بررسی عوامل اجتماعی موثر بر احساس امنیت اجتماعی (مورد مطالعه دانشجویان دختر دانشگاه‌های شهر جهرم)

مطالعات جامعه شناسی

مقاله 7، دوره 7، شماره 22، فروردین 1393، صفحه 109-122   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

بوالقاسم مصلی‌نژاد¹؛ فخرالسادات پیلتن²

¹دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس‌- ایران.

²دکتری جامعه‌شناسی، گروه علوم اجتماعی؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس- ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی موثر بر احساس امنیت اجتماعی با روش تحقیق پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دختر دانشگاه­های شهر جهرم می­باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد  ۳۷۲ نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند. داده‌های لازم با روش نمونه­گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی جمع­آوری شد و پایایی و اعتبار پرسش­ها سنجش شد و با روش­های آمار توصیفی و استنباطی ارتباط هر یک از متغیر‌ها با احساس امنیت اجتماعی سنجش و تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان می‌دهد که بین بومی بودن و غیر­بومی بودن دانشجویان و نوع دانشگاه با احساس امنیت اجتماعی تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج آزمون همبستگی پیرسون بیانگر رابطه معنادار بین وضعیت دانشگاه، شایعه­پراکنی و مشارکت اجتماعی به عنوان متغیر‌های مستقل با احساس امنیت اجتماعی است. بر اساس داده‌های رگرسیونی متغیرهای وضعیت دانشگاه، شایعه­پراکنی، مشارکت اجتماعی و بومی و غیر­بومی بودن با ضریب تعیین 242/0 بر امنیت اجتماعی تاثیر دارند.

کلیدواژه‌ها

احساس امنیت اجتماعی؛ وضعیت دانشگاه‌ها؛ شایعه‌پراکنی و مشارکت اجتماعی

اصل مقاله

«مطالعات جامعه‌شناسی»

سال ششم، شماره بیست و دوم، بهار 1393

ص ص 122- 109

 

 

 

 

 

بررسی عوامل اجتماعی موثر بر احساس امنیت اجتماعی

(مورد مطالعه دانشجویان دختر دانشگاه­های شهر جهرم)

ابوالقاسم مصلی­نژاد[1]

                                                                      دکتر فخرالسادات پیلتن[2]

تاریخ دریافت مقاله:22/3/1394       

تاریخ پذیرش نهایی مقاله:19/8/1394

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی موثر بر احساس امنیت اجتماعی با روش تحقیق پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دختر دانشگاه­های شهر جهرم می­باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد  ۳۷۲ نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند. داده‌های لازم با روش نمونه­گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی جمع­آوری شد و پایایی و اعتبار پرسش­ها سنجش شد و با روش­های آمار توصیفی و استنباطی ارتباط هر یک از متغیر‌ها با احساس امنیت اجتماعی سنجش و تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان می‌دهد که بین بومی بودن و غیر­بومی بودن دانشجویان و نوع دانشگاه با احساس امنیت اجتماعی تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج آزمون همبستگی پیرسون بیانگر رابطه معنادار بین وضعیت دانشگاه، شایعه­پراکنی و مشارکت اجتماعی به عنوان متغیر‌های مستقل با احساس امنیت اجتماعی است. بر اساس داده‌های رگرسیونی متغیرهای وضعیت دانشگاه، شایعه­پراکنی، مشارکت اجتماعی و بومی و غیر­بومی بودن با ضریب تعیین 242/0 بر امنیت اجتماعی تاثیر دارند.

واژگان کلیدی: احساس امنیت اجتماعی، وضعیت دانشگاه‌ها، شایعه­پراکنی و مشارکت اجتماعی.

 

مقدمه

یکی از نیازهای مهم بشری­که بعد از رفع نیازهای فیزیولوژیک از اهمیت فوق­العاده‌ای برخوردار است امنیت می‌باشد. ضرورت وجود امنیت در تمامی جوامع عامل شکل­گیری نهاد‌ها و سازمان­های عریض و طویل امنیتی و نیروی انتظامی است. امنیت اجتماعی مقوله پیچیده‌ای است که توسعه و تعالی هر جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بدون تردید هیچ عنصری برای پیشرفت، توسعه و تکامل جامعه و هم­چنین شکوفایی استعداد‌ها، مهم‌تر از عنصر احساس امنیت و تامین آرامش در جامعه نیست. به عبارتی توسعه اجتماعی، خلاقیت وفعالیت مطلوب بدون­احساس امنیت امکان­پذیر نخواهد بود. بنابر­این توجه به احساس امنیت اجتماعی از نظر برخی کار‌شناسان پر اهمیت‌تر از وجود امنیت اجتماعی است.

احساس امنیت دراشکال مختلف خود اعم ازاحساس امنیت فردی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، جانی و ... یکی از آرمان‌های اساسی و هم­چنین یکی از حقوق اساسی مردم هر جامعه می‌باشد. اصولاً احساس امنیت اجتماعی ضامن سازگاری و تعادل اجتماعی است و بدون آن نظم اجتماعی مختل می‌شود. زیرا امنیت قبل از این­که در تقابل با خطرها و تهدیدها باشد و یا دستیابی به فرصت‌ها و منافع را ملاک قرار دهد به پیشگیری و پیش­بینی نظردارد. بنابراین عوامل متعدد اجتماعی براحساس امنیت اجتماعی مترتب می‌باشد که قابل بررسی می‌باشد.

بدون تردید هرگاه اضطراب و ترس بر افراد جامعه مستولی شود، تهدیدی اساسی برای توسعه پایدار و سلامت اجتماعی است. عدم احساس امنیت می‌تواند زندگی روزمره را مختل نماید و مانع بزرگی برای رسیدن به آرمان اجتماعی و فردی باشد و درنتیجه هزینه‌های­گزافی برجامعه تحمیل­خواهد کرد. احساس ناامنی پیامدهای جبران­ناپذیری همانند آسیب‌های­اجتماعی، انحراف‌های اخلاقی، مهاجرت‌ها و نابهنجاری‌های اجتماعی را به ­وجود خواهد آورد و در ‌‌نهایت جامعه را به فضایی نفرت‌انگیز مبدل می‌سازد.

