تاثیر بازی با حروف الفبای فارسی بر خلاقیت دانش آموزان پایه سوم ابتدایی شهر همدان

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 8، دوره 5، شماره 4، اردیبهشت 1395، صفحه 169-190   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

حسین محققی^{* 1}؛ ابوالقاسم یعقوبی²؛ ساره قایمی³

¹استادیارگروه روانشناسی دانشکده علوم اقتصادی واجتماعی ، دانشگاه بوعلی، همدان، ایران (نویسندة مسئول) [e-mail]

²دانشیارگروه روانشناسی دانشکده علوم اقتصادی واجتماعی ، دانشگاه بوعلی، همدان، ایران[e-mail]

³کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی ، دانشگاه بوعلی، همدان، ایران[e-mail]

چکیده

زمینه:یک ازدغدغه های همیشگی دانش روانشناسی تربیتی ارایه روشهایی برای افزایش خلاقیت کودکان است که این نگاه گاهی نیازمندبررسی روشهادربازیها ورفتارهای گذشتگان است.
هدف: خلاقیت وروشهای ارتقاء آن یکی ازدغدغه های همیشگی جامعه علمی است ولذادراین راستا این پژوهش به دنبال بررسی تاثیر بازی با حروف الفبای فارسی بر خلاقیت دانش آموزان پایه سوم ابتدایی بود.
روش: روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با گروه کنترل نابرابر بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش آموزان دختر و پسر پایه سوم ابتدایی شهر همدان که در سال 1392 در مدارس این شهر مشغول به تحصیل بودند تشکیل می دادند. ابزار ها در این پژوهش آزمون هوش ریون رنگی کودکان، آزمون خلاقیت تورنس فرم ب و بازی با حروف الفبای فارسی بودند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس یک متغیره و چند متغیره، آزمون تعقیبی و برای محاسبه مداخله آزمایشی بر متغیر های خلاقیت از اندازه اثر به روش گلاس استفاده شد.
یافته: نتایج نشان داد که آموزش واژه سازی از طریق بازی با حروف الفبای فارسی باعث افزایش کل نمره خلاقیت و زیرمولفه های آن در دانش آموزان شده است.
بحث : بنابراین به نظرمی رسد که خلاقیت به عنوان یک متغیرتغییرپذیرمتاثرازبازی به عنوان یک روش موثراست.

کلیدواژه‌ها

بازی؛ الفبای فارسی؛ خلاقیت؛ بسط

مراجع

اصانلو،پریسا. اسدی،حسن؛ گودرزی، محمود؛ کاظم نژاد،انوشیروان (1385).بررسی تأثیر ارتباظ بین ویژگی های فردی مدیران سازمان تربیت بدنی و وزارت علوم بر خلاقیت و مدیریت تضاد. فصلنامه حرکت شماره 30.

افروز، غلامعلی ؛ کامکاری ،کامبیز( 1390).مبانی روانشناختی هوش وخلاقیت : تاریخچه ، نظریه ها و رویکردها. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

تاج الدین،محبوبه؛ نوروزی، داریوش(1390). تأثیر بازی های آموزشی بر یادگیری علائم و مقررات راهنمایی و رانندگی.فصلنامه مطالعات پژوهشی راهور. سال اول. شماره2

تارنگ،المیر ؛ تقوی، سید محمد رضا.(1387).بررسی رابطه خلاقیت و تیپ شخصیتی(A.B ) در دانشجویان دختر و پسر رشته های علوم انسانی و مهندسی دانشگاه شیراز، چهارمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، شیراز، دانشگاه شیراز، 18-19 اردیبهشت.

تورنس، الیس پل(1372). استعداد ها و مهارت های خلاقیت و راه های آزمون و پرورش آن ها. ترجمه: حسن قاسم زاده. تهران. انتشارات دنیای نو.

جمالی فیروزآبادی،محمود؛ سپهریان حیدرزاده،منوچهر؛ جلالی کشاورز،مریم (1390). تأثیر روش های آموزش نقاشی بر افزایش خلاقیت کودکان. تحقیقات روانشناختی، شماره 7 ، 104 – 111.

حسینی، افضل السادات؛ محمودی، نورالدین (1385) .تبیین جایگاه خلاقیت و کارآفرینی در عصر اطلاعات. کنفرانس ملی کارآفرینی، خلاقیت و سازمان های آینده.

خسروانی، سولماز؛ گیلانی، بیژن(1386). خلاقیت و پنج عامل شخصیت . پژوهش های روانشناختی ، زمستان 1386 . شماره 20،30 -45.

خورشیدی،عباس؛ میر کمالی، سید محمد (1387). روش های پرورش خلاقیت در نظام آموزشی.تهران: یسطرون.

دافی، برنادت(1998). تشویق خلاقیت و تخیل در کودکان. ترجمه: مهشید یاسایی.(1388).  تهران: ققنوس.

سید عامری، میر حسین (1383). بررسی تأثیر بازی های پرورشی در میزان رشد خلاقیت دانش آموزان دوره ابتدایی استان آذربایجان غربی در سال تحصیلی 77.فصلنامه المپیک.سال نهم.شماره 1 و 2.

سیف، علی اکبر (1392). روانشناسی پرورشی نوین. روانشناسی یادگیری وآموزش.تهران: نشردوران.

سنه،افسانه؛ سلمان، زهرا؛ آقا زاده، محرم(1386).تأثیر فعالیت های بدنی و بازی بر رشد توانایی های ذهنی پسران پیش دبستانی.فصلنامه نوآوری های آموزشی. شماره 26.سال هفتم.

شجاعی،محمد صادق (1383) . بازی کودک در اسلام؛ بررسی پبامد های تربیتی اسباب بازی کودکان. تهران: انتشارات مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما.

کاظمی، یحیی؛ جعفری، نرگس(1387). بازدارنده های خلاقیت دانش آموزان:فعالیت ها و ویژگی های معلم.اندیشه های نوین تربیتی .دوره 4.شماره 1 ، 177-192.

کریم زاده،صمد؛غلامی توران پشتی،مرضیه(1390).تأثیر ابزی های رایانه ای بر خلاقیت و رابطه آن با سازگاری روانی دانش آموزان. فصلنامه اندیشه های تازه در علوم تربیتی. سال هفتم، شماره 25،  55 - 68.

گنجی، حمزه؛ شریفی، حسن پاشا؛ میر هاشمی، مالک(1389). اثر روش بارش مغزی در افزایش خلاقیت دانش آموزان.فصلنامه تعلیم و تربیت.دوره 21 ،شماره 1 ، 89-112.

محققی،حسین؛ یعقوبی، ابوالقاسم (1387). خلاقیت و کاوشگری. کارگاه کشوری خلاقیت و کاوشگری. سازمان آموزش و پرورش استان همدان.

مرتضوی مهران، سید علی (1390). مقایسه اثر بخشی فنون مختلف آموزش تفکر خلاق بر خلاقیت و خودپنداره دانش آموزان پسر پایه اول دوره متوسطه منظقه سردرود در سال تحصیلی 1389-1390.پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه بوعلی سینا.

Rubin.k.h-fein.g.c & Vandenberg.b (1993) play in p.h.mussen (ed). handbook of child psychology .new York:wiley.

Turkay, Selen. Adinolf, Sonam, Tirthali, Devayani (2012). Collectible card games as learning tool.Procedia-Socila and Behavioral Scinences, 46.

TSui,Shan Chung(2013). Table-top role playing game and creativity. Thinking Skills and Creativity,Volume 8.

Williams، Mary (2004).Unlocking creativity: teaching across the curriculum.