رشد اخلاقی در دختران و پسران

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 6، دوره 6، شماره 21، مهر 1393، صفحه 91-104   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

رضوان همایی^*

دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز،گروه روان شناسی، اهواز، ایران.

چکیده

مقاله حاضر به دیدگاه های نظریه پردازانی همچون: پیاژه، کلبرگ، فروید و بندورا در مورد رشد و تحول اخلاقی پرداخته است. رویکرد توافق ذهنی اخلاق، پرورش اصول وعقاید منطقی در افراد را مورد تاکید قرار می دهد. نظرات پیاژه وکلبرگ در این الگو گنجانده می شود. برای پرورش اخلاقیات دراین الگو پیشنهاد می شود که به آموزش اصول منطقی، عقاید و انجام وظیفه همراه با بحث ومناظره کلاسی پرداخته شود. رویکرد مراقبت بر اساس نظرات گلیگان در انتقاد به کلبرگ مطرح شده و بررسی و ارائه ارزش ها ی افراد و دادن مسوولیت به آن ها را در پرورش اخلاق، مفید تلقی می نماید. رویکرد الهیاتی، رشد اخلاقی را براساس دستورات خداوند به خصوص از زبان قرآن واحادیث، مطرح نموده است. در بررسی تفاوت رشد قضاوت اخلاقی در پسران و دختران، نتایج نشان داد که قضاوت اخلاقی پسران بیشتر مبتنی بر عدالت و امور انتزاعی است، اما تصمیم گیری اخلاقی دختران بر مبنای ابراز عواطف، مراقبت از خود ودیگران، احساس مسؤولیت نسبت به نوع انسان، حساسیت نسبت به دیگران و حقوق آنان استوار است.

کلیدواژه‌ها

رشد اخلاقی؛ پرورش اخلاقی

مراجع

- احمدی، احمد (1382). روان شناسی نوجوانان وجوانان. نشر مشعل: تهران.

- الهی، بهرام (1382). طب روح (اخلاق اصیل ومبانی معنویت فطری). نشر جیحون: تهران.

- بیابانگرد، اسماعیل (1381). روان شناسی نوجوانان. نشر فرهنگ اسلامی: تهران.

- داوودی، محمد (1385). رویکردها وپرسش های بنیادین در تربیت اخلاقی.  فصلنامه علمی –پژوهشی انجمن معارف اسلامی ایران، شماره 2، صص153-175.

- زادشیر، فرزانه؛ استکی، مهناز و امامی پور، سوزان (1388). مقایسه قضاوت اخلاقی و رشد اجتماعی دانش آموزان دبستان های غیر انتفاعی تحت تعلیم آموزش قرآن به شیوه حفظ با معانی با غیر انتفاعی عادی. مجله روان شناسی کاربردی، دوره سوم، شماره دوم، صص 47-25.

- شعاری نژاد، علی اکبر (1381). نظریه های رشد در روان شناسی رشد وتکامل انسان. انتشارات آستان قدس رضوی: مشهد.

- شعبانی، زهرا (1384). بررسی تطبییقی برنامه های درسی دینی و اخلاقی دوره ابتدایی در ایران و چند کشور جهان. مجله تعلیم و تربیت، شماره 21، صص 119-165.

- عریضی سامانی، حمید رضا و پاژخ، الهام (1389). بررسی شخصیت زن نمایش نامه عروسک خانه در تنگناهای اخلاقی بر مبنای سه نظریه اخلاقی. مجله زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان)، دوره دوم، شماره 1، 40-23.

- غزالی، ابوحامد محمد (1368). کیمیای سعادت. به کوشش حسین خدیوجم، انتشارات علمی وفرهنگی: تهران.

- غفاری، ابوالفضل (1381). بررسی ونقد رویکردهای فضیلت وغم خواری در تربیت اخلاقی. پایان نامه دکتری فلسفه تعلیم وتربیت، دانشگاه تربیت مدرس .

- فرانکنا، ویلیام کی (1999). فلسفه اخلاق . ترجمه هادی صادقی (1383)، مؤسسه فرهنگی طه: تهران.

- لطف آبادی، حسین (1380). روان شناسی نوجوانی و بزرگسالی. جلد دوم. انتشارات رشد: تهران.

- لطف آبادی، حسین (1384). نقد رشد اخلاقی پیاژه ، کلبرگ و بندورا و ارائه الگویی برای رشد اخلاقی دانش آموزان ایران. مجله نوآوری های آموزشی، شماره 5، صص 24-66.

- نوابی نژاد، شکوه (1381). رفتار بهنجار و نابهنجار کودکان و نوجوانان و راههای پیشگیری و درمان نابهنجاری ها. نشر انجمن اولیا ومربیان: تهران. 

