بررسی انواع خشونت‌های اعمال شده علیه زنان در رمان پریچهر

زن و مطالعات خانواده

مقاله 2، دوره 8، شماره 29، آذر 1394، صفحه 23-40   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سوده مقصودی¹؛ فاطمه حجازی‌مقدم²؛ سعیده درویشی^{* 3}

¹استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه شهید باهنر کرمان.

²کارشناسی پژوهشگری، دانشگاه شهید باهنر کرمان

³کارشناس ارشد مطالعات زنان، دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

رمان با تجربه­­ انسانی همراه با تخیل،  سر و کار دارد و از طریق توالی حوادث بیان می­شود و در آن گروهی از شخصیت­ها در صحنه­ مشخصی شرکت دارند. در رمان­های معاصر با وجود تحولات تازه،  ردپای مردسالاری و زنان گرفتار خشونت،  به وضوح دیده می­شود. مقاله­ حاضر به بررسی خشونت علیه زنان در رمان پریچهر نوشته مرتضی مودب­پور با بهره­گیری از تئوری­های نقد ادبی فمینیستی می‌پردازد. تکنیک  به کار رفته در این پژوهش تحلیل محتوا است. حاصل مطالعه چنان می­نماید که در این رمان خشونت نقش اساسی دارد و در قالب­های گوناگون (آشکار و پنهان) ظاهر می­شود و زنان را مغلوب می­سازد. بیش‌ترین خشونت به کار برده شده در این رمان مربوط به خشونت پنهانی روانی و بعد از آن خشونت پنهان اقتصادی و سپس خشونت آشکار است. شخصیتی که در این رمان بیش‌ترین خشونت بر او اعمال شده شخصیت پریچهر می­باشد.  در نهایت می توان نتیجه گرفت که رمان پریچهر با ساختاری مردسالارانه بیانگر ستم­های جنسیتی،  خشونت،  سرکوب و حقارت زنان،  در دو نسل متفاوت است.

کلیدواژه‌ها

خشونت؛ زنان؛ رمان و پریچهر

مراجع

احمدی خراسانی،  نوشین. (1384)،  زنان زیر سایه­ پدرخوانده­ها،  تهران، نشر توسعه،  چاپ اول.

اعزازی،  شهلا. (1380)، خشونت خانگی زنان کتک خورده،  تهران، نشر سالی،  چاپ اول.

آبوت،  پاملا و کلر،  والاس. (1380)، جامعه­شناسی زنان،  ترجمه:  منیژه نجم­عراقی، تهران، نشر نی، چاپ اول.

جعفری جزنی،  مسعود. (1381)،  زنان هر چه گویند باور مدار،  زنان،  91.

جوادی یگانه،  محمد رضا و آسیه،  ارحامی. ( 1388 )،  دختران دانشجو و خوانش رمان،   فصلنامه زن در توسعه و سیاست- پژوهش زنان،  27،  50-31 .

جهانبگلو،  رامین. (1384)،  ایران در جستجوی مدرنیته،  تهران، نشر مرکز،  چاپ اول.

روزبه،  محمدرضا و مریم،  طالبی. (1389)،  نقد فمینیستی مجموعه داستان­های شیوا ارسطویی،  دو فصلنامه تخصصی علوم ادبی،  سال سوم،  5،  124-89 .

­روشه، گی. (1376)،  جامعه­شناسی تالکوت پارسونز،  ترجمه:  عبدالحسین نیک­گهر،  تهران،  انتشارات تبیان،  چاپ اول.

ریتزر،  جورج. (1374)،  نظریه­های جامعه­شناسی در دوران معاصر،  ترجمه:  محسن ثلاثی،  تهران،  نشر علمی،  چاپ اول.

رید،  ایولین. (1380)،  آزادی زنان،  ترجمه:  افشنگ مقصودی،  تهران،  نشر گل­آذین،  چاپ اول.

فرهنگی،  علی­اکبر و تژا،  میرفخرایی. (1389)،  تصویر زن در رمان­های عامه­پسند ایرانی،   فصلنامه تخصصی جامعه‌شناسی،  شماره1،  93-63.

کار،  مهرانگیز. (1379)،  پژوهش درباره­ خشونت علیه زنان در ایران،  روشنگران و مطالعات زنان،  تهران،  چاپ اول.

گیدنز،  آنتونی. (1373)،  جامعه­شناسی،  ترجمه:  منوچهر صبوری،  تهران،  نشر نی،  چاپ اول.

مارتین،  البرو. (1985)،  مقدمات جامعه­شناسی،  ترجمه:  منوچهر صبوری کاشانی،  تهران،  نشر نی،  چاپ اول.

مودب­پور،  مرتضی (1384)،  رمان پریچهر،  تهران،  نشر نسل نواندیشان،  چاپ پنجم.

میرصادقی،  جمال. (1383)،  داستان و ادبیات،  تهران،  نشر آیه مهر،  چاپ دوم.

واصفی،  صبا و  حسن،  ذوالفقاری. (1388)،  خشونت علیه زنان در آثار دولت آبادی،  پژوهش زنان،  شماره 1،  86-67.

هام،  مگی. (1382)،  فرهنگ نظریه­های فمینیستی،  ترجمه:  نوشین احمدی خراسانی و دیگران،  تهران، نشر  توسعه،  چاپ اول.

Howe, Michael. (2013). Dramatic Gender Difference in NPR Stories, Media and ntertainment, No 23-55.

Megargee E.I. (1982). Psychological Determinants and Correlates of Criminal Violence. In M.Wolfgang a N.Weiner (Ed), Criminal violence. Beverly Hills, CA:  Sage.

Wilkinson, David & Birmingham, Poter. (2003). Using Reserch Innstruments:  A Guide for Researchers. London:  Routledge.