گجسته بانوان (المپیاس، ترکان خاتون و مهد علیا)

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 4، دوره 6، شماره 22، دی 1393، صفحه 57-69   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نعیمه متوسلی^{* 1}؛ سید جعفر حمیدی²؛ سید احمد حسینی کازرونی²

¹دانشگاه آزاد اسلامی،واحد بوشهر،دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی،بوشهر، ایران. (نویسنده مسئول، ایمیل: [e-mail])

²عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی ، بوشهر، ایران.

چکیده

در ایران و تاریخ سراسر فراز و نشیب آن، زنان بسیاری بوده اند که هر کدام به نوعی، سهمی در آبادی یا ویرانی عناصر فرهنگی، انسانی، سیاسی و حتی حکومت و گسترش و نابودی مرزهای جغرافیایی این کشور داشتهاند. در این پژوهش، به معرفی تعدادی از زنان مؤثر(المپیاس، ترکان خاتون و مهد علیا) در تاریخ و سرنوشت ایران، پرداخته شده است. همچنین میزان تأثیرگذاری، جنبههای این نفوذ و پیامدهای گجستهی آن، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و این نتیجه بدست آمده که در بعضی حکومت ها باید زنان را بازی گردانان قدرت نامید و این سه زن، تأثیرات بسیار منفی و مخربی بر تاریخ و سرنوشت مردم ایران داشته اند و به همین سبب باید آن ها را گجسته بانوان نامید؛ زیرا نحوست اندیشه ی آن ها دامن همه ی ایرانیان را گرفت.

کلیدواژه‌ها

تاریخ ایران؛ گجسته بانوان؛ المپیاس؛ ترکان خاتون؛ مهدعلیا

مراجع

– اقبال آشتیانی، عباس. (1365). تاریخ مغول (از حمله ی چنگیز تا تشکیل دولت تیموری)، تهران، امیرکبیر.

–  باستانی پاریزی، محمد ابراهیم. (1371). آسیای هفت سنگ، هفتم، تهران: درنا.

–  باستانی پاریزی، محمد ابراهیم. (1363). اژدهای هفت سر، دوم، تهران: دنیای کتاب.

–  باستانی پاریزی، محمد ابراهیم. (1383). شمعی در طوفان، دوم، تهران: علم.

–  باستانی پاریزی، محمد ابراهیم. (1389). گذار زن از گدار تاریخ، سوم، تهران: علم.

–  باستانی پاریزی، محمد ابراهیم. (1388). مار در بتکده، چهارم، تهران: علم.

– برزآبادی فراهانی، مجتبی. (1380). زندگی و افکار امیرکبیر، تهران: اوستا فراهانی.

– بهروزی، محمد جواد. (1385). سرگذشت دوازده تن از زنان مؤثر در تاریخ ایران، تهران: واژه آرا.

– پیرنیا، حسن. (1389). تاریخ ایران باستان، هفتم، تهران: نگاه.

– جوینی، علاءالدین عطاملک بن محمد. (1385). تاریخ جهانگشای، به سعی و اهتمام و تصحیح محمد بن عبدالوهاب قزوینی، تهران: فردوس.

– حقیقت، عبدالرفیع. (1374). وزیران ایرانی از بزرگمهر تا امیرکبیر، تهران: کومس.

– حمیدی، دکتر سید جعفر. (بی تا). وزیرکشان (مجموعه مقالات)، تهران: مؤسسه انتشاراتی و آموزشی نسل دانش.

– خرندزی زیدری نسوی، شهاب الدین محمد. (1382). سرگذشت خوارزمشاهیان(به روایت سیرت جلال الدین منکبرنی)، به کوشش مجید اشرفی، تهران: اهل قلم.

– خرندزی زیدری نسوی، شهاب الدین محمد. (1344). سیرت جلال الدین مینکبرنی، به تصحیح مجتبی مینوی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.

– رجبی، دکتر پرویز. (1389). سده های گمشده (آشتی با تاریخ اتابکان- لاله شاهان، خوارزمشاهیان)، ج پنجم، تهران: پژواک کیوان.

– رمضانی، عباس. (1385). ناصرالدین شاه قاجار، تهران: ترفند.

– زرین کوب، دکتر عبدالحسین. (1385). آشنایی با تاریخ ایران، اول، تهران: سخن.

– طلوعی، محمود. (1387). از طاووس تا فرح (جای پای زن در مسیر تاریخ معاصر ایران)، چهارم، تهران: علم.

– فرخ زاد، پوران. (1376). کارنامه ی به دروغ، تهران: انتشارات علمی.

– قدیانی، عباس. (1384). تاریخ، فرهنگ و تمدن ایرانی در دوره ی غزنویان و خوارزمشاهیان، تهران: فرهنگ مکتوب.

– گونتر، جان. (1953). اسکندر مقدونی، ترجمه: ایرج قریب. (1369). سوم، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.

– لمب، هارولد. (1960). اسکندر مقدونی، ترجمه: دکتر صادق رضازاده شفق. (1388). اول، تهران: مهراد.

– ماژیران موله، هرتزفلد، گریشمن. (بی تا). سرزمین جاوید، ترجمه و اقتباس: ذبیح الله منصوری. (1380). تهران: نگارستان کتاب.

– نژاد اکبری مهربان، مریم. (1386). میرزا تقی خان امیرکبیر بزرگمرد اندیشه و عمل تاریخ معاصر ایران، تهران: کتاب پارسه.

– همدانی، رشیدالدین فضل الله. (1384). سرگذشت مغولان در ایران از چنگیز تا هولاگو ( بازنویسی و تلخیص کتاب جامع التواریخ)، به کوشش: دکتر هاشم رجب زاده، تهران: اهل قلم.