بررسی احساس امنیت ‌اجتماعی در میان بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان روستایی آذربایجان‌شرقی

مطالعات جامعه شناسی

مقاله 3، دوره 7، شماره 22، فروردین 1393، صفحه 47-60   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

محمد ن ظری¹؛ صمد عابدینی²

¹دانشجوی کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز- ایران.

²استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال، گروه علوم اجتماعی؛ خلخال- ایران (نویسنده مسئول).

چکیده

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی مقایسه‌ای میزان احساس امنیت‌ اجتماعی در میان بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان روستایی آذربایجان شرقی می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر ماهیت، توصیفی- پیمایشی و از نظر روش، پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش مشمولین به عضویت اختیاری در صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر می‌باشند که برابر آمار اعلام شده از طرف این صندوق تعداد آن­ها 177497 نفر می‌باشد. حجم نمونه آماری پژوهش با استفاده از فرمول کوکران محاسبه گردیده که برابر با 384 نفر از بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان روستایی آذربایجان شرقی است. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ‌ساخته بهره گرفته‌ شد که روایی آن با تایید اساتید و داوران امر حاصل شد و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 93/0‌ می‌باشد. در پژوهش حاضر با توجه به متغیرهای تحقیق شش فرضیه مطرح شد و میزان احساس امنیت ‌اجتماعی پاسخگویان در ابعاد‌‌ مالی، جانی، آبرویی و کل براساس متغیرهای سن، جنس، سطح ‌تحصیلی، بعد خانوار، وضعیت تاهل، وضعیت بیمه‌ای مورد بررسی قرار‌گرفت که یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد تفاوت معنی‌داری در میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان وجود دارد. 

کلیدواژه‌ها

احساس امنیت ‌اجتماعی؛ بیمه ‌‌روستایی و آذربایجان‌شرقی

اصل مقاله

«مطالعات جامعه‌شناسی»

سال ششم، شماره بیست و دوم، بهار 1393

ص ص60- 47

 

 

 

 

 

 

بررسی احساس امنیت ‌اجتماعی

در میان بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگانروستایی آذربایجان­شرقی

محمد نظری[1]

دکتر صمد عابدینی[2]

تاریخ دریافت مقاله:21/7/1394       

تاریخ پذیرش نهایی مقاله:13/12/1394

چکیده

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی مقایسه‌ای میزان احساس امنیت‌ اجتماعی در میان بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان روستایی آذربایجان شرقی می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر ماهیت، توصیفی- پیمایشی و از نظر روش، پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش مشمولین به عضویت اختیاری در صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر می‌باشند که برابر آمار اعلام شده از طرف این صندوق تعداد آن­ها 177497 نفر می‌باشد. حجم نمونه آماری پژوهش با استفاده از فرمول کوکران محاسبه گردیده که برابر با 384 نفر از بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان روستایی آذربایجان شرقی است. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ‌ساخته بهره گرفته‌ شد که روایی آن با تایید اساتید و داوران امر حاصل شد و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 93/0‌ می‌باشد. در پژوهش حاضر با توجه به متغیرهای تحقیق شش فرضیه مطرح شد و میزان احساس امنیت ‌اجتماعی پاسخگویان در ابعاد‌‌ مالی، جانی، آبرویی و کل براساس متغیرهای سن، جنس، سطح ‌تحصیلی، بعد خانوار، وضعیت تاهل، وضعیت بیمه‌ای مورد بررسی قرار‌گرفت که یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد تفاوت معنی‌داری در میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان وجود دارد.

واژگان کلیدی: احساس امنیت ‌اجتماعی، بیمه ‌‌روستایی و آذربایجان­شرقی.

 

 

مقدمه

به عقیده کارشناسان، وجود امنیت در یک جامعه به همان اندازه مهم است که احساس امنیت در آن جامعه و چه بسا احساس امنیت در جامعه مهم‌تر از وجود امنیت است چرا که واکنش‌های فرد در جامعه بستگی به میزان دریافت و ادراک او از امنیت دارد. این مهم به‌ خصوص در سکونت‌گاه‌های روستایی که قطب تولید غذایی و در عین‌حال ریشه‌های استحکام آمایش سرزمین محسوب می‌شوند اهمیت ویژه‌ای دارد. در این میان توسعه پایدار روستایی نقش کلیدی در موفقیت برنامه‌های توسعه ‌ملی کشورهای در حال توسعه دارد و تحقق توسعه پایدار روستایی نیز وابسته به حضور نیروی انسانی فعال و کار‌آزموده در روستاهاست. بدون‌شک برخورداری از امنیت و تامین اجتماعی (اعم از مزایای مستمری بازنشستگی، از‎ کارافتادگی، فوت و ...) از مهم‌ترین متغیرهایی است که در ماندگاری افراد در روستاها موثر خواهد ‌بود. عدم وجود بیمه‌های اجتماعی و تضمین مناسب آتیه روستاییان، یکی از دلایل عمده مهاجرت نیروی کار فعال روستایی به شهرها محسوب می‌شود. در اکثر کشورهای پیشرفته و صنعتی جهان با توجه به نوع ساختار و نظام سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هر کشور نظام حمایت­­های تامین اجتماعی و چارچوب قانونی وظایف مزبور از دیرباز مشخص بوده و طرح‌هایی را برای پوشش افراد در موارد مراقبت‌های بهداشتی، کمک‌هزینه­های از کارافتادگی و بازنشستگی ارائه کرده‌اند. در حال حاضر مهم­ترین گزینه موجود برای تامین اجتماعی ساکنان نواحی روستایی کشور برابر مصوبات قانونی، صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر است. هدف کلی پژوهش اخیر، بررسی مقایسه‌ای میزان احساس امنیت ‌اجتماعی در میان بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان روستایی آذربایجان شرقی می‌باشد. علاوه بر آناهداف اختصاصی عبارتند از:

- تعیین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‎شدگان و بیمه‎نشدگان برحسب سن و مقایسه این دو گروه.