احساس ناامنی در دراز­مدت اثرهای نامطلوبی بر کیفیت زندگی و بهره­وری اقتصادی و اجتماعی افراد می‌گذارد. از طرفی گروه‌های خاصی در جامعه از‌ جمله زنان در صورت عدم احساس امنیت، آسیب‌پذیر‌تر خواهند بود، به ‌ویژه دانشجویان دختر که ممکن است ازشهر یا استان دیگری به قصد ادامه تحصیل آمده باشند، فضای ناامن می‌تواند بر سلامتی روانی و موفقیت تحصیلی آن‌ها اثرهای چشمگیری داشته باشد. بدین ترتیب چنان­چه در عرصه‌های عمومی تهدید، نگرانی و ترس جایگزین احساس امنیت شود، هرج و مرج جامعه را فرا می‌گیرد وانسجام اجتماعی را مخدوش می‌کند. بنابراین احساس امنیت اجتماعی عمدتاً مبتنی برعوامل اجتماعی و فرهنگی است، لذا این پرسش مطرح می‌شودکه چه عواملی بر احساس امنیت دانشجویان دختر شهر جهرم موثر است؟ وضعیت احساس امنیت درجامعه هدف چگونه است؟

از آن­جا که احساس امنیت اجتماعی از جمله پدیده­های قابل توجهی است که از جایگاه و موقعیت برجسته‌ای برخوردار بوده و تولید و تامین آن و هم­چنین پایدار­سازی آن نیازمند مقدمه و زمینه‌های نسبتاً پیچیده‌ای است و قاعدتاً زوال آن نیز تحت تاثیر زمینه‌ها و متغیرهای متفاوتی است، شناخت و بررسی آن الزام می‌یابد. بعلاوه دانشجویان قشر عظیمی از جوانان را تشکیل می‌دهند و عموماً از اعتماد به نفس کمتری نسبت به میانسالان برخوردارند، بنابراین شناسایی عوامل تامین احساس امنیت اجتماعی برای این گروه از پیش­شرط­های اساسی درجهت برنامه­ریزی و توسعه اجتماعی است که قاعدتاً اهمیت بررسی احساس امنیت را نشان می‌دهد. لذا‌ هدف اساسی مقاله حاضر بررسی و شناخت عوامل اجتماعی موثر بر احساس امنیت اجتماعی است.

در این راستا پژوهش‌های متعددی انجام شده که در این­جا به سه مورد اکتفا می‌شود. پژوهشی تحت عنوان عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر احساس امنیت اجتماعی صورت گرفته که در این تحقیق احساس امنیت اجتماعی به سه بعد امنیت جانی، امنیت مالی و امنیت سیاسی تقسم گردیده است. در چارچوب نظری از تئوری‌های تالکوت پارسنز و نظریه‌های مربوط به حوزه مطالعه­های امنیت باری بوزان و ال ویور استفاده شده است. روش تحقیق پیمایشی و جامعه آماری ساکنین ۱۶ ساله و بالا‌تر شهر اهواز با حجم نمونه ۶۰۰ نفر و با شیوه نمونه­گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انجام شده است.

مهم‌ترین نتایج حاصله بیانگر رابطه معنادار بین متغیرهای گرایش به مشارکت در تامین امنیت، تلقی از عملکرد پلیس و پایگاه اجتماعی- اقتصادی به صورت مستقیم و متغیر احساس محرومیت نسبی به طور معکوس براحساس امنیت اجتماعی می‌باشد. متغیرهای تلقی از عملکرد قانون و جنسیت، تنها بر بعد امنیت جانی اثرگذار بوده است(عبدالحسین نبوی و دیگران، ۱۳۸۹).

پژوهش دیگری تحت عنوان بررسی نقش سرمایه اجتماعی بر امنیت اجتماعی در بین زنان و مردان ۱۸ تا ۴۵ سال شهر جهرم به روش پیمایشی با حجم نمونه ۴۱۰ نفر و به شیوه نمونه­گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی انجام شده است. در این پژوهش میزان اعتبار و روایی پرسش­ها نیز مورد سنجش قرارگرفته و به تئوری­گیدنز و ولکاک و نارایان پرداخته­اند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهدکه تفاوت معناداری بین سطح تحصیل و امنیت اجتماعی وجود دارد. هم­چنین رابطه معناداری بین تعداد فرزندان، سرمایه اجتماعی درون گروهی و مشارکت اجتماعی با امنیت اجتماعی وجود دارد. بر اساس داده‌های رگرسیونی، متغیرهای پیوندخانوادگی، مشارکت اجتماعی و گروه‌گرایی برامنیت اجتماعی تاثیرگذار بوده‌اند (پیلتن و دیگری، 1393).

در بین مطالعه‌های موجود درخارج از کشور به مطالعه اسنادی و آمار منتشر شده توسط سازمان ‌حقوق بشر و سایر منابع رسمی، تحت عنوان مشروعیت و امنیت در کشورهای عربی مانند مصر، الجزایر، عراق، لیبی و عربستان سعودی در فاصله سال­های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۶ توجه می‌شود. یافته‌ها نشان می‌دهد که در میان کشورهای‌ بررسی شده، عربستان سعودی ‌بیشترین میزان امنیت اجتماعی و مشروعیت را داراست. دو کشور مصر و لیبی‌ با وجود تفاوت در ساختار سیاسی خود، رتبه دوم دارند. الجزایر به علت جنگ‌های داخلی و عراق به علت جنگ دوم خلیج فارس به ترتیب مقام چهارم و پنجم را به خود اختصاص داده‌اند ­(کامل­السعید، ۱۳۸۱).

از آن­جا که امنیت در لغت به معنای رهایی از خطر، آسیب، تشویش، اضطراب، هراس، ترس، نگرانی یا وجود آرامش، اطمینان، آسایش، اعتماد، تامین، ضامن و حایل است(ماندل، ۱۳۷۹: ۴۴) و عموماً انسان‌ها متمایل هستند که زندگی اجتماعی خود را کنترل کنند(وبستر، ۱۳۸۰: ۱۱3-۱۱6)، لذا امنیت قبل از آن­که برای مقابله و مبارزه با خطرها و تهدیدها و یا برای کسب منافع و دستیابی به فرصت‌ها مورد توجه قرارگیرد، در جامعه‌شناسی به پیشگیری و پیش­بینی بیشتر التفات دارد تا بتواند زمینه آسایش خاطر متداومی را رقم زندInoguchi, 2003: 105-123)).   

بنابراین امنیت با استفاده از تدابیر و تمهیدهای لازم می­تواند تضمین و تامین­کننده زندگی مردم باشد. بنابراین امنیت به عنوان مأمنی برای زندگی تلقی می­شود و پیله حمایتی و محافظتی است که موجب آسودگی خیال و خاطر­جمعی می‌شود(­Convers, 2008: 156-182).

امنیت اجتماعی با دو بعد عینی و ذهنی قابل بررسی می‌باشد که بعد عینی امنیت اجتماعی، مشمول ایجاد شرایط و موقعیت ایمن برای افراد جامعه می‌باشد. این بعد از امنیت به کمیت جرایم، آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی در جامعه مربوط می‌شود، که با تغییر در میزان آن‌ها، امنیت جامعه نیز تغییر   می­کند. به علاوه امنیت اجتماعی عینی در معنای گسترده خود فضایی را در بر می‌گیرد که فرد تصویری روشن و امیدوار­کننده‌ای از زندگی خود، خانواده و جامعه‌اش در زمان حال و آینده داشته باشد.

