تعیین درآمدهای بهینه مالیاتی بر اساس نرخ رشد هدف- روش کنترل بهینه

دو فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد توسعه و برنامه ریزی

مقاله 3، دوره 3، شماره 1، فروردین 1393، صفحه 33-51   

نویسندگان

مصطفی رجبی¹؛ مریم ابن ابراهیم خواجویی^{* 2}؛ جواد میر محمدصادقی³

¹استادیار، گروه توسعه اقتصادی وبرنامه‌ریزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خمینی شهر

²کارشناس ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی‌شهر

³استاد، گروه توسعه اقتصادی وبرنامه ریزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خمینی شهر

چکیده

درآمدهای دولت شامل درآمدهای مالیاتی و غیر مالیاتی است که درآمدهای مالیاتی می­تواند منبع پایدارتری برای دولت بشمار رود. درآمدهای مالیاتی در هر کشوری، رکن اصلی و اساسی تأمین هزینه­های دولت به حساب می­آید و اقتصادهای رشد یافته از این ابزار در جهت پیشرفت و دست یافتن به رشد اقتصادی خود استفاده می­کنند. لذا در این پژوهش به منظور دسترسی به میزان و مسیر درآمدهای بهینه مالیاتی برای رسیدن به رشد اقتصادی در سال­های1386-1352 از نظریه کنترل بهینه استفاده شده است. بدین جهت با استفاده از اطلاعات سری زمانی بانک مرکزی ایران و سالنامه مدیریت و برنامه­ریزی، سیستم همزمانی از تعادل کلی اقتصاد طراحی و به روش حداقل مربعات سه مرحله­ای(3sls) برآورد گردیده است. سپس با استفاده از نظریه کنترل بهینه و طراحی گزیداری، مسیر درآمدهای بهینه مالیاتی و در نهایت مقادیر درآمدهای بهینه مالیاتی مشخص گردیده است که دسترسی به این مقادیر برای رسیدن به رشد اقتصادی حائز اهمیت است. همچنین نتایج بیانگر رابطه مستقیمی بین درآمدهای مالیاتی و رشد اقتصادی می­باشد

کلیدواژه‌ها

درآمدهای بهینه مالیاتی؛ رشد اقتصادی؛ سیستم همزمان؛ کنترل بهینه

مراجع

جعفری صمیمی، احمد و حسن زاده، علیرضا، 1380 ،" اثر مالیات بر رشد اقتصادی: مروری بر تحلیل های نظری و تجربی"، فصل نامه پژوهش نامه اقتصادی، 1(2)، صص 41-67.

رجبی، مصطفی، 1383، "اثرات بلند مدت آزاد سازی تجارت بر ساختار بودجه دولت روش کنترل بهینه"، پژوهش­نامه اقتصادی،2 (5)، صص 160-131.

رجبی، مصطفی ، رنجبر، همایون و جعفری طادی، مولود، 1388، "تحلیل اثر مالیات بر رشد اقتصادی ایران، 86-"1370، اولین همایش ملی اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر، اسفند 1388.

زایر، آیت و غلامی، الهام، 1386، "بررسی آثار سیاست­های مالی بر متغیرهای کلان اقتصای در ایران با استفاده از الگوی VAR"، فصل نامه مالیات و توسعه، 5 (14)، صص31-46.

زواشکیانی، مهستی، 1374، "ارتباط رشد اقتصادی و بخش عمومی در ایران : یک تحلیل نظری و تجربی"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران.

سامتی، مرتضی، 1379، " مالیات پذیری اقتصاد ایران"، پژوهش­نامه بازرگانی،4(15)، صص146-117.

صبری بقایی، آذرخش و محمد زاده اصل، نازی، 1382، "شناخت جنبه های مختلف اثر بخشی مالیات در اقتصاد ایران"،   فصل نامه پژوهش نامه اقتصادی، 8 (4)، صص 198-173. 

عمید، احسان، 1376، "بررسی اثر سیاستهای مالی دولت بر رشد اقتصادی "، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه صنعتی شریف

کرد بچه، محمد، 1375، "بررسی درآمدهای مالیاتی در ایران(قسمت اول)"، مجله برنامه و بودجه، 1(5)، صص 51-29.

گجراتی، دمودار، ابریشمی، حمید، 1385، "مبانی اقتصاد سنجی"، جلد دوم، چاپ4، انتشارات دانشگاه تهران.

منظور، منصور، 1379، "تأثیر سیاست­های مالیه دولت بر رشد اقتصادی بلند مدت"، پایان­نامه دکتری، دانشگاه تهران.

Chow, Gregory, C., 1976, "Control methods for macroeconomic policy Analysis". American Economic Reviw, Vol.  66, No. 2, pp. 45-340.

Easterly, w. and Rebelo, S., 1993, "Marginal income tax rates and economic growth in developing countries", European Economic Review, Vol. 37, No. 2-3, pp. 409-417.

Garcia-Mila, T., 1989, "Some Empirical Evidence on Government Purchase Multiplier", Economics Letters, Vol. 31, No. 4, pp. 375-380.

Hopnner, Florian, 2001, "A VAR Analysis of the Effects of Fiscal Policy in Germany", Institute of International Economics, University of Bonn. 

Jones, L.E., Manuelli, R.E. & Rossi, P.E., 1993, "Taxation in models of endogenous growth", Journal of Political Economy, Vol. 101, No. 3, pp. 485- 517.

Kendrick, D.A and Taylor I., 1976, "A Dynamic nonlinear Planning model for Korea", Econometrics, Vol. 1, No. 32.

Niloy Bose, M. Emranul Haque and Denise R. Osbom, 2003, "Public Expenditure And Economic Growth: A Disaggregated Analysis For Developing Countries", Available at: http://www.ses.man.ac.uk/cgbcr/DPCGBCR/dpcgbcr30.pdf.

Pindyck, R., 1973, “Optimal planning for economic stabilization", north Holand, Amesterdum.

Van Aarle, B., H. Garretsen, and N. Gobbin, 2002, "Monetary and fiscal policy transmission in the Euro area:    evidence from a structural VAR analysis", Journal of Economics and Business, 3(26): pp 451-481.