بررسی تحولات آموزشی وفرهنگی مازندران در دوره پهلوی اول

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 3، دوره 11، شماره 42، خرداد 1395، صفحه 31-56   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

امیرعلی رحیمی؛ فیض‌اله بوشاسب‌گوشه^* ؛ سید‌علیرضا ابطحی

گروه تاریخ, واحد نجف آباد, دانشگاه آزاد اسلامی, نجف آباد, ایران.

چکیده

از جمله اقداماتی که در راستای سیاست مدرن­سازی در دوره پهلوی اول صورت گرفت،اقدام به تأسیس مدارس به شکل وشمایل مدرن و امروزی بوده است.دغدغه­های شخص رضاشاه در سامان­بخشی به وضعیت آموزش وفاصله گرفتن از آموزش سنتی که بیشتر توسط روحانیون در مکتب خانه­ها که بیشتر بر علوم دینی نیز تأکید می­شده است وهمچنین هرچه بیشتر شبیه شدن به سبک اروپاییان از جمله عوامل اصلی این تحولات آموزشی و فرهنگی بوده است. رضاشاه علاوه بر تأسیس مدارس بسیار در مازندران، با تأسیس فرهنگستان زبان وادبیات فارسی، منشاء تغییر و تحولات زیادی،خصوصاً در زمینه اسامی شهرهایاستان گردید.به نوعی می­توان گفت، منطقه مازندران که زاد بوم شخص شاه بوده وبه نوعی بعد از تهران در جایگاه دوم اصلاحات رضا شاهی قرار داشت،تحولات آموزشی وفرهنگی نسبتاً زیادی را در این دوره تجربه کرده است واقدامات فرهنگی صورت گرفته در این استان هم­چون تغییرات در نظام آموزشی وتأسیس مدارس جدید نیز قابل توجه بود و اگر بودجه کافی برای توسعه وحفظ کادر آموزشی اختصاص می­یافت امکان بهره­مندی بیشتر شهرهای این استان از آموزش جدید علاوه بر ساری، آمل، بابل وشاهی، فراهم می­شد. این مقاله برای نمایش وضعیت آموزشی وتحولات فرهنگی مازندران در دوره پهلوی اول از منابع دست اول هم چون اسناد منتشر نشده، نشریات ویادداشت­های رضاشاه استفاده نموده است.

کلیدواژه‌ها

آموزش؛ فرهنگ؛ مازندران؛ رضاشاه؛ وزارت معارف واوقاف؛ مدرسه