اما در بعد ذهنی احساس امنیت به عنوان پدیده‌ای روان­شناختی- اجتماعی محسوب می‌شود، که دارای ابعاد گوناگونی است. عموماً این احساس ناشی از تجربه‌های مستقیم و غیرمستقیم افراد از شرایط و اوضاع محیط پیرامونی دارد که افراد به صور گوناگون آن را تجربه می‌کنند. منابع تامین­کننده احساس امنیت برای آحاد و گروه‌های مختلف نیز متفاوت از همدیگر است که این منابع درسطوح مختلف اثرگذار می‌باشد(سلیمی و دیگری، 1380: 581). بدین­سان در بعد ذهنی، امنیت ارتباط مستقیمی با ذهنیت و ادراک مردم یک­جامعه دارد، به طوری­که اگر مردم احساس کنندکه شرایط امنیت درجامعه مطلوب نیست در گام اول عدم امنیت به صورت یک واقعیت ذهنی مطرح می‌شود و سپس به صورت ناخودآگاه برخی آثار بیرونی آن در جامعه مشهود می‌گردد. بسیاری از کار‌شناسان بر این عقیده‌اند که خدشه به احساس امنیت بسیار خطرناک‌تر از ناامنی واقعی است. همواره وقوع جرم با پدیده ناامنی ممکن است یکی دو قربانی داشته باشد، اما همین حادثه ممکن است هزاران نفر را بترساند و شیوه زندگی و طرز تفکر آن‌ها را تغییر دهد. احساس ناامنی می‌تواند عوارض و ضایعه‌های روان‌شناختی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی برجای گذارد(خلیلی، ۱۳۸۱: ۴۲۸).

بنابراین احساس نا‌امنی تاثیرهای روان‌شناختی گسترده‌ای همانند اضطراب، بی‌اعتمادی، احساس بیگانگی، انزوا و نارضایتی از زندگی ایجاد می‌کند و در دراز­مدت کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار                می­دهد. هم­چنین ممکن است انسان‌هایی که دچار عدم احساس امنیت اجتماعی هستند، برای مقابله با ترس خود و  اجتناب   از  قربانی شدن ‌از مکان‌های ‌معین  و افراد‌غریبه و بیگانه دوری­کنند و در‌نتیجه فعالیت‌­- های ‌اجتماعی ‌آن‌ها محدود می­شود.

به هر حال امنیت یعنی فقدان عوامل تهدید­کننده فرد، به عبارت دیگر افراد در شرایطی امنیت دارند که عوامل تهدید­کننده مثل تهدید جسمانی، روانی و بی‌نظمی وجود نداشته باشد. هر‌گاه افراد در ذهن خود به این نتیجه برسند که مورد تهدید قرار نمی‌گیرند و امنیت دارند، احساس امنیت به وجود می‌آید و در این راستا حتی ممکن است این احساس با امنیت و ایمنی هم تناسبی نداشته باشد(احمدی، ۱۳۸۵: ۲۷۳).

امنیت با رویکردهای مختلفی بررسی شده است که به‌ طور کلی می‌توان به دو رویکرد سلبی (منفی) و رویکرد ایجابی (مثبت) اشاره کرد. رویکرد سلبی بیشتر به ارزش‌های عینی بها می‌دهد و به رهیافت دولت­محور و قدرت­محور مشهور شده است. مطابق این رویکرد، امنیت، وضعیتی است که توسط قدرت برای صیانت مردم در قبال تهدید بیرونی تاسیس می‌شود(افتخاری، ۱۳۸۲: ۱۵). اما در رویکرد ایجابی به عنوان عدم تهدید تعریف نمی‌شود، بلکه با وجود تهدید درسطح جامعه، وجود شرایط مطلوب برای تحقق اهداف و درخواست‌های اجتماعی مد نظر قرار می‌گیرد. در این گفتمان امنیت به نوعی ماهیتی است که در جامعه باید توسط خود شهروندان جامعه ایجاد گردد. براین اساس جامعه بایستی به مرحله قابل قبولی از آگاهی و تحصیل و دانش رسیده باشد، که بتواند از منافع جمعی حراست و نگهداری کند. به عبارتی امنیت، توانایی و شرایط عینی را در بر می‌گیرد که در آن بستر می‌توان به منافع همگانی دست یافت. بر این اساس جامعه‌ای که در عین درگیر نبودن با تهدید خارجی یا داخلی، توان لازم را برای دست­یابی به منافع جمعی‌اش نداشته باشد، امنیت ندارد و ناامن گفته می‌شود.

وجه غالب امنیت ایجابی ناشی از ظرفیت بهره‌مندی از فرصت‌ها و تضمین منافع و ارزش‌ها است. در واقع این تعریف برنگرش ذهنی و تفسیر­­­­­­گرایانه ازخطرهای غیرمادی مبتنی است و خطرهایی چون اجبار، تحمیل، تبعیض و هراس، مانع ترقی و پیشرفت محسوب می‌شود و به تحقق آرامش و اطمینان لطمه وارد می‌کند. لذا امنیت اجتماعی در بستر جامعه، نیازمند توانایی‌های نرم­افزاری است که بتوان با این توان­مندی‌های نرم­افزاری، توان مقابله با انواع خطرها را داشت. درجامعه مدرن هرچه استفاده از ابزارهای معرفتی و اطلاعاتی از سوی نهادهای آموزشی و ارتباط‌های جمعی بیشتر در اختیار شهروندان قرار گیرد و هم­چنین سازوکارهای درونی­کردن و جامعه­پذیری به عنوان مکانیسم‌های اصلی تحقق امنیت اجتماعی دربعد ایجابی بیشتر درجامعه ارتقاء داده شود، امنیت اجتماعی بیش از پیش بستر­سازی خواهد ­شد(نویدنیا، ۱۳۸۸: ۲۸-۲۷). امروزه باور و عملکرد انسان‌های مدرن با عقلانیت تنیده شده و کمتر کسی تمایلی به کسب تجربه حوادث و رویدادهایی که عنان گسیخته باشد دارد، بلکه خواهان سکان­داری کشتی حیات خود هستند(دریفوس، ۱۳۷۶: ۳5۳-۳4۳). مردم تمایل دارند آن­چه­که موجب ناخشنودی زندگی اجتماعی می‌شود را تحت کنترل خود در آورده و تمهیدهای لازم برای پیشگیری از عوامل مخل امنیت را فراهم نمایند. دراین راستا وجود قدرتی که بتواند درمقابل تهدیدها توان لازم را داشته باشد الزام می‌یابد و حفظ امنیت با به کارگیری نرم­افزار‌های خاص و ابزارهای متعدد میسر می‌شود(وایت و دیگران، ۱۳۸۱: ۲۶-19). بدون تردید استفاده از ابزار زور و قدرت در جامعه مدرن امروز کار­ساز نخواهد بود، زیرا نهادهای آموزشی و وسایل ارتباط جمعی به عنوان مکانیسم‌های اصلی جامعه­پذیری توان تحقق بخشیدن به امنیت ایجابی را دارا هستند(ساندرز، ۱۳۸۰: ۴۹-۲۸۷). بنابراین امنیت نه تنها مقوله‌ای فیزیکی وعینی بلکه روانی و ذهنی نیز محسوب می‌شود. بهره­گیری از امنیت سخت­افزاری منجر به استحکام، استواری، قطعیت و رهایی از خطرهای ملموس و عینی چون مرگ و میر و جنگ می‌شود و امنیت نرم­افزاری مایه آرامش، اطمینان خاطر، انعطاف­پذیری و ظرفیت­سازی می‌گردد(پیلتن و دیگری، 1393 : 122).