- تعیین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه­نشدگان برحسب جنس و مقایسه این دو گروه.

- تعیین میزان احساس امنیت‌ اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب سطح ‌تحصیلی و مقایسه این دو گروه.

- تعیین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب بعد‌ خانوار و مقایسه این دو گروه.

- تعیین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب وضعیت تاهل و مقایسه این دو گروه.

- تعیین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی در میان بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان روستایی آذربایجان­شرقی و مقایسه این دو گروه.

مبانی نظری

در تدوین چارچوب نظری تحقیق حاضر از نظریه‌های صاحب‌نظران در دو حوزه مطالعات امنیت با رویکردهای اجتماعی یا مدرن و هم­چنین برخی نظریه‌ها با رویکردهای روان­شناسی اجتماعی تحقیق استفاده شده است. در رویکرد اجتماعی یا مدرن نگاه به امنیت با عطف توجه به زمینه‌ها و بسترهای اجتماعی و فرهنگ تعریف‌ شده و علاوه بر فراغت از تهدید که عمدتاً از تهدیدات سخت نشات می‌گیرد، حفظ شرایط مساعد برای حفظ هویت ‌اجتماعی و سرمایه‌های ‌اجتماعی جامعه مورد تاکید جدی می‌باشد. بر اساس نظر گیدنز به عنوان یکی از صاحب‌نظران حوزه مطالعات امنیت با رویکردهای ‌اجتماعی،          احساس‌امنیت‌ ذهنی است و این وجه امنیت (ذهنی) مهم‌تر از جنبه عینی آن است. امنیت در وجه عینی به شیوه زندگی نظر دارد یعنی امکان زندگی برای تمامی افراد به‌ گونه‌ای که در جوامع مدرن تعریف می‌شود فراهم گردد و افراد جامعه از سطح قابل قبولی برای گذران زندگی و انتخاب شیوه زندگی بهره‌مند باشند. اما امنیت در وجه ذهنی به خشنودی و رضایت فرد از خویش نظر دارد که با نحوه انتخاب راه و روش زندگی وی محقق می‌شود­(صالحی‌امیری و دیگری، 1389). به عبارتی دیگر، شیوه زندگی (امینت در وجه عینی) همان الگوهای مصرفی است که جامعه مدرن پیش روی انسان نهاده است و با مصرف هرچه بیشتر کالاها و دریافت خدمات به منزلت اجتماعی بالاتری نایل می‌شود. اما سیاست زندگی (امنیت در وجه ذهنی یا همان امنیت ‌وجودی)که بر گذران زندگی به شیوه دلخواه تاکید می‌کند باعث رضایت می‌شود و خشنودی انسان را به همراه می‌آورد(گیدنز، 1377). بر اساس نظریات گیدنز وجه ذهنی و فکری امنیت در جهان مدرنیته بسیار مهم­تر از وجه عینی امنیت است چرا که بسیاری از خطرات به یمن تکنولوژی به کنترل درآمده‌اند و بسیاری خطرات قابل کنترل و پیش‌بینی نیستند. بنابراین آن­چه در این گردونه مدرنیته، از دست انسان بر می‌آید تضمین سلامت و امنیت روحی و روانی‌اش است که با تشکیل هویت مطلوب در سایه امنیت ‎وجودی میسر است. به نظر او افراد با بهره‌مندی از امنیت‌ وجودی (احساس ‌امنیت) دارای سلامت روح و روان و صلابت شخصیت خواهند بود و قدرت مقابله با آسیب‎ها و خطرات دیگری را خواهند داشت که در جامعه پیش می‌آید­(نویدنیا، 1388). هم­چنین براساس نظریه جامعه خطرپذیر فیتز پاتریک شش شاخص شادکامی، تامین ترجیحات، نیازها، استحقاق و مقایسه‌های نسبی، شرایط زیست ‌اجتماعی را با وضعیتی مواجه کرده که اطمینان‌ خاطر افراد را نسبت به حفظ، تداوم و توسعه وضعیت مطلوب آن برای حال و آینده همراه با نگرانی‌های جدی کرده است(بیات، 1388: 135). که از این نظریه و شاخص‌های مطرح در آن در جهت تبیین تفاوت یا عدم‌تفاوت در میزان احساس امنیت ‌اجتماعی به عنوان ترجیح گروه‌های سنی مختلف بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان استفاده می‌گردد. بر اساس نظریه آنارشی میتار در امنیت می_­توان این‌چنین نتیجه‌گیری کرد که هر گروه اجتماعی اگر از میزان‌جمعیت، اطلاعات، فضا یا سرزمین، تکنولوژی و سازماندهی بیشتر برخوردار باشد از امنیت ‌اجتماعی بیشتر نسبت به سایر گروه‌ها که بهره کمتری از متغیرهای فوق دارند برخوردار است(نویدنیا، 1382: 72). که با در نظر‌گرفتن متغیر سطح ‌تحصیلی در فرضیه سوم به عنوان شاخص اطلاعات و هم­چنین متغیر بعد‌ خانوار در فرضیه چهارم به عنوان شاخص جمعیت وجود تفاوت در میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان در سطوح تحصیلی و ابعاد مختلف خانوار قابل تحلیل می‌باشد. در همین راستا می‌توان از نظر پاتنام هم در تبیین متغیر سن در فرضیه سوم و هم متغیر وضعیت ‌تاهل در فرضیه پنجم تحقیق استفاده به ‌عمل آورد چرا که از نظر پاتنام اعتماد یکی از اجزای اصلی سرمایه ‌اجتماعی است و رابطه معناداری بین افزایش سرمایه‌ اجتماعی و افزایش احساس امنیت ‌اجتماعی وجود دارد(پاتنام،1380: 292-291). به نظر پاتنام بی‌اعتمادی در بین‌"بازندگان"‌یعنی افراد دارای تحصیلات، درآمد و منزلت پایین و نیز اعضای گروه‌های اقلیت و کسانی که از زندگی خود ابراز نارضایتی می‌کنند، رایج‌تر است.        هم­چنین بی‌اعتمادی در بین قربانی‌های جرم و خشونت و افراد مطلقه بیشتر دیده می‌شود                   ­Newton,  2004: 19)). که وجود یا عدم‌ وجود تفاوت در میزان احساس امنیت‌ اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان در سطوح تحصیلی مختلف و وضعیت‌های گوناگون تاهل قابل استناد می‌باشد. در تحلیل فرضیه ششم تحقیق با توجه به نظریه پیر بوردیو در امنیت که معتقد است نظام ‌اجتماعی وظیفه دارد با تخصیص یک نام، یک مکان و یک کارکرد به فرد عطش او را برای ارزش و شأن ‌اجتماعی سیراب و برای او احساس آرامش و امنیت‌ خاطر ایجاد نماید لذا اختلال در این فرایند احساس ناامنی را بر افراد مستولی خواهد ‌کرد، می‌توان استنباط کرد که عضویت یا عدم‌ عضویت در بیمه به عنوان یک تخصیص، می‌تواند منجر به تفاوت در میزان احساس امنیت ‌اجتماعی افراد جامعه آماری هدف این تحقیق شود.

از طرفی در رویکرد روانشناسی ‌اجتماعی و نظریه‌های روانشناسی در تبیین امنیت و به ویژه احساس ‌امنیت به جایگاه فرد و ادراک و تعبیر و تفسیر او از وضعیت ‌اجتماعی در تبیین امنیت و احساس ‌امنیت توجه خاصی نشان داده‌ شده و زمینه و بستر امنیت را در قضاوت‌های افراد جستجو می‌نماید. در این فضا مفهوم امنیت و احساس ‌امنیت به‌عنوان «رهایی افراد از هرگونه دغدغه و نگرانی» برخی موضوعات و مباحث شامل تربیت، شخصیت و اختلالات ‌روانی، احساس ‌اضطراب و ناامنی، با ارجاع به فرد توضیح داده می‌شود. در حوزه روانشناسی ‌اجتماعی بیش از آن­که به شرایط احساس ‌امنیت عطف توجه شود به شرایطی که در آن فرد احساس ‌ناامنی می‌کند توجه می‌شود. لذا نظریه میدانی کورت لوین با توجه به وجود متغیرهای محیطی و شخصی متنوع در پژوهش اخیر به ‌عنوان پشتوانه تحلیل تمامی فرضیه‌های تحقیق واقع شد چرا که بر‌ اساس نظریه میدانی کورت لوین رفتارهای انسانی از خصوصیات محیطی و شخصی آن‌ها نشات می‌گیرد. رفتار خود، در یک میدان به وجود می‌آید که این میدان رفتارهای دیگر خود و جنبه‌های دیگر محیط را نیز در بر می‌گیرد(دوچ و دیگری، 1384: 125). که برابر همین نظریه، وجود‌ تفاوت یا عدم‌تفاوت در میزان احساس ‌امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان به عنوان بازتاب رفتاری کنشگران در میدان یا فضای زندگی و اجتماع روستایی تحقیق حاضر، می‌تواند نشات‌گرفته از متغیرهای زمینه‌ای و شخصی بوده و میزان آن نیز بسته به گروه‌های مختلف سنی، جنسی، تحصیلی، خانواری، تاهلی و بیمه‌ای گوناگون باشد.

        

فرضیه‌های تحقیق

فرضیه 1: بین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب سن آن‌ها تفاوت وجود دارد.

فرضیه 2: بین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‎شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب جنس آن‌ها تفاوت وجود دارد.

فرضیه 3: بین میزان احساس امنیت‌ اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب سطح‌ تحصیلی آن‌ها تفاوت وجود دارد.

فرضیه 4: بین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب بعد ‌خانوار آن‌ها تفاوت وجود دارد.

فرضیه 5: بین میزان احساس امنیت‌ اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب وضعیت تاهل آن‌ها تفاوت وجود دارد.

فرضیه 6: بین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان تفاوت وجود دارد.

 

تعاریف مفاهیم و متغیرها

احساس امنیت ‌اجتماعی:

تعریف مفهومی: نبود نگرانی خاص در مواجهه با امور مربوط به زندگی اجتماعی و نوعی احساس بهروزی عمومی است(قدرتی و دیگری، 1388).

تعریف عملیاتی: منظور از احساس امنیت در این تحقیق در ابعاد مالی، جانی، آبرویی و کل آن در جامعه می‌باشد که برای سنجش آن از تعدادی گویه در پرسشنامه استفاده گردید.

 

بیمه‌شدگان:

تعریف مفهومی: سرپرست خانوار که با پرداخت مبالغی به عنوان حق‌بیمه، حق استفاده از مزایای مقرر را دارد­(صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر، 1392).

تعریف عملیاتی: در این تحقیق منظور از بیمه‌شدگان آن دسته از افرادی هستند که مشمول عضویت در صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر بوده و به منظور برخورداری از مستمری‌های بازنشستگی، ازکار‌افتادگی کلی و فوت و مشمول بودن برابر مقررات در صندوق مذکور نام‌نویسی کرده‌اند. هم­چنین آن دسته از افرادی که مشمول عضویت در صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر بوده، لیکن به هر علتی در صندوق مذکور نام‌نویسی نکرده‌اند در رده بیمه‌نشدگان قرار می‌گیرند که در یک سطح اسمی دو حالته به وسیله گویه زیر مورد سنجش قرار گرفته اند: پاسخگو جزو کدام رده می‌باشد؟

1. بیمه‌شدگان 2. بیمه‌نشدگان

 

ابزار و روش تحقیق

این تحقیق از نوع کمی و به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ میزان نظارت درجه کنترل و نحوه گردآوری داده‌ها از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و از نظر زمان مطالعه مقطعی می‌باشد.

 

جامعه آماری، حجم نمونه و شیوه نمونه‌گیری‌

جامعه آماری هدف این تحقیق با توجه به داده‌های صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر استان آذربایجان شرقی صرفاً مشمولین به عضویت اختیاری در این صندوق شامل 177497 نفر افراد بالای 18 سال ساکن در 2712 روستای دارای سکنه استان­(گزیده سرشماری نفوس و مسکن، 1390) مدنظر می‌باشد که توسط 96 کارگزاری طرف قرارداد این صندوق در قالب دهیاری‌ها و تعاونی‌های تولید ‌روستایی مستقر در مناطق مختلف روستایی استان اقدام به نام‌نویسی و ارائه خدمات بیمه اجتماعی در زمینه بازنشستگی، ازکارافتادگی‌کلی و فوت به افراد تحت پوشش می‌شود­(صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر، 1392). حجم نمونه در این تحقیق از طریق فرمول کوکران به شرح ذیل معادل 384 نفر برآورد شد:

 

در این تحقیق شیوه نمونه‌گیری مطبق متناسب برای انتخاب افراد نمونه بکار گرفته‌ شد.

 

ابزار گردآوری داده‌ها‌

 ابزار اندازه‌گیری این تحقیق پرسشنامه محقق‌ ساخته بوده که به صورت حضوری توسط افراد نمونه تکمیل شد. 

                                                           جدول شماره (1): شرح ابعاد پرسشنامه احساس امنیت اجتماعی

پرسشنامه احساس امنیت ‌اجتماعی	تعداد سوال‌ها
بعد مالی بعد جانی بعد آبرویی	10 7 13

 

 

 

 

اعتبار ابزار پژوهش‌

منظور از روایی یا اعتبار تحقیق این است که ابزار اندازه‌گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می‌سنجد. بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه‌گیری نمی‌توان به دقت داده‌های حاصل از آن اطمینان داشت. لذا برای اطمینان از اعتبار صوری و محتوایی پرسشنامه‌ها از قضاوت اساتید و کارشناسان متخصص          (به ویژه استاد راهنما) در این زمینه استفاده گردید.

 

پایایی گویه‌ها‌

منظور از پایایی، قابلیت اعتماد ابزار تحقیق، دقت و ثبات آزمون است. یعنی این که ابزار اندازه‌گیری تا چه اندازه از تکرارپذیری برخوردار است و می­تواند در شرایط مختلف نتایج یکسانی ارائه دهد. در این پژوهش برای ارزیابی قابلیت اعتماد ابزار تحقیق سوال­های پرسشنامه‌ از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که اندازه این ضریب بیشتر باشد نشان‌دهنده اعتماد‌پذیری بیشتر آزمون است. برای ارزیابی اعتبار و اعتماد تحقیق یک آزمون مقدماتی با استفاده از یک گروه 30‌ نفره در بازه زمانی 20 روزه اجرا شد.

 

                                                  جدول شماره (2): ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه احساس امنیت اجتماعی

پرسشنامه احساس امنیت ‌اجتماعی	آلفای کرونباخ
بعد مالی بعد جانی بعد آبرویی	83/0 70/0 85/0
کل	93/0

 

روش تجزیه و تحلیل داده‌ها‌

تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 16 انجام گرفت. در آمار توصیفی از تکنیک‌های تحلیل آماری نظیر درصدگیری، محاسبه میانگین، میانه و نما، رسم جدول‌های یک یا چند بعدی، رسم نمودارهای خطی، میله­ای، هیستوگرام و غیره و در آمار استنباطی از تکنیک آزمون t برای تجزیه و تحلیل آماری استفاده شد.   

 

نتیجه‌گیری

فرضیه اول: بین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان بر حسب سن آن‌ها تفاوت وجود دارد.

 

 

 

جدول شماره (3): میانگین‌ میزان ‌احساس ‌امنیت ‌اجتماعی‌ بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب سن آن‌ها

متغیر	سن	بیمه­شده		بیمه­نشده		t	درجه    آزادی	سطح معنی‌داری
		میانگین	انحراف استاندارد	میانگین	انحراف استاندارد
احساس امنیت   اجتماعی	بین 18 تا 25 سال بین 25 تا 45 سال بین 45 تا 65 سال بالاتر از 65 سال	66 93/66 21/67 83/65	69/5 99/5 87/5 79/4	42/57 28/55 16/55 41/55	68/13 96/12 71/13 68/14	63/2 25/5 07/5 31/4	34 4/45 6/40 09/42	013/0 000/0 000/0 000/0

 

