بررسی اثرات تلفیقی خاک دیاتومه و اشعه گاما بر تلفات حشرات کامل شپشه قرمز آرد Tribolium castaneum (Col: Tenebrionidae)در شرایط آزمایشگاهی

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 6، دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 20، اسفند 1392، صفحه 365-373   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

فرشید شخصی زارع^{* 1}؛ مرضیه قاسم زاده¹؛ آزیتا ثابت قدم²؛ نادیا بقایی²

¹دانشجوی دکتری حشره شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک

²گروه گیاه پزشکی آموزشکده عالی امام خمینی، کرج

چکیده

این پژوهش در سال ­های 89-1388 به ­منظور بررسی اثرات تلفیقی دزهای مختلف اشعه‌گاما و مقادیر مختلف خاک دیاتومه بر درصد تلفات حشرات کامل شپشه قرمز آرد Tribolium castaneum Herbst در شرایط آزمایشگاهی (دمای ‍C°‍27، رطوبت %5±60 و تاریکی) انجام گردید. در انجام این آزمایش 20 عدد حشره کامل هم­سن‌سازی شده شپشه قرمز آرد پس از پرورش، همراه با 50 گرم بذر نیم کوب ذرت به ­عنوان بستر تغذیه آن، در معرض دزهای 100، 500 و 1000 گری اشعه گاما و مقادیر 5/0، 1 و 5/1 گرم بر کیلوگرم خاک دیاتومه قرار‌گرفتند و درصد تلفات آنها پس از گذشت زمان­‌های 1، 2، 7، 14، 21، 28، 35 و 42 روز ثبت و با شاهد مقایسه گردید.
نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌­ها نشان داد بین مقادیر مختلف خاک‌دیاتومه و دزهای اشعه‌گاما و اثرات تلفیقی آنها در اکثر روزهای پس از تیمار تفاوت معنی­‌داری (در سطح %5) وجود داشت. بررسی و مقایسه میانگین مقادیر مختلف خاک‌دیاتومه حاکی از آن بود بیش­ترین درصد تلفات حشرات کامل مربوط به غلظت 5/1 گرم بر کیلوگرم خاک‌دیاتومه در روز 35 و بیش­ترین درصد تلفات تیمار اشعه مربوط به دز 1000 گری اشعه گاما در همین روز به ‌ثبت‌ رسید. در بررسی میانگین اثرات تلفیقی خاک دیاتومه و اشعه گاما بیش­ترین درصد تلفات حشرات کامل در روزهای 28 و 35 در ارتباط با دزهای 1و 5/1 گرم بر کیلوگرم خاک‌دیاتومه همراه با سطوح 500 و 1000 گری اشعه‌گاما به ثبت‌رسید. لذا تلفیق غلظت یک گرم بر کیلوگرم خاک دیاتومه همراه با دز 500 گری اشعه گاما به ­عنوان بهترین تیمار در این آزمایش معرفی می­گردد.

کلیدواژه‌ها

خاک دیاتومه؛ اشعه گاما؛ شپشه قرمز آرد؛ شرایط آزمایشگاهی؛ Tribolium castaneum