از آن­جاکه امنیت دارای دوعنصر اساسی تهدید وفرصت است و برقراری امنیت منوط به رهایی نسبی از تهدید و بهره‌گیری بهینه از فرصت‌هاست(خلیلی، ۱۳۸۱: ۴۲۱)، لذا برای بقا و تکامل نیاز به احساس امنیت اجتماعی محسوس و الزامی است. مهم‌ترین پدیده اجتماعی­برای حفظ امنیت و احساس آن توسل به عوامل اجتماعی و فرهنگی در جامعه می‌باشد. احساس امنیت اجتماعی مبنایی برای عضویت گروهی بزرگ همانند ملت است که با این تعلق هویت گروهی سازمان‌دهی شده و انسجام اجتماعی را در فضای مساعدی تجلی پیدا می‌کند(بوزان، ۱۳۷۸: ۳۴). یکی از مهم‌ترین عوامل اتحاد و انسجام اجتماعی در تفکر اغلب جامعه‌شناسان و از جمله گیدنز امنیت اجتماعی است. از نظرگیدنز اعتماد و مخاطره در طول تاریخ بشر وجود داشته و قاعدتاً در جوامع مدرن نیز هویداست. مولفه‌هایی چون خطر و امنیت، مفاهیم متضادی هستند که جنبه تعارض­آمیز مدرنیته را نشان می‌دهند و بر جنبه‌های مختلف زندگی افراد موثر می‌باشند. امروزه تنیدگی بیش ازپیش جوامع محلی و جهانی، امنیت را به شیوه­ای متفاوت نشان می‌دهد.

گیدنز تاکید می‌کند که برای درک ضرورت توجه به امنیت، نخست باید به سیمای مخاطره­آمیز خاص مدرنیته نگاه دقیق­تری انداخت،‌‌ همان سیمایی که او جهانی شدن مخاطرها نامیده است. به خطرهایی که تعداد انبوهی از انسان‌ها را درکره زمین تحت تاثیر قرار می‌دهد، همانند دگرگونی درتقسیم کارجهانی یا آلودگی زیست­‌محیطی یا تولید غذا‌ها با آلودگی‌های شیمیایی که در سرنوشت میلیون‌ها انسان موثر می‌باشد(نویدنیا، ۱۳۸۸: ۳4-۳3).  به زعم گیدنز، هر‌گاه مخاطرها به حداقل کاهش یابد و تعادل و اعتماد در جامعه پدیدار شود، امنیت نمایان می‌شود. امنیت از نظر گیدنز در فضای واقعی و تجربی خلق می‌شود و مستلزم داشتن تعامل‌های اجتماعی چه در سطح جهانی و چه در سطح خانوادگی است(گیدنز، ۱۳۷۷: ۴۴). به زعم گیدنز امنیت­فردی یا اجتماعی زمانی مخدوش می‌شودکه خطری فرد یا جامعه را تهدیدکند. وی معتقد است که امنیت به مثابه مصونیت در مقابل خطر می‌باشد و این دو مولفه در واقع دو روی یک سکه می‌باشند. گیدنز به بررسی امنیت‌ وجودی به عنوان صوری ازامنیت درمقابله با مخاطرهای نهادهای مدرنیته می‌پردازد.

امنیت وجودی از نظر گیدنز توان پاسخگویی خودآگاه و ناخودآگاه برای پرسش‌هایی است که درطول زندگی برای­همه انسان‌ها همواره مطرح می‌شود، می‌باشد، به عبارتی اطمینانی­که افراد برای تکوین شخصیت و هویت با توجه به دوام محیط‌های اجتماعی و مادی پیرامون خود دارند(نویدنیا، ۱۳۸۸: ۳۴-۳۳). با توجه به این­که زمان و مکان دارای اهمیت هستند(ریتزر،1373: 514). به زعم گیدنز برقراری روابط دوستانه و توانایی پذیرش نظرهای دیگران و مباحثه و دراین راستا چانه‌زنی بر سر مسائلی­که سبب حل اختلافات شده و تصمیم‌گیری متناسبی صورت گیرد اولویت دارد(گیدنز، ۱۳۷۸: ۱۴۱). زیرا اعتماد به دیگران نیاز روانی هر انسانی است که با نوعی عاطفه روانی در محیط آشنای اجتماعی و مادی با نمایان ساختن محبت و سعه­صدر تلفیق می‌شود(گیدنز، ۱۳۷۷: ۱۱۴) و این مستلزم وجود صداقت در کنش­های متداوم است. بدون تردید وجود صمیمیت در روابط با افراد دلسوز و پشتیبان، ناکامی‌ها را کاهش می‌دهد و زمینه دستیابی به مفاهم و سهیم شدن افراد در عواطف و تجربه‌های دیگران را فراهم می‌سازد. زیرا همکاری صمیمانه، تعهد را به وجود می‌آورد و در نقطه مقابل عدم وجود روابط صمیمانه، کشمکشی متداوم و موج­های ویران­کننده ایجاد می‌کند(نویدنیا، ۱۳۸۸: ۳۷) که این­­گونه رفتار‌ها عامل کاهش امنیت در جامعه است.

بدین ترتیب بر اساس نظریه‌های گیدنز در اولین نکته امنیت به خودی خود قابل تعریف نیست و بر اساس وجود یا عدم خطر قابل تعریف می‌باشد و در دومین نکته امنیت یک فرایند زمانی است که طی زمان، شکل می‌گیرد و در هرلحظه بر اساس برآورد خطر تغییر می­کند. سومین نکته وجه ذهنی و فکری امنیت درجهان مدرنیته بسیار مهم‌تر از وجه عینی­امنیت است. چراکه بسیاری ازخطرها به یمن تکنولوژی به کنترل در آمده‌اند و بسیاری خطرهای جدید نیز مانند مخاطرهای زیست­محیطی یا جنگ هسته‌ای قابل پیش­بینی و کنترل نیستند. بنابراین آن­چه در این گردونه مدرنیته، از دست انسان بر می‌آید تضمین سلامت امنیت روحی و روانی می‌باشد که با تشکیل هویت مطلوب در سایه امنیت وجودی میسر است. چهارمین نکته این­که در جهان مدرن که بسیاری از وجوه زندگی انسان از تعلق به محیط و محله، آزاد است اما نیاز انسان به خانواده همچنان باقی است و خانواده هنوز به عنوان بنیادی‌ترین نهاد در جامعه به نقش آفرینی می‌پردازد. پنجمین نکته، گیدنز امنیت وجودی را به عنوان بعد اساسی­امنیت درنظر می‌گیرد. امنیت وجودی که ضمن اطمینان به شناخت‌ها، هستی‌شناسی فرد را سامان می‌بخشد، پایه و بنیان وجود‌ آدمی را در‌ می‌نوردد. به اعتقاد گیدنز برخورداری از چنین امنیتی، تکیه‌گاه و بنیان سایر وجوه امنیت را تشکیل خواهد داد. به‌ طوری‌که داشتن شخصیت و هویتی استوار و بدون تزلزل شرط اول برای مقابله با سایر خطرها خواهد بود و بالعکس شخصیتی مضطرب و مشوش با وجود شرایط متقن و مطمئن از آرامش و اعتماد، بی‌بهره است. در ششمین نکته گیدنز سعی کرده ­است به اعتماد و امنیت، وجوه عینی ببخشد ولی در ‌‌نهایت بر اهمیت بعد ذهنی تاکید فراوان می‌کند. به طوری که او سیاست زندگی را نیز در همین جهت دانسته و ازشیوه زندگی و سیاست زندگی به عنوان دو وجه متفاوت حیات انسان نام می‌برد. وی شیوه زندگی را‌‌ همان الگوی مصرفی می‌داندکه جامعه مدرن پیش­روی انسان نهاده­است و با مصرف هر چه بیشتر کالا‌ها و دریافت خدمات به منزلت اجتماعی بالاتری نایل می‌شود.