براساس اطلاعات جدول شماره (3) ملاحظه می‌شود که میانگین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان سنین بین 18 تا 25 سال برابر 69/5±66، بین 25 تا 45 سال برابر99/5±93/66، بین 45 تا 65 سال برابر87/5±21/67 و بالاتر از 65 سال برابر79/4±83/65 می‌باشد و در بیمه‌نشدگان نیز سنین بین 18 تا 25 سال برابر 68/13±42/57‌، بین 25 تا 45 سال برابر96/12±28/55، بین 45 تا 65 سال برابر71/13±16/55 و بالاتر از 65 سال برابر 68/14±41/55 بوده است. که مطابق آزمون لون تست مقدار 63/2=t با درجه آزادی 34 و سطح معنی‌داری 013/0=P برای سنین بین 18 تا 25 سال، مقدار 25/5=t با درجه آزادی 4/45 و سطح معنی‌داری 000/0=P برای سنین بین 25 تا 45 سال، مقدار 07/5=t با درجه آزادی 6/40 و سطح معنی‌داری 000/0=P برای سنین 45 تا 65 سال و مقدار 31/4=t با درجه آزادی 09/42 و سطح معنی‌داری 000/0=P برای سنین بالاتر از 65 سال می‌باشد. بنابراین با رد فرض صفر در تمامی رده‌های سنی، میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان از تفاوت معنی‌داری برخوردار می‌باشد. هم­چنین در بررسی مقایسه میانگین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی در ابعاد مختلف تنها در بعد آبرویی و در رده سنی 18 تا 25 سال فرض صفر تایید و میزان احساس امنیت ‎آبرویی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان در این رده سنی از تفاوت معنی‌داری برخوردار نمی‌باشد. در سایر موارد بررسی حاکی از وجود تفاوت معنی‌دار در میزان احساس امنیت‌مالی، جانی و آبرویی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب سن آن‌ها می‌باشد.

فرضیه دوم: بین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب جنس آن‌ها تفاوت وجود دارد.

 

 

 

 

 

جدول شماره (4): میزان احساس امنیت اجتماعی بیمه­شدگان و بیمه­نشدگان برحسب جنس آن‌ها

متغیر                جنس		بیمه­شده		بیمه­نشده		t	درجه آزادی	سطح معنی‌داری
		میانگین	انحراف استاندارد	میانگین	انحراف استاندارد
احساس امنیت ‌اجتماعی	زن مرد	31/69 38/66	99/6 42/5	83/49 71/55	51/20 25/13	28/2 27/8	37/5 95/130	068/0 000/0

 

بر اساس اطلاعات جدول شماره (4) ملاحظه می­شود که میانگین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان زن برابر 99/6±31/69 و مردان برابر 42/5±38/66 ‌می‌باشد و در بیمه‌نشدگان نیز این میانگین برای زنان برابر 51/20±83/49 و برای مردان 25/13±71/55 بوده است. که مطابق آزمون لون تست مقدار 28/2=t با درجه آزادی 37/5 و سطح معنی‌داری 068/0=P برای زنان، مقدار 27/8=t با درجه آزادی 95/130 و سطح معنی‌داری 000/0=P برای مردان می‌باشد. بنابراین با تایید فرض صفر، میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان زن از تفاوت معنی‌داری برخوردار نمی‌باشد ولی این میزان دارای تفاوت معنی‌دار در میان مردان بیمه‌شده و بیمه‌نشده می‌باشد. هم­چنین بررسی حاکی از وجود تفاوت معنی‌دار در میزان احساس امنیت ‌مالی، جانی و آبرویی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب جنس آن‌ها می‌باشد.

فرضیه سوم: بین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب سطح تحصیلی آن‌ها تفاوت وجود دارد.

 

جدول شماره (5): ‌میزان ‌احساس ‌امنیت ‌اجتماعی ‌بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان ‌برحسب ‌سطح ‌تحصیلی آن‌ها

متغیر                            سطح تحصیلی		بیمه­شده		بیمه­نشده		t	درجه آزادی	سطح معنی‌داری
		میانگین	انحراف استاندارد	میانگین	انحراف استاندارد
احساس امنیت اجتماعی	بی­سواد خواندن و نوشتن راهنمایی(سیکل) دبیرستان (متوسطه) دیپلم،پیش­دانشگاهی بالای دیپلم	91/65 69/66 31/67 35/66 21/67 62/65	72/4 4/5 63/6 72/5 51/6 42/5	58/54 56 5/52 4/59 4/57 5/64	91/14 91/12 33/15 38/11 52/9 12/2	43/4 34/5 34/4 5/2 72/2 27/0	18/39 06/51 67/24 36 22 8	000/0 000/0 000/0 017/0 012/0 788/0

 

بر اساس اطلاعات جدول شماره (5) ملاحظه می‌شود که میانگین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان بی‌سواد برابر 72/4±91/65، خواندن و نوشتن برابر4/5±69/66، راهنمایی (سیکل) برابر63/6±31/67، دبیرستان (متوسطه) برابر72/5±35/66‌، دیپلم، پیش­دانشگاهی برابر51/6±21/67 و بالای دیپلم برابر42/5±62/65 می‌باشد و در گروه بیمه‌نشدگان نیز بی‌سواد برابر 91/14±58/54، خواندن و نوشتن برابر91/12±56، راهنمایی (سیکل) برابر33/15±5/52، دبیرستان (متوسطه) برابر38/11±4/59‌، دیپلم، پیش­دانشگاهی برابر52/9±4/57 و بالای دیپلم برابر12/2±5/64 بوده است. که مطابق آزمون لون تست مقدار 43/4=t با درجه آزادی 18/39 و سطح معنی‌داری 000/0=P برای بی‌سواد‌، مقدار 34/5=t با درجه آزادی 06/51 و سطح معنی‌داری 000/0=P برای خواندن و نوشتن، مقدار 34/4=t با درجه آزادی 67/24 و سطح معنی‌داری 000/0=P برای راهنمایی (سیکل) و مقدار 5/2=t با درجه آزادی 36 و سطح معنی‌داری 017/0=P برای دبیرستان (متوسطه)، مقدار 72/2=t با درجه آزادی 22 و سطح معنی‌داری 012/0=P برای دیپلم، پیش­دانشگاهی و مقدار 27/0=t با درجه آزادی 8 و سطح معنی‌داری 788/0=P برای بالای دیپلم می‌باشد. بنابراین با رد فرض صفر در تمامی رده‌های تحصیلی به غیر از بالای دیپلم، میزان احساس امنیت‌ اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان از تفاوت معنی‌داری برخوردار می‌باشد. هم­چنین در بررسی مقایسه میانگین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی در ابعاد مختلف، میزان احساس امنیت ‌آبرویی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان در این سطح تحصیلی از تفاوت معنی‌داری برخوردار نمی‌باشد و در سایر موارد بررسی حاکی از وجود تفاوت معنی‌دار در میزان احساس امنیت‌ مالی، جانی و آبرویی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب تحصیلی آن‌ها می‌باشد.

