واکاوی راه‌کارهای بهبود کارآفرینی دانشگاهی در حوزه علوم انسانی و ارائه یک نظریه زمینه‌ای

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 9، دوره 3، شماره 2، آذر 1392، صفحه 185-215   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

بیژن رضایی^{* 1}؛ عباس عباس‌پور²؛ مصطفی نیکنامی²؛ حمید رحیمیان²؛ علی دلاور²

¹نویسنده مسئول

²نویسنده

چکیده

 
زمینه:کارآفرینی دانشگاهی به عنوان یک رویکرد و همچنین به عنوان رسالت سوم دانشگاه‌ها و آموزش عالی در سال‌های اخیر مورد توجه می‌باشد.
هدف: پژوهش حاضر سعی دارد تا با رویکردی تفسیر گرایانه چالش‌ها و راهکارهای بهبود کارآفرینی دانشگاهی را از نگاه پژوهشگران و اساتید دانشگاه شناسایی کند.
روش: رویکرد پژوهشی به کاربرد شده از نوع روش شناسی کیفی می‌باشد و از روش مردم نگاری برای انجام عملیات تحقیق استفاده شده است. داده‌های این پژوهش با استفاده از روش مشاهده مشارکتی و تکنیک مصاحبه باز و عمیق جمع آوری شده و سپس با استفاده از تکنیک مثلث سازی ترکیب شده‌اند. روش نمونه گیری مورد استفاده در این پژوهش از نوع نمونه گیری کیفی- هدفمند است و با استفاده از شاخص اشباع نظری تعداد 16 نفر از پژوهشگران و اساتید  دانشگاه در حوزه علوم انسانی (علوم مدیریت) به عنوان نمونه پژوهش مورد مصاحبه قرار گرفتند. نگرش و دیدگاه آنها نسبت به چالش‌ها و راهکارهای بهبود کارآفرینی دانشگاهی در حوزه علوم انسانی مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و نتیجه گیری از یافته­های تحقیق از «نظریه زمینه‌ای» استفاده شده است، به عبارت دیگر در این پژوهش به جای آزمون نظریه و تایید یا رد آن به ارائه نظریه به صورت محدود پرداخته می‌شود. یافته‌های اصلی این پژوهش با استفاده از نظریه زمینه­ای شامل مقولاتی همچون تحول در نقش دانشگاه‌ها(پذیرش نقش جدید)، بسترسازی، شبکه سازی،ارتقاء فعالیت‌های دانشگاهی و تغییرات مدیریتی می‌باشد.
نتیجه گیری: می­توان تمامی مقولات را زیر مقوله کارآفرینی دانشگاهی قرار داد. به عبارت دیگر کارآفرینی دانشگاهی «مقوله هسته» در این نظریه زمینه‌ای می­باشد. با استفاده از این مقولات مدل پارادایمی ارائه شده است.
.

کلیدواژه‌ها

کارآفرینی؛ کارآفرینی دانشگاهی؛ نظریه زمینه‌ای؛ تحول در نقش دانشگاه؛ بستر سازی؛ شبکه سازی