اما سیاست زندگی از داستان تحقق انسان حکایت می‌کند، یعنی انسان در چه راه و به چه شیوه‌ای خود را تعریف و تحقق می‌بخشد. سیاست زندگی که بر زندگی به شیوه دل‌خواه تاکید می‌کند، باعث رضایت می‌شود وخشنودی انسان را به همراه می‌آورد(نویدنیا، ۱۳۸۸: ۴1-۴3). بنابراین­گیدنز برای جوامع مختلف که از سطوح مختلف مدرنیته بهره‌مند هستند، دو وجه زندگی را در ادامه دو وجه از امنیت طرح می‌نماید. وی در وجه عینی شیوه زندگی به گونه‌ای‌که جامعه مدرن تعریف کرده قرار دادن امکان زندگی برای تمامی افراد می‌باشد. به‌طوری‌که در این جامعه افرد از سطح قابل قبولی برای گذران زندگی و انتخاب شیوه زندگی بهره‌مند هستند. اما در بحث امنیت ذهنی که معطوف به خشنودی و رضایت فرد از خویش می‌باشد، فرد با نحوه انتخاب راه و روش زندگی خود می‌تواند به آن دست یابد، یعنی فرد همان­گونه که دوست دارد زندگی می‌کند. برای این دو وجه از زندگی تعامل‌های متناسب، حرف اول را می‌زند و به زعم گیدنز وجود احساسات گرم، عاطفی و صمیمی عامل محفاظی است که انسان‌ها را از بسیاری تشویش‌ها و اضطراب‌ها رهایی می‌بخشد و احساس امنیت را به ارمغان می‌آورد، زیرا احساس امنیت در زمان کنونی نیاز واقعی بشر است. در این پژوهش متغیر مستقل عوامل اجتماعی با مولفه‌هایی همانند مشارکت اجتماعی، بومی یا غیر­بومی بودن دانشجو، نوع دانشگاه، وضعیت دانشگاه و شایعه­پراکنی، همراه با شاخص‌های مرتبط در نظر گرفته شده و متغیر وابسته نیز احساس امنیت اجتماعی لحاظ گردیده است.

 

ابزار و روش تحقیق

تلفیق رویکرد نظری وتجربی برای شناخت موضوع سرمایه اجتماعی و امنیت اجتماعی بهترین گزینه می‌باشد.‌ در این تحقیق از روش اسنادی ‌در تنظیم چارچوب تئوری و از روش پیمایشی در جهت‌ آزمون فرضیه­ها بهره گرفته شده­است. بنابراین روش عمده در این تحقیق پیمایشی است و ابزار جمع­آوری اطلاعات پرسشنامه و توزیع آن بین دانشجویان دختر دانشگاه‌های شهر جهرم می‌باشد.

سوال‌های پرسشنامه عمدتاً محقق­ساخته و براساس طیف لیکرت و بعضاً ازتحقیق‌های مشابه استفاده شده است. شیوه اجرای پرسشنامه در تحقیق حاضر از نوع حضوری و واحد تحلیل فرد و محل اجرای آن شهر جهرم می‌باشد. جامعه آماری دانشجویان دختر دانشگاه‌های شهر جهرم با تعداد ۵۹۱۹۰ نفر که با استفاده از فرمول کوکران ۳۷۲ نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب و با روش نمونه­­­گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی پرسشنامه توزیع شد و پس از تکمیل جمع‌آوری و در ‌‌نهایت با حذف پرسشنامه‌های مخدوش، داده‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در پیش­آزمون ۵۰ نفر از افراد در جامعه آماری مورد مطالعه انتخاب و پرسشنامه ابتدایی اجرا شد و سپس برای تعیین پایایی از آلفای کرونباخ و برای اعتبار­سنجی، از اعتبار صوری و تحلیل عاملی استفاده شد که در جدول زیر آماره‌ها به تفکیک ارائه می‌شود.

جدول شماره (1):  پایایی  پرسش­ها

متغیرها	تعداد پرسش­ها	ضریب آلفا
احساس امنیت اجتماعی	19	834/.
مشارکت اجتماعی	24	812/.
شایعه­پراکنی	6	811/.
وضعیت دانشگاه	13	858/.

 

 

جدول شماره (2): اعتبار پرسش­ها

متغیرها	kmo	مقدار چرخش	حداقل  بار عاملی	حداقل  میزان اشتراک	حداکثر بار عاملی	مقدار ویژه
احساس امنیت اجتماعی	828/.	5	69/.	80/.	45/.	5/58
مشارکت اجتماعی	802/.	3	58/.	88/.	39/.	3/56
شایعه­پراکنی	834/.	1	56/.	80/.	32/.	9/52
وضعیت دانشگاه	884/.	3	44/.	83/.	39/.	1/52

 

یافته­های تحقیق

یافته­های توصیفی تحقیق: مهم­ترین یافته­ها و نتایج توصیفی بدین شرح در جدول زیر ارائه می­شود:

 

جدول شماره (3):  توصیفی متغیرهای زمینه­ای

متغیر	بومی و غیر­بومی  بودن		نوع دانشگاه
آمار توصیفی	بومی	غیربومی	آزاداسلامی	پیام­نور	علوم پزشکی	دولتی	غیرانتفاعی
فراوانی	140	230	85	126	45	92	24
درصد	6/37	8/61	8/22	9/33	1/12	7/24	5/6

 

 

6/37 درصد ازپاسخگویان دانشجو بومی و 8/61 درصد غیر­بومی می­باشند. دانشجویان دانشگاه آزاد 8/22 درصد، دانشگاه پیام­نور 9/33 درصد، علوم پزشکی 1/12 درصد، دانشگاه دولتی 7/24 درصد و دانشگاه غیر­انتفاعی اندیشه 5/6 درصد از دانشجویان را به خود اختصاص داده است.

 

جدول شماره (4):  توصیفی متغیرهای مستقل و وابسته

متغیرها	ضعیف		متوسط		قوی		میانگین	انحراف معیار
	فراوانی	درصد	فراوانی	درصد	فراوانی	درصد
احساس امنیت اجتماعی	134	36	187	3/50	-	-	1/32	2/8
میزان مشارکت اجتماعی	31	3/8	208	6/55	96	8/25	9/29	5/6
میزان شایعه­پراکنی	7	9/1	89	9/23	241	8/64	2/24	1/4
وضعیت دانشگاه	113	4/30	170	7/45	36	7/9	5/23	2/8

 

همان­گونه­که درجدول فوق­مشاهده می­شود، احساس امنیت­اجتماعی دانشجویان پاسخگو درحدضعیف 36 درصد و در حد متوسط 3/50 می­باشد که در واقع احساس امنیت اجتماعی قابل تامل می­باشد و تقریباً دانشجویان معتقدند که امنیت در سطح عالی وجود ندارد. میزان مشارکت نیز در حد متوسط، بیشترین فراوانی با 6/55 درصد را به خود اختصاص داده است. برای متغیر شایعه­پراکنی نیز 4/64 درصد از پاسخگویان معتقدندکه میزان شایعه­پراکنی­زیاد می­باشد. درمورد وضعیت دانشگاه نیزکه مجموعه امکانات رفاهی، امکانات آموزشی و علمی را در بر می­گیرد 7/45 درصد از پاسخگویان معتقدندکه شرایط علمی و امکانات رفاهی در حد متوسط است.

یافته­های تبیینی: به منظور آزمودن فرضیات مبتنی بر تفاوت میانگین بین متغیر بومی و غیر­بومی بودن از آزمون تفاوت میانگین‌ها یعنی t.test استفاده شده است که همراه با فرضیه در جدول زیر ارائه می‌شود.

جدول شماره (5): آزمون بررسی تفاوت میانگین متغیر بومی و غیر بومی بودن و احساس امنیت اجتماعی

متغیر	فرضیات	تعداد	میانگین	انحراف معیار	مقدارt	درجه آزادی	سطح معناداری
بومی	به نظر می­رسد بین بومی یا غیر­بومی بودن و احساس امنیت اجتماعی تفاوت وجود دارد.	121	9/33	3/8	9/2	317	003/.
غیر­بومی		198	1/31	8

 

 بر اساس نتایج حاصل از آزمون t.test بین بومی یا غیر­بومی بودن دانشجویان با امنیت اجتماعی تفاوت معناداری برحسب سطح معناداری وجود دارد و فرضیه مورد تایید قرار می‌گیرد. به عبارتی بومی‌ها احساس امنیت اجتماعی بیشتری نسبت به غیر­بومی‌ها دارند که نتایج این تحقیق با نتایج تحقیقات علی زنگی­آبادی و مهدی زنگنه(۱۳۹۰) منطبق وبا نتایج تحقیق شاپور بهیان و آمنه فیروزآبادی(۱۳۹۲) مغایرت دارد. همواره بومی‌ها در شهر جهرم از همراهی و مساعدت اعضای خانواده، دوستان و فامیل برخوردارند و با نگرانی کمتری با همشهریان خود تعامل دارند. در صورتی­ که غیربومی‌ها نه تنها دایره روابط آن‌ها در حداقل قراردارد بلکه در صورتی که با فرایند نامطلوبی مواجه شوند از مساعدت و همیاری کمتری برخوردار خواهند بود. بنابراین با توجه به این­که در شهر جهرم در موارد متعددی پدیده چاقوزنی توسط یک پسر جوان ۲۰ ساله به خانم‌ها گزارش شده است، اغلب دانشجویان به ویژه دانشجویان غیر­بومی احساس امنیت کمتری دارند. باید پذیرفت که شهر جهرم با داشتن انواعی از دانشگاه‌ها و مقاطع مختلف تعداد دانشجویان غیر­بومی فراوانی دارد و ایجاد احساس امنیت این گروه عظیم اولویت دارد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول شماره (6): تحلیل واریانس بین متغیرهای نوع دانشگاه و احساس امنیت اجتماعی

متغیر مستقل	فرضیه	نوع دانشگاه
	به نظر می­رسد بین نوع دانشگاه با احساس امنیت دانشجویان تفاوت وجود دارد.	F	Sig
احساس امنیت اجتماعی		7/7	000/.
نتیجه آزمون		تایید فرضیه

 

بر اساس داده‌ها آزمون تحلیل واریانس بین نوع دانشگاه و احساس امنیت اجتماعی تفاوت معناداری مشاهده می‌شود.         

جدول شماره (7): آزمونLSD نوع دانشگاه و احساس  امنیت اجتماعی

نوع دانشگاه		تفاوت میانگین	انحراف معیار	سطح معناداری
دولتی	آزاداسلامی	3/4	2/1	001/.
دولتی	پیام نور	5/5	1/1	000/.
دولتی	علوم پزشکی	4/4	4/1	003/.
دولتی	غیر­انتفاعی	8/7	9/1	003/.

 

به طوری که بر اساس آزمون تکمیلی LSD دانشگاه دولتی جهرم با دانشگاه‌های آزاد اسلامی، پیام نور، علوم پزشکی و غیر­انتفاعی اندیشه دارای تفاوت معناداری می‌باشد که در جدول فوق به تفاوت میانگین‌ها و انحراف معیار آن اشاره شده است. نتایج این پژوهش با نتایج تحقیق اکبر زارع شاه­آبادی و رحمت­اله ترکان(۱۳۹۰) منطبق می‌باشد.

جدول  شماره (8): ضریب همبستگی متغیرهای مستقل با احساس امنیت اجتماعی

متغیر مستقل	فرضیات	ضرایب	sig	تعداد	نتیجه آزمون
میزان مشارکت اجتماعی	به نظر می­رسد بین میزان مشارکت اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی رابطه وجود دارد.	123/.	034/.	297	تایید فرضیه
میزان شایعه­پراکنی	به نظر می­رسد بین میزان شایعه­پراکنی و احساس امنیت اجتماعی رابطه وجود دارد.	148/.-	001/.	296	تایید فرضیه
وضعیت دانشگاه	به نظر می­رسد بین وضعیت دانشگاه با احساس امنیت اجتماعی رابطه وجود دارد.	330/.	000/.	283	تایید فرضیه

 

بر اساس نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین مشارکت اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد. نتایج این تحقیق با پژوهش‌های باقر ساروخانی و دیگری(۱۳۹۰)، حسینی نثار و دیگری(۱۳۹۱) و مرادی پردجانی و دیگران(۱۳۹۲) منطبق می‌باشد. نقش مشارکت اجتماعی بیش از هر اقدام سخت­افزاری حائز اهمیت است زیرا برایند مطلوب هر نظام سیاسی که چگونگی فضای امنیتی جامعه نیز متاثر از آن است، ناشی از میزان رضایتی است که آحاد مردم از عملکرد آن نظام در تعامل با محیط پیرامونی و فراهم­سازی بستر مشارکت اجتماعی دارند.

 بین شایعه­پراکنی و احساس امنیت اجتماعی رابطه معنادار معکوس وجود دارد یعنی هرچه بر میزان شایعه­پراکنی افزوده شود از احساس امنیت اجتماعی کاسته می‌شود. از آن­جا که شایعه اثر نامناسب و تخریبی بر احساس امنیت افراد دارد، رواج آن نیز نشانه زود باوری مردم و ظرفیت آن­ها برای تن دادن به تلقین و هم­چنین همراهی با جمع است، با توجه به وضعیت شهر جهرم و پدیده چاقوزنی به زنان رواج شایعه می‌تواند اثر نامطلوبی براذهان شهروندان دراین شهر داشته باشد وباعث عدم احساس امنیت گردد.