فرضیه چهارم: بین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب بعد خانوار آن‌ها تفاوت وجود دارد.

 

جدول شماره (6): میزان‌ احساس ‌امنیت ‌اجتماعی ‌بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب بعد‌خانوار آن‌ها

متغیر                                  بعد خانوار		بیمه­شده		بیمه­نشده		t	درجه آزادی	سطح معنی‌داری
		میانگین	انحراف استاندارد	میانگین	انحراف استاندارد
احساس امنیت اجتماعی	یک نفری دو نفری سه نفری چهار نفری پنج نفری شش نفری هفت نفری هشت نفری	33/63 19/65 21/67 77/67 5/70 63 63 70	15/1 37/4 87/5 08/6 27/7 0 0 83/0	07/56 4/54 42/57 57/55 28/47 53 63 63	33/13 27/14 22/12 67/13 68/19 34/2 0 0	03/2 07/4 05/4 36/4 05/3 75/0 3/3 45/2	13/13 43/42 03/32 44/29 52/6 1 05/14 13/7	063/0 000/0 000/0 000/0 020/0 083/0 075/0 222/0

 

بر اساس اطلاعات جدول شماره (6) ملاحظه می‌شود که میانگین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان با بعد‌خانوار یک نفری برابر 15/1±33/63، دو نفری برابر37/4±19/65، سه نفری برابر87/5±21/67، چهار نفری برابر08/6±77/67‌، پنج نفری برابر27/7±5/70‌، شش نفری برابر00/0±00/63، هفت نفری برابر00/0±63 و هشت نفری برابر83/0±00/70 می باشد و در میان بیمه‌نشدگان نیز بعد خانوار یک نفری برابر 33/13±07/56، دو نفری برابر27/14±4/54، سه نفری برابر22/12±42/57، چهار نفری برابر67/13±57/55‌، پنج نفری برابر68/19±28/47‌، شش نفری برابر34/2±00/53‌، هفت نفری برابر00/0±00/63 و هشت نفری برابر00/0±00/63 بوده است. که مطابق آزمون لون تست مقدار 03/2=t با درجه آزادی 13/13 و سطح معنی‌داری 063/0=P برای یک نفری‌، مقدار 07/4=t با درجه آزادی 43/42 و سطح معنی‌داری 000/0=P برای دو نفری، مقدار 05/4=t با درجه آزادی 03/32 و سطح معنی‌داری 000/0=P برای سه نفری و مقدار 36/4=t با درجه آزادی 44/29 و سطح معنی‌داری 000/0=P برای چهار نفری، مقدار 05/3=t با درجه آزادی 52/6 و سطح معنی‌داری 020/0=P برای پنج نفری، مقدار 75/0=t با درجه آزادی 1 و سطح معنی‌داری 083/0=P برای شش نفری، مقدار 3/3=t با درجه آزادی 05/14 و سطح معنی‌داری 075/0=P برای هفت نفری و مقدار 45/2=t با درجه آزادی 13/7 و سطح معنی‌داری 222/0=P برای بعد خانوار هشت نفری می‌باشد. بنابراین فرض صفر در خصوص بعد خانوار دو، سه و چهار نفری رد و میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان در ابعاد مذکور از تفاوت معنی‌داری برخوردار می‌باشد. ولی در بعد خانوار یک، پنج، شش، هفت و هشت نفری فرض صفر تایید و میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان در این ابعاد خانواری تفاوت معنی‌داری ندارد. هم­چنین در بررسی مقایسه میانگین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی در ابعاد مختلف آن، در بعد مالی خانوارهای هفت و هشت نفری، در بعد جانی برای بعد خانوار شش و هشت نفری و در بعد آبرویی برای خانوارهای شش، هفت و هشت نفری فرض صفر تایید و میزان احساس  امنیت ‌آبرویی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان در این ابعاد از تفاوت معنی‌داری برخوردار نمی‌باشد. در سایر موارد بررسی حاکی از وجود تفاوت معنی‌دار در میزان احساس  امنیت‌مالی، جانی و آبرویی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب بعد ‌خانوار آن‌ها می‌باشد.

 فرضیه پنجم: بین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب وضعیت ‌تاهل آن‌ها تفاوت وجود دارد.

 

جدول شماره (7): میزان ‌احساس ‌امنیت ‌اجتماعی ‌بیمه‌شدگان‌ و‌ بیمه‌نشدگان‌ برحسب وضعیت ‌تاهل آن‌ها

متغیر                               وضعیت تاهل		بیمه­شده		بیمه­نشده		t	درجه آزادی	سطح معنی‌داری
		میانگین	انحراف استاندارد	میانگین	انحراف استاندارد
احساس امنیت اجتماعی	مجرد متاهل همسر وفات یافته مطلقه	26/64 84/66 5/65 66	26/3 66/5 75/5 7/6	77/56 15/55 44/58 51	92/10 8/13 66/13 78/20	2 13/8 9/1 21/1	86/8 69/112 25 25/2	077/0 000/0 068/0 337/0

بر اساس اطلاعات جدول شماره (7) ملاحظه می‌شود که میانگین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان مجرد برابر 26/3±26/64، متاهل برابر66/5±84/66، همسر وفات‌یافته برابر75/5±5/65 و مطلقه برابر7/6±00/66 می‌باشد و در گروه بیمه‌نشدگان نیز مجرد برابر 92/10±77/56، متاهل برابر8/13±15/55، همسر وفات‌یافته برابر66/13±44/58 و مطلقه برابر78/20±00/51 بوده است. که مطابق آزمون لون تست مقدار 2=t با درجه آزادی 86/8 و سطح معنی‌داری 077/0=P برای مجرد، مقدار 13/8=t با درجه آزادی 69/112 و سطح معنی‌داری 000/0=P برای متاهل، مقدار 9/1=t با درجه آزادی 00/25 و سطح معنی‌داری 068/0=P برای همسر وفات‌یافته و مقدار 21/1=t با درجه آزادی 25/2 و سطح معنی‌داری 337/0=P برای مطلقه می‌باشد. بنابراین فرض صفر در خصوص متاهلین رد و میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان متاهل از تفاوت معنی‌داری برخوردار می‌باشد. ولی میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان در سایر وضعیت‌های تاهلی تفاوت معنی‌داری ندارد. هم­چنین در بررسی مقایسه میانگین میزان احساس امنیت‌اجتماعی در ابعاد مختلف، در بعد مالی برای افراد مطلقه و در بعد آبرویی افراد مجرد و مطلقه فرض صفر تایید و میزان احساس امنیت ‌آبرویی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان در این ابعاد از تفاوت معنی‌داری برخوردار نمی‌باشد. در سایر موارد بررسی حاکی از وجود تفاوت معنی‌دار در میزان احساس امنیت ‌مالی، جانی و آبرویی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان برحسب وضعیت ‌تاهل‌ آن‌ها می‌باشد.

فرضیه ششم: بین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان تفاوت وجود دارد.

 

جدول شماره (8): میزان احساس امنیت اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان

متغیر	بیمه­شده		بیمه­نشده		t	درجه آزادی	سطح معنی‌داری
	میانگین	انحراف استاندارد	میانگین	انحراف استاندارد
احساس امنیت ‌اجتماعی               59/66            59/5              41/55            64/13            64/8          49/137         000/0

 

بر اساس اطلاعات جدول شماره (8) ملاحظه می‌شود که میانگین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان برابر 59/5±59/66 و در گروه بیمه‌نشدگان نیز این میانگین برابر 64/13±41/55 بوده است. که مطابق آزمون لون تست مقدار 64/8=t با درجه آزادی 49/137 و سطح معنی‌داری 000/0=P می‌باشد. بنابراین با رد فرض صفر، میزان احساس امنیت ‌اجتماعی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان از تفاوت معنی‌داری برخوردار می‌باشد. هم­چنین در بررسی مقایسه میانگین میزان احساس امنیت ‌اجتماعی در ابعاد مختلف نتایج حاکی از وجود تفاوت معنی‌دار در میزان احساس امنیت ‌مالی، جانی و آبرویی بیمه‌شدگان و بیمه‌نشدگان می‌باشد.

 

پیشنهادهای پژوهشی و کاربردی

- پیشنهاد می‌گردد که تحقیقی با همین عنوان با لحاظ سایر عوامل و فاکتورهای موثر بر میزان احساس امنیت‌ اجتماعی در ابعاد مختلف صورت پذیرد.

- پیشنهاد می‌گردد که تحقیقی با همین عنوان در جامعه آماری عشایر استان آذربایجان­شرقی نیز صورت پذیرد.

- پیشنهاد می‌گردد که تحقیقی با همین عنوان در سطح شهرستان­های 21­ گانه استان آذربایجان­شرقی و مقایسه تطبیقی با یکدیگر صورت پذیرد.

- پیشنهاد می‌گردد که مستندسازی و ارائه الگوهای عملی از نتایج عضویت در بیمه اجتماعی برای افراد فاقد ‌بیمه در جهت افزایش احساس امنیت ‌اجتماعی ناشی از عضویت در بیمه اجتماعی با تاکید بر عوامل اعتمادساز برای عضویت در بیمه اجتماعی از طریق اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی جامع و ایجاد ارتباط با جامعه هدف با بهره‌گیری از روش‌های مختلفی چون ابزار رسانه‌ای و گفتگوی چهره به چهره با روستاییان و انعکاس نتایج عملی و ملموس عضویت بیمه‌شدگان در قالب ارائه آمار عملکردی جذب، مستمری‌بگیران اعم از بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت در دستور‌کار قرار‌گیرد.

- پیشنهاد می‌گردد که اصلاح قوانین مرتبط با بیمه اجتماعی روستاییان در سطوح مختلف قانون‌گذاری و تصمیم‌گیری دولت و مجلس به ویژه رفع ابهام در برخی قوانین نظیر شفاف‌سازی شرایط و سن بازنشستگی و نحوه تولید و محاسبه سوابق بیمه‌ای برای تعیین میزان مستمری‌های پرداختی در دوران بازنشستگی، ازکارافتادگی و یا فوت بیمه‌شدگان و اطلاع‌رسانی آن در راستای افزایش میزان احساس امنیت ‌اجتماعی جامعه هدف و افزایش جذابیت برای عضویت بیمه‌شدگان در بیمه اجتماعی در دستورکار قرار‌گیرد.

