ارزیابی ریسک سوانح منجر به آلودگی سدها با استفاده از مدل WRASTIC(مