در بین دانشجویان بر اساس عامل سن وجود داشته و این متغیر قابلیت تبیین ناهنجاریها را داراست، لذا ضروری به نظر می­رسد که در بین دانشجویان سنین بالاتر که ناهنجاریهای رفتاری آنان بیشتر است، اقداماتی به منظور بهبود ناهنجاریهای رفتاری آنان انجام پذیرد. بازنگری در محتوای شناخت رفتارها، توجه به کیفیت و کمیت محیط آموزشی و شیوه های تدریس اساتید، ایجاد ارتباط بین دانشجویان به منظور استفاده از آموخته­های علمی در عمل و آشنا نمودن دانشجویان با شیوه­های ارتباط بهتر با همدیگر و همچنین ایجاد نگرش­های مثبت­تر نسبت به سایرین، از جمله اقداماتی است که می­توان در این زمینه انجام داد.

     یکی دیگر از موضوعات پیشنهادی برای تحقیقات آینده، مطالعه روند تغییرات ناهنجاریهای رفتاری در طول زمان در دانشگاه است. بعبارت دیگر هدف این است که ناهنجاریهای رفتاری دانشجویان در بدو ورود به دانشگاه و در زمان فراغت از تحصیل چه تغییری می­کند؟

 

تشکر و قدردانی

       این مقاله از طرح تحقیقاتی مصوب معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر(کد 51952891224011) استخراج شده که لازم می­دانم از حمایت­های معنوی و مادی آن معاونت محترم تشکر کنم. همچنین از هم­کار   پژوهش، آقای وحید رحمانی علمداری که از  هم­کاری­های ارزنده ایشان استفاده نموده ام، سپاسگزاری می­نمایم.

فهرست منابع

           - آزاد، ح. (1372). آسیب شناسی روانی، انتشارات بعثت، چاپ اول

اصغری پور، ع. (1383). مقایسه میزان رضایت مندی زناشوئی زوجین آموزش پیش از ازدواج گذرانیده و زوجین عادی شهر. تهران. دانشگاه تهران

    - افقی، نادر. (1388(. مطالعهتطبیقیارزشهاوهنجارهاورابطهآنهاباآنومی؛ مطالعهموردیدانشجویانساکندرخوابگاههای

      دانشگاهگیلان. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دورهدوم،شماره8.

 - بشاورد، س. و رمضانی، ک. (1382). همه گیر شناسی اختلالات عاطفی رفتاری در دانش آموزان ابتدائی شهر

   تهران. پژوهش در حیطه کودکان استثنائی. سال سوم.    شماره 1

   - دادستان، پ.( 1378). روان شناسی مرضی تحولی. انتشارات سمت. تهران

- رحمانیان، م. (1378). تأثیر رسانه­های گروهی بر پیشگیری از جرم، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم

   شناسی دانشگاه آزاد اسلامی.

- حسنی، غ. (1382). میزان وعلل نا هنجاریهای اجتماعی دانش اموزان مقطع راهنمایی و روشهای مقابله با آن.

   وب سایت بنیاد فرهنگی رضوی.

   - شاملو، س. (1369). بهداشت روانی. تهران: انتشارات چهر.

- فرجیها، م. (1385). بازتابرسانهای جرم، فصلنامه علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی.  شماره 22

- قلندری، س. (1389). http://ghalandari-s.blogfa.com/post-199.aspx

    - عکاشه، گ. (1379). بررسی سلامت روانی دانشجویان ورودی سال 1375 دانشگاه علوم پزشکی کاشان. فصلنامه اندیشه و

      رفتار. سال پنجم. شماره 4

- فطین حور، ش. (1375). بررسی اختلال رفتاری فرزندان با شیوه فرزند پروری مادران. تهران. دانشگاه تربیت معلم.

    دانشکده علوم تربیتی.

- کاهنی، س. (1382). بررسی تأثیر جدائی والدین بر بروز رفتارهای نابهنجار. همایش سراسری بحران در خانواده.

   رامسر.

- گیدنز، آ. (1384). پیامدهای مدرنیته، ترجمه محسنثلاثی، نشر مرکز.

-  محسنی تبریزی، ع. (1383) وندالیسم. تهران. نشر آن

 

- Hudley, C. & Graham, S. (1993). An attributionl intervention to reduce peer-  directed   

  aggression   among  African-American  boys. Child Development, 64, 124-138

  -  Jou, yuh huey and hiromi fukuda. (1997). Stress and social support in metal physical health    

     of  Chinese students in Japan. Psychological report, 81, 1303 – 1312

- Lee CK, Kwak YS, Yamamoto J, et al. (1990). Epidemiology of mental disorders in Korea.

  Journal of  Nervous and Mental  Disease; 178(4): 242-6.

- Mahan and C. S. ET all. (1999). the impact of low birth weight, perinatal conditions and   

  socio demographic factors on  educational outcome in kindergarten. In: pediatrics. 104, 6,  

  e74.