- پیشنهاد می‌گردد که تقویت ساختار اجرایی صندوق‌های بیمه‌گر مرتبط با حوزه بیمه اجتماعی روستاییان به ویژه صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر در حوزه‌های صف و ستاد و تقویت شبکه کارگزاران صندوق که در صف مقدم برای انجام امور بیمه‌ای و ترویج عضویت در بیمه اجتماعی برای افراد فاقد بیمه می‌باشند در دستور‌کار قرار‌گیرد.

- افزایش دامنه نظارت‌های عالی از سوی سازمان‌های ذیربط نظارتی نظیر مجلس شورای اسلامی، سازمان بازرسی کل کشور، استانداری‌ها، فرمانداری‌ها و ... به منظور تقویت حس اطمینان از سرمایه‌گذاری جامعه هدف به ویژه افراد فاقد بیمه اجتماعی برای دوره زمانی چندین ساله در صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر که به همین منظور تشکیل ستادهایی در سطوح ملی، استانی و شهرستانی با عضویت دستگاه‌های نظارتی و اجرایی مرتبط و انعکاس مستمر اقدامات در راستای افزایش احساس امنیت ‌اجتماعی جامعه هدف پیشنهاد می‌گردد.

 

منابع

بیات، ب. (1388). جامعه‌شناسی احساس امنیت. تهران: نشر امیرکبیر. چاپ اول.

پاتنام، ر. (1380). دموکراسی و سنت‌های مدنی. ترجمه: م، دلفروز. تهران: نشر غدیر.

دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. (1392). تحلیل نظام تامین اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر ایران، با تاکید بر بیمه اجتماعی. کد موضوعی: 250. شماره مسلسل: 13392.

دوچ، م؛ و دیگری. (1374). نظریه‌ها در روان‌شناسی اجتماعی. ترجمه: م، کتبی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. چاپ اول.

صالحی امیری، س؛ و دیگری. (1389). مبانی نظری و راهبردی مدیریت ارتقای امنیت ‌اجتماعی و فرهنگی در تهران. فصلنامه راهبرد. سال بیستم، شماره 59، صص 76- 49.

صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر. (1392). قابل دسترس در www.roostaa.ir

قدرتی، ح؛ و دیگری. (1391). احساس امنیت ‌اجتماعی و تعیین‌کننده‌های اجتماعی- اقتصادی آن (مطالعه موردی شهر سبزوار). فصلنامه مطالعات امنیت‌اجتماعی.

گیدنز، آ. (1377). پیامدهای مدرنیت. ترجمه: م، ثلاثی. تهران: نشر مرکز.

نویدنیا، م. (1388). امنیت ‌اجتماعی. تهران: نشر پژوهشکده مطالعات راهبردی. چاپ اول.

نویدنیا، م. (1382). تاملی نظری در امنیت ‌اجتماعی با تاکید بر گونه‌های امنیت. فصلنامه مطالعات راهبردی. سال نهم، شماره اول، بهار 1385، شماره مسلسل 31.

نویدنیا، م. (1382). درآمدی بر امنیت ‌اجتماعی. مجله مطالعات راهبردی. شماره­ی 19.

Newton, K. (2004). "Social Trust: Individual and Cross-national Approach." Portuguese Journal of Social Science. Vol. 3, No.1, P.p: 15-35.

 

 

 

---

1. دانشجوی کارشناسی­ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز- ایران.

E- mail: [e-mail]                                        

2. استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال، گروه علوم اجتماعی؛ خلخال- ایران (نویسنده مسئول). 

                                                                                                              E- mail: [e-mail]               

مراجع

بیات، ب. (1388). جامعه‌شناسی احساس امنیت. تهران: نشر امیرکبیر. چاپ اول.

پاتنام، ر. (1380). دموکراسی و سنت‌های مدنی. ترجمه: م، دلفروز. تهران: نشر غدیر.

دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. (1392). تحلیل نظام تامین اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر ایران، با تاکید بر بیمه اجتماعی. کد موضوعی: 250. شماره مسلسل: 13392.

دوچ، م؛ و دیگری. (1374). نظریه‌ها در روان‌شناسی اجتماعی. ترجمه: م، کتبی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. چاپ اول.

صالحی امیری، س؛ و دیگری. (1389). مبانی نظری و راهبردی مدیریت ارتقای امنیت ‌اجتماعی و فرهنگی در تهران. فصلنامه راهبرد. سال بیستم، شماره 59، صص 76- 49.

صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر. (1392). قابل دسترس در www.roostaa.ir

قدرتی، ح؛ و دیگری. (1391). احساس امنیت ‌اجتماعی و تعیین‌کننده‌های اجتماعی- اقتصادی آن (مطالعه موردی شهر سبزوار). فصلنامه مطالعات امنیت‌اجتماعی.

گیدنز، آ. (1377). پیامدهای مدرنیت. ترجمه: م، ثلاثی. تهران: نشر مرکز.

نویدنیا، م. (1388). امنیت ‌اجتماعی. تهران: نشر پژوهشکده مطالعات راهبردی. چاپ اول.

نویدنیا، م. (1382). تاملی نظری در امنیت ‌اجتماعی با تاکید بر گونه‌های امنیت. فصلنامه مطالعات راهبردی. سال نهم، شماره اول، بهار 1385، شماره مسلسل 31.

نویدنیا، م. (1382). درآمدی بر امنیت ‌اجتماعی. مجله مطالعات راهبردی. شماره­ی 19.

Newton, K. (2004). "Social Trust: Individual and Cross-national Approach." Portuguese Journal of Social Science. Vol. 3, No.1, P.p: 15-35.