قلمی سرخ درباره زنان

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 6، دوره 6، شماره 22، دی 1393، صفحه 87-99   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

سیده سعیده سنجری^*

دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودسر و املش، گروه زبان و ادبیات فارسی، رودسر، ایران.

چکیده

از دیرباز دیواره ای بسیار ستبر در خصوص جایگاه زنان در شعرکشیده شده است. باید بدانیم که در فرهنگ کهن این سرزمین به جز تصویرگری، سنت بسیار پابرجای دیگری نیز در نقل زنان وجود داشته است و آن نیز قلم شعرا می باشد. بخش عظیمی از ادبیات سرزمین ما را دیوان شعرا تشکیل می دهد. عنوان برگزیده بر این گفتار عنوانی است کلی و موضوع آن بسیار گسترده است. مطابق اندیشه شعرا همیشه نوعی دوگانگی در این مقوله به چشم می خورد. تعارض میان خوب و بد. این شیوه ی تفکر، هسته اصلی و زیربنای اندیشه ای آیینی است که در سالهای متوالی ذهن شعرا را به خود مشغول کرده است. آنگونه که در دیوان اشعار بزرگانی چون فردوسی شکوه، عظمت و شجاعت زنانی چون گردآفرید جلوه گری می کند. اما در رویه ی دیگر سخن نقشهای اغراق آمیزی از عدم تکریم به نقش و حضور زنان نیز مطرح می شود. در این مقاله سعی شده است به موضوع تندنگری شعرا در باب زنان توجه شود.

کلیدواژه‌ها

جایگاه زنان؛ فرهنگ؛ تفکر؛ تکریم و تحقیر

مراجع

-آسترکی ،مرضیه .(1386).نقش زن در فرهنگ ایران باستان ،مجموعه مقالات همایش سراسری مدیدیت زنان در عرصه های فرهنگی و اجتماعی،شیراز.

- بهرامی قصرچمی،خلیل.(1386). مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان ،قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران ،مجموعه مقالات همایش سراسری مدیریت زنان در عرصه های فرهنگی و اجتماعی،شیراز.

-تقوی ،سید نصرالله.(1387). دیوان ناصر خسرو، تهران ، معین.

-جلالی ،بهروز.(1379).دیوان اشعار فروغ فرخزاد ،تهران.

- حجازی،بنفشه.(1376).به زیر مقنعه،بررسی جایگاه زن ایرانی از قرن اول هجری تا عصر صفوی،تهران،علم.

-حمیدیان،سعید.(1383). سعدی در غزل،تهران،قطره.

- خرمشاهی ،بهاءالدین.(1378). حافظ نامه، تهران ، نشر علمی فرهنگی.

- خطیب رهبر،خلیل. (1370).دیوان غزلیات سعدی شیرازی،تهران،مهتاب.

- خطیب رهبر،خلیل.(1374)دیوان غزلیات خواجه حافظ شیرازی ،تهران، صفی علیشاه.

- دیوان نظامی گنجوی .(1381). تصحیح وحید دستگردی ، تهران،پیمان.

- رزمجو ، حسین .(1381) .سیمای متفاوت شخصیت زن ، همایش علمی اسلام و فمینیسم شماره 3،تهران ،معارف.

- رنجبر، احمد.(1379).جاذبه های فکری فردوسی، ،تهران، امیر کبیر.

- روشن ،محمد.(1377). فخرالدین اسعد گرگانی، ویس و رامین ، تهران، صدای معاصر.

- ستاری ،جلال.(1382).عشق صوفیانه ،تهران، نشر مرکز.

- شفیعی کدکنی ، محمد رضا .(1368). موسیقی شعر، تهران، آگاه.

- شمیسا،سیروس.(1385). نقد ادبی، تهران،میترا.

- شمیسا ، سیروس. (1379). سبک شعر فارسی ،تهران ، فردوس.

- فروزانفر،بدیع الزمان.(1333). تحقیق در احوال و زندگانی مولانا، زوار.

- فروغی ،محمد علی .(1381).کلیات سعدی، تهران، پیمان.

- فقیه پرشکوهی،آسیه.(1387).بررسی معشوق در دیوان حافظ،همایش منطقه ای معشوق مستور،دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان.

- مختاری ، محمد.(1378). هفتاد سال عاشقانه، تهران، تیراژه.

- موحد،ضیاء.(1373).سعدی،تهران،طرح نو.

-  یزدانی ،زینب. (1378).زن در شعر فارسی ، تهران،فردوس.

- یوسفی،غلامحسین.(1377).گزیده قابوسنامه،تهران،نشر علمی.