بین وضعیت موجود دانشگاه که هم امکانات مادی و هم وضعیت علمی را در بر می‌گیرد با احساس امنیت اجتماعی رابطه معنادار مستقیم وجود دارد و هرچه بر میزان امکانات علمی و مادی دانشگاه افزوده شود احساس­امنیت اجتماعی دانشجویان نیز بالا می‌رود. به عبارتی هرچه سطح علمی اساتید بالا‌تر باشد، هرچه بر کیفیت و تجهیزات آزمایشگاهی، کتابخانه‌ای و امکانات رفاهی افزوده شود، احساس امنیت اجتماعی افزایش می‌یابد. بدین­ترتیب وجود امکانات ورزشی و فروشگاه چند­منظوره از طرف دانشگاه، دانشجو را مورد حمایت قرار داده و برای دانشجو احساس آرامش ایجاد کرده و این آرامش ‌خاطر می‌تواند مایه احساس امنیت اجتماعی دانشجو باشد.

 

جدولشماره (9): نتایج آزمون تحلیل ضریب رگرسیون احساس امنیت اجتماعی و متغیرهای مستقل

	R	R2	RADJ	متغیر مستقل	b	Beta	Sig
احساس امنیت اجتماعی	492/.	242/.	230/.	وضعیت دانشگاه	049/.	121/.	040/.
				میزان شایعه­پراکنی	127/.	137/.	017/.
				میزان مشارکت اجتماعی	218/.	382/.	000/.
				بومی یا غیر­بومی بودن	3/1	181/.	002/.

 

همان­گونه که در جدول نتایج آزمون تحلیل رگرسیون چند متغیره احساس امنیت اجتماعی مشاهده می‌شود، متغیرهای موثر توانسته‌اند فقط 2/24 درصد از تغییرات مربوط به احساس امنیت اجتماعی را تبیین کنند و مابقی تغییرات ناشی ازمتغیرهایی است­که دراین تحقیق لحاظ نشده‌اند. هم­چنین متغیرهایی که بر احساس امنیت اجتماعی تاثیرگذارند عبارتنداز: امکانات دانشگاه، میزان شایعه­پراکنی، میزان مشارکت اجتماعی و بومی یا غیر­بومی بودن­که هرکدام با ضرایب­خاص خود قدرت تاثیر­گذاری براحساس امنیت اجتماعی دارند و به علاوه بیشترین تاثیر، ناشی از میزان مشارکت اجتماعی می‌باشد.

 

نتیجه­گیری  

 احساس امنیت اجتماعی درهر جامعه از اساسی‌ترین نیازهای اجتماعی است­که افراد جامعه باید از آن برخوردار باشند. احساس امنیت، مشمول احساس آرامش و اطمینان همه­جانبه در زمان حال و آینده در امور زندگی می‌باشد، به نحوی که نگرانی نسبت به امور اساسی زندگی وجود نداشته باشد. بدون تردید تحقق احساس امنیت اجتماعی، مایه افزایش کیفیت زندگی است و بایستی به این نکته توجه داشت که با تدبیر و رویکرد دانش­محور و با تدوین برنامه‌های عملیاتی معقولانه می‌توان احساس امنیت اجتماعی را قوت­بخشید. بنابراین عوامل و زمینه‌های متعددی درشکل­گیری و ایجاد احساس امنیت اجتماعی نقش ایفا می‌کنند و متغیرهایی مانند بومی و غیر­بومی بودن، نوع دانشگاه، امکانات دانشگاه، شایعه­پراکنی، مشارکت اجتماعی با احساس امنیت اجتماعی رابطه معنادار دارند. با توجه به نتایجی­که از پژوهش حاضر استنباط می‌شود، بر اساس آمار توصیفی احساس امنیت بیشتر دانشجویان در حد متوسط است که البته فضای خاصی که چاقو­زنی به زنان در سطح شهر به وجود آورد به تبع سطح احساس امنیت نیز به ویژه در بین دانشجویان کاهش خواهد یافت. به طورکلی یافته‌ها بیانگر این است که سطح احساس امنیت در حد هشدار می‌باشد و بسیار مهم است­که مسولین شرایطی فراهم نمایند تا آرامش خاطر دانشجویان را به سطح مطلوب و قابل قبولی برسانند. برای فراهم ساختن بستری که بتواند احساس امنیت را در بین دانشجویان قوت بخشد بایستی به نکاتی مهم اشاره کرد. این موارد همانند ایجاد زمینه مشارکت دانشجویان در امور اجتماعی، فرهنگی و تفریحی دانشگاه، گستردگی فضاهای آموزشی، کیفیت بخشیدن به نحوه فرایند آموزشی، تجهیز امکانات آزمایشگاهی، کتابخانه، کارگاه­های آموزشی، دسترسی آسان به اینترنت جهت افزایش کیفیت آموزشی دانشجویان، برگزاری سمینار‌ها و همایش پیرامون موضوعات مورد نیاز و علاقه دانشجویان، تجهیز امکانات فیزیکی در مراکزی مثل خوابگاه‌ها، سالن­های تربیت­بدنی، برگزاری کارگاه‌های علمی و آموزشی برای به روز بودن اساتید، برگزاری کرسی­های آزاد­اندیشی، جلسات پرسش و پاسخ و تریبون آزاد در دانشگاه‌ها می‌تواند در تقویت احساس امنیت موثر باشد.

 

 

 

 

 

 

منابع

احمدی درینی، ح؛ و دیگران. (۱۳۸۵). شهرنشینی و امنیت، بررسی میزان عوامل موثر بر احساس امنیت شهروندان، (مطالعه موردی شهر مراغه). سال هفتم، شماره­ی سوم، ناشر: پیک نور.

افتخاری، ع. (۱۳۸۲). ساختار اجتماعی امنیت. مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی. تهران: معاونت اجتماعی ناجا.

بوزان، ب. (۱۳۷۸). مردم، دولت‌ها و هراس. ترجمه: پژوهشکده مطالعات راهبردی. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.

پیلتن، ف؛ و دیگری. (۱۳۹۳). بررسی نقش سرمایه اجتماعی ‌بر امنیت اجتماعی، (مطالعه کلیه زنان و مردان واقع درگروه سنی ۴۵- ۱۸ سال شهر جهرم). مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران. سال ششم، شماره­ دوم.

 حسینی­نثار، م؛ و دیگری. (۱۳۹۱). بررسی احساس امنیت و عوامل موثر بر آن در کشور. چهارمین کنفرانس برنامه­­ریزی مدیریت شهری. ۲۰ الی ۲۱ اردیبهشت. مشهد.

خلیلی، ر. (۱۳۸۱). مهاجرت نخبگان: پدیده‌ای اجتماعی یا موضوع امنیت ملی. فصلنامه مطالعات راهبردی. سال پنجم، شماره­ی یازدهم.

دریفوس، ه؛ و دیگری. (1376). میشل فوکو فراسوی ساختارگرایی و هرمنوتیک. ترجمه: ح، بشیریه. تهران: نشر نی.

ریتزر، ج. (1373). نظریه­های جامعه­شناسی. ترجمه: ا، غرویان. تهران: انتشارات ماجد.

ساروخانی، ب؛ و دیگری. (۱۳۹۰). بررسیرابطه بین سرمایه ا­جتماعی، مؤلفه‌های آن و احساس امنیت اجتماعی در بینجوانان شهر ساری. فصلنامه جامعه‌شناسی مطالعات جوانان. سال دوم، شماره­ی دوم، صص ۹۴-81.

ساندرز، د. (۱۳۸۰). الگوهای بی‌ثباتی سیاست. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

سلیمی، ع؛ و دیگری. (1380). جامعه‌شناسی کجروی. قم: نشر پژوهشکده حوزه و دانشگاه.

کامل­السعید، م. (1381). مشروعیت و امنیت در کشورهای عربی­(1989-1996). فصلنامه مطالعات راهبردی. ترجمه: ق، نصری.  سال پنجم، شماره­ دوم.

گیدنز، آ. (۱۳۷۸). تجدد و تشخّص جامعه و هویت شخصی در عصرجدید. ترجمه: ن، موفقیان. تهران: نشر نی.

گیدنز، آ. (1378). سیاست، جامعه­شناسی و نظریه اجتماعی. ترجمه: م، صبوری. تهران: نشر نی.

ماندل، ر. (1379). چهره متغیر امنیت ملی. ترجمه: پژوهشکده مطالعات راهبردی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

مرادی پردیجانی، ح؛ و دیگران. (1392). بررسی تأثیر عوامل اجتماعی و روان­شناختی بر احساس امنیت اجتماعی، (مطالعه موردی جوانان 20 تا 30 ساله استان چهار محال و بختیاری). جامعه­شناسی مطالعات جوانان. شماره­ 10.

نبوی، س؛ و دیگران. (۱۳۸۹). بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر احساس امنیت اجتماعی. جامعه‌شناسی کاربردی. سال بیست و یکم، شماره پیاپی۴۰، شماره­ی چهارم، صص 96-73.

 نویدنیا، م. (۱۳۸۸). امنیت اجتماعی. تهران: نشر پژوهشکده مطالعات راهبردی.

وایت، ب؛ و دیگران. (۱۳۸۱). مسائل سیاست جهانی. ترجمه: م، سروریان. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

وبستر، ف. (1380). نظریه­های جامعه اطلاعاتی. ترجمه: ا،  قدیمی. تهران: انتشارات قصیده سرا.

Conversi, d. (2008). Domocrasy, nationalism and culture: Asocial critique of liberal monoculturalism, sociology compass.V. 2, P.p:156-182.          

Inoguchi, T. & Bacon, P. (2003). Governance, Democracy, Consolidation and the ‘Endof Transition’. Japanese Journal of Political Science. V. 4 November, P.p:169-190.

 

 

 

 

 

---

1.  دانش­آموخته کارشناسی­ارشد جامعه­شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس­- ایران.

 E- mail:  [e-mail]

2. دکتری جامعه­شناسی، گروه علوم اجتماعی؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس- ایران.      E- mail:  [e-mail]          

مراجع

احمدی درینی، ح؛ و دیگران. (۱۳۸۵). شهرنشینی و امنیت، بررسی میزان عوامل موثر بر احساس امنیت شهروندان، (مطالعه موردی شهر مراغه). سال هفتم، شماره­ی سوم، ناشر: پیک نور.

افتخاری، ع. (۱۳۸۲). ساختار اجتماعی امنیت. مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی. تهران: معاونت اجتماعی ناجا.

بوزان، ب. (۱۳۷۸). مردم، دولت‌ها و هراس. ترجمه: پژوهشکده مطالعات راهبردی. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.

پیلتن، ف؛ و دیگری. (۱۳۹۳). بررسی نقش سرمایه اجتماعی ‌بر امنیت اجتماعی، (مطالعه کلیه زنان و مردان واقع درگروه سنی ۴۵- ۱۸ سال شهر جهرم). مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران. سال ششم، شماره­ دوم.

 حسینی­نثار، م؛ و دیگری. (۱۳۹۱). بررسی احساس امنیت و عوامل موثر بر آن در کشور. چهارمین کنفرانس برنامه­­ریزی مدیریت شهری. ۲۰ الی ۲۱ اردیبهشت. مشهد.

خلیلی، ر. (۱۳۸۱). مهاجرت نخبگان: پدیده‌ای اجتماعی یا موضوع امنیت ملی. فصلنامه مطالعات راهبردی. سال پنجم، شماره­ی یازدهم.

دریفوس، ه؛ و دیگری. (1376). میشل فوکو فراسوی ساختارگرایی و هرمنوتیک. ترجمه: ح، بشیریه. تهران: نشر نی.

ریتزر، ج. (1373). نظریه­های جامعه­شناسی. ترجمه: ا، غرویان. تهران: انتشارات ماجد.

ساروخانی، ب؛ و دیگری. (۱۳۹۰). بررسیرابطه بین سرمایه ا­جتماعی، مؤلفه‌های آن و احساس امنیت اجتماعی در بینجوانان شهر ساری. فصلنامه جامعه‌شناسی مطالعات جوانان. سال دوم، شماره­ی دوم، صص ۹۴-81.

ساندرز، د. (۱۳۸۰). الگوهای بی‌ثباتی سیاست. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

سلیمی، ع؛ و دیگری. (1380). جامعه‌شناسی کجروی. قم: نشر پژوهشکده حوزه و دانشگاه.

کامل­السعید، م. (1381). مشروعیت و امنیت در کشورهای عربی­(1989-1996). فصلنامه مطالعات راهبردی. ترجمه: ق، نصری.  سال پنجم، شماره­ دوم.

گیدنز، آ. (۱۳۷۸). تجدد و تشخّص جامعه و هویت شخصی در عصرجدید. ترجمه: ن، موفقیان. تهران: نشر نی.

گیدنز، آ. (1378). سیاست، جامعه­شناسی و نظریه اجتماعی. ترجمه: م، صبوری. تهران: نشر نی.

ماندل، ر. (1379). چهره متغیر امنیت ملی. ترجمه: پژوهشکده مطالعات راهبردی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

مرادی پردیجانی، ح؛ و دیگران. (1392). بررسی تأثیر عوامل اجتماعی و روان­شناختی بر احساس امنیت اجتماعی، (مطالعه موردی جوانان 20 تا 30 ساله استان چهار محال و بختیاری). جامعه­شناسی مطالعات جوانان. شماره­ 10.

نبوی، س؛ و دیگران. (۱۳۸۹). بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر احساس امنیت اجتماعی. جامعه‌شناسی کاربردی. سال بیست و یکم، شماره پیاپی۴۰، شماره­ی چهارم، صص 96-73.

 نویدنیا، م. (۱۳۸۸). امنیت اجتماعی. تهران: نشر پژوهشکده مطالعات راهبردی.

وایت، ب؛ و دیگران. (۱۳۸۱). مسائل سیاست جهانی. ترجمه: م، سروریان. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

وبستر، ف. (1380). نظریه­های جامعه اطلاعاتی. ترجمه: ا،  قدیمی. تهران: انتشارات قصیده سرا.

Conversi, d. (2008). Domocrasy, nationalism and culture: Asocial critique of liberal monoculturalism, sociology compass.V. 2, P.p:156-182.          

Inoguchi, T. & Bacon, P. (2003). Governance, Democracy, Consolidation and the ‘Endof Transition’. Japanese Journal of Political Science. V. 4 November, P.p:169-190.