-      Misra, ranjinta and Linda. G. catilo. (2000). Academic Stress among College Students: Comparison of American and International Students. International Journal of Stress Management.  2000, Vol. 11, No. 2, 132–148

  - Thompson, William E. and Jacke E. Bynum (1991). Juvenile delinquency, classic and

     contemporary reading. Boston. Allyn  and bacon. Weist, mark

 

 

 

 

 

 

Abstract

 

This study examined behavioral disorders among students, it is also explained by various factors has been done. The main objective understands of behavioral disorders among students and compare them based on factors such as gender, studying – courses and age. Moreover, Understanding its relationship with other variables including rate of the media usage and to explain more were also considered. Researchers such as "Thompson " on the relationship between behavioral disorders and role of family, GIDDENS " the effect of media "FATIN," relationship between mothers occupation, "MISRA" on high level of stress and anxiety among woman, also as neighborhood, and "JOU and FUKUDA" on the effective of social support and stress, Quantity and quality of other items in SCL 90 was emphasized. The results showed that the highest percentage of individuals in this study of behavioral disorders in the class of "weak" are on the 70% included.We use survey research method for data collection. Data was collected by researcher made questionnaire that include some items for measuring related factors such as gender, media usage and other variables, also SCL 90 questionnaire for measuring disorders. The sample size includes 382 students who chosen by classified – random sampling method. Correlation coefficients, T-test and analysis of variance were used to data analysis. The behavioral disorders are significant difference between gender and not significant difference between studying course groups. Media usage by Students and age are most important factors associated with behavioral disorders. With the increased use of mobile, strengthen behavioral disorders and increasing use of television among students, the disorders behaviors is weakening.

 

Key terms: behavioral disorders, media usage, internet, questionnaire, depression

 

---

1 –گروه علوم تربیتی،دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شبستر ، شبستر، ایران        majid.zorofi@yahoo. com     Email:

 

[2] Giddens

[3] Bandora

[4] Rock

[5] -Misra

مراجع

           - آزاد، ح. (1372). آسیب شناسی روانی، انتشارات بعثت، چاپ اول

اصغری پور، ع. (1383). مقایسه میزان رضایت مندی زناشوئی زوجین آموزش پیش از ازدواج گذرانیده و زوجین عادی شهر. تهران. دانشگاه تهران

    - افقی، نادر. (1388(. مطالعهتطبیقیارزشهاوهنجارهاورابطهآنهاباآنومی؛ مطالعهموردیدانشجویانساکندرخوابگاههای

      دانشگاهگیلان. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دورهدوم،شماره8.

 - بشاورد، س. و رمضانی، ک. (1382). همه گیر شناسی اختلالات عاطفی رفتاری در دانش آموزان ابتدائی شهر

   تهران. پژوهش در حیطه کودکان استثنائی. سال سوم.    شماره 1

   - دادستان، پ.( 1378). روان شناسی مرضی تحولی. انتشارات سمت. تهران

- رحمانیان، م. (1378). تأثیر رسانه­های گروهی بر پیشگیری از جرم، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم

   شناسی دانشگاه آزاد اسلامی.

- حسنی، غ. (1382). میزان وعلل نا هنجاریهای اجتماعی دانش اموزان مقطع راهنمایی و روشهای مقابله با آن.

   وب سایت بنیاد فرهنگی رضوی.

   - شاملو، س. (1369). بهداشت روانی. تهران: انتشارات چهر.

- فرجیها، م. (1385). بازتابرسانهای جرم، فصلنامه علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی.  شماره 22

- قلندری، س. (1389). http://ghalandari-s.blogfa.com/post-199.aspx

    - عکاشه، گ. (1379). بررسی سلامت روانی دانشجویان ورودی سال 1375 دانشگاه علوم پزشکی کاشان. فصلنامه اندیشه و

      رفتار. سال پنجم. شماره 4

- فطین حور، ش. (1375). بررسی اختلال رفتاری فرزندان با شیوه فرزند پروری مادران. تهران. دانشگاه تربیت معلم.

    دانشکده علوم تربیتی.

- کاهنی، س. (1382). بررسی تأثیر جدائی والدین بر بروز رفتارهای نابهنجار. همایش سراسری بحران در خانواده.

   رامسر.

- گیدنز، آ. (1384). پیامدهای مدرنیته، ترجمه محسنثلاثی، نشر مرکز.

-  محسنی تبریزی، ع. (1383) وندالیسم. تهران. نشر آن

 

- Hudley, C. & Graham, S. (1993). An attributionl intervention to reduce peer-  directed   

  aggression   among  African-American  boys. Child Development, 64, 124-138

  -  Jou, yuh huey and hiromi fukuda. (1997). Stress and social support in metal physical health    

     of  Chinese students in Japan. Psychological report, 81, 1303 – 1312

- Lee CK, Kwak YS, Yamamoto J, et al. (1990). Epidemiology of mental disorders in Korea.

  Journal of  Nervous and Mental  Disease; 178(4): 242-6.

- Mahan and C. S. ET all. (1999). the impact of low birth weight, perinatal conditions and   

  socio demographic factors on  educational outcome in kindergarten. In: pediatrics. 104, 6,  

  e74.

-      Misra, ranjinta and Linda. G. catilo. (2000). Academic Stress among College Students: Comparison of American and International Students. International Journal of Stress Management.  2000, Vol. 11, No. 2, 132–148

  - Thompson, William E. and Jacke E. Bynum (1991). Juvenile delinquency, classic and

     contemporary reading. Boston. Allyn  and bacon. Weist, mark