ارزیابی آلودگی ارسنیک در دامهای منطقه تکاب در استان آذربایجان غربی

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 4، دوره 8، شماره 28، مهر 1393، صفحه 35-44   

نویسندگان

فاطمه هاشمی¹؛ فرید مر²؛ بهنام کشاورزی³؛ علیرضا رحمانی شهرکی⁴؛ رضا شریفی⁵

¹کارشناس ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه شیراز

²استاد زمین شناسی دانشگاه شیراز

³استادیار بخش زمین شناسی دانشگاه شیراز

⁴دستیار تخصصی بیماریهای داخلی دامهای بزرگ دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز

⁵دانشجوی دکترای زمین شناسی اقتصاد دانشگاه شیراز

چکیده

به منظور بررسی اثرات مسمومیت آرسنیک در دامهای منطقه تکاب،غلظت عنصر آرسنیک در نمونه های خاک،علوفه،آب آشامیدنی و خون دام اندازه گیری شد.غلظت آرسنیک در آب شرب دامهای منطقه کمتر از غلظت مجاز اعلام شده توسط سازمان بین المللی است.محاسبه ضریب آلودگی و شاخص زمین انباشت در بیشتر نمونه های خاک کشاورزی منطقه مورد مطالعه ،نشاندهنده وجود آلودگی آرسنیک است.مقایسه میانگین غلظت آرسنیک در نمونه های گیاهی منطقه با حد مجاز غلظت آرسنیک در علوفه دام،افزایش 53 برابری را نشان داد.غلظت عنصر آرسنیک در نمونه های خون نسبت به منطقه شاهد بالاتر ،اما در کستره غلظت طبیعی است.شاخص های خون شناسی دام های مورد مطالعه مانند PCV,RBC,HBنیز در محدوده طبیعی ارزیابی شدند.نتایج نشان داد به رغم بالا بودن غلظت آرسنیک در خاک و گیاه،آرسنیک به دام منتقل نشده و مسمومستس را باعث نگردیده است.این پژوهش نشان میدهد که آلودگی آب شرب دام احتمالا مهم ترین عامل در مسمومست دام در مناطق آلوده است.

کلیدواژه‌ها

آرسنیک؛ شاخص های زیست شیمیایی و خون شناسی دام؛ شاخص زمین انباشت؛ ضریب آلودگی؛ تکاب