- Avi Benozio, G. D. (2014) Parochialism in preschool boys' resource allocation. Evolution and Human Behavior. , In Press, Corrected Proof, Available online 12 December 2014.

 - Buber, M. (1961). Between  man & man. Trans R. Gregor Smith,  London Collins.

 - Dakin, E. (2014). Protection as care: Moral reasoning and moral orientation among ethnically and socioeconomically diverse older women. Journal of Aging Studies, 28, 44-56.

- De Caroli, M. E., &  Sagone, E. (2014). Mechanisms of Moral Disengagement: An Analysis from Early Adolescence to Youth.  Procedia - Social and Behavioral Sciences, 140(22) , 312-317.

- Donenberg, G. R., & Hoffman, L. W. (1990). Gender defferent in moral development. Sex Role, 18(11-12), 701-717.

- Eisenberg, N., & Murphy, B. (1995).Parenting and children`s moral development. In M. B. Bornestein (Ed). Childern and  parenting.  Hilbdale, NJ: Erlbaum.           

- Eisenberg, N., & Valiente, C. (2002). Parenting and children`s   prosocial and moral development. In H. B. Bornstein(Ed). Handbook of  parenting. Mahwah, NJ: Erlbaum.       

- Gilligan, C. (1982). In a Different voice: psychological theory and  women`s development. Cambridge. MA: Harvard university press.                  

- Gilligan, C. (1993). Adolescent development reconsidered. Approaches to moral development: New research and emergence  themes. New York: Teacher college press.     

- Gilligan, C. (1995).  Making connections. Cambridge, M A: Harvard University Press.         

- Gilligan, C. (1996). The centrality of relationships in psychological  development. In G. Noam, K. W. Fischer (Eds), Development and  vulnerability in close relationships . MA : HarvardUniversity Press.     

- Gilligan, C. (1998). Minding  women : Reshaping the educational realm. Cambridge, MA: Harvard university press.         

- Haynes, F. (1998).The ethical school. London & New York:  Rroutledge  Press. 

- kahn, P. H. (1992). Children's obligatory and discretionary moral judgment. Child Development, 96, 416- 430.

- Khosravi Zadanbeh, M., & Zakerian, M. (2011).  A Comparison of Moral Competence between Iranian Male and Female Elementary Students. Social and Behavioral Sciences, 30, 48-52.

- Kohlberg, L. (1970). Education for justice: a modern statement of the  platonic view. In T.seizer and N.seizer (ads) Moral education. Cambridge, MA: Harvard University Press, PP: 57- 83.

- kohlberg, L. (1971). Cognitive  development  and epistemology. New York: wielly.

- Kohlberg, L. (1981). The philosophy of moral development. Essay in  moral development. New york: harper and row.

- Kohlberg, L. (1984). The psychology of moral development. New york : harper and row.

- Martins, M.,& Carvalho, C. (2013). Lie and Deception in Adolescence: A Study with Portuguese Students. Social and Behavioral Sciences, 82(3), 649-656.

- Molchanov, S. V. (2014). Empathy as the Factor of Moral Dilemma Solving in Adolescence.Social and Behavioral Sciences, 146(25), 89-93.

- Noddings, N. (2002). Starting at home: Caring and Social Policy, Berkeley and  Los  Angeles, California: University of California Press.

- Noddings, N. (2003). Caring: A feminie  approach  to ethics & moral education,  Berkeley and Los  Angeles, California: University of California Press.

- Noddings, N. (2005). The challenge to care in schools: An Alternative Approach to Education, Columbia  University: Teachers College Press.

- Piran, N.(2002). Eating disorder and disordered eating. Encyclopedia of Women and Gender. 963, 416-430.

- Peters, R. S. (1981). Moral   development  education. London: Allen &  Unwin.

- Radk, P., & Chapman, M. (1983). Children pre-social disposition and behavior. Handbook of child psychology, New York: Wielly.

- Siegal, M. (2001). Knowing   children experiments in conversation and  cognition love. Lawrence  Erlbaum Associates.

- Snary, J. (1992) . Moral  education. Encyclopedia Research (six edition), edited by Marvin Co, Alkin.

- Thomas, L. C. (2002). The development of reasoning in children through the community of in query. Philadelphia. Temple  University  Press.

- Vernon ,G. M., & Gard Well ,J. D. (1972). Males, females, and religion. In G. M. Vernon, Types and Dimensions of Religion. pp.103-132.

 - Walburg, V.,   Laconi, S., Van Leeuwen, N., & Chabrol, H. (2014).Relations entre la consommation de cannabis, le jugement moral et les distorsions. cognitives liées à la délinquance.  Neuropsychiatrie de l'Enfance et de l'Adolescence, 62( 3), 163-167.

- Williams, C., & Bybee , J. (1994). What do science. Indianapolis : Bobbs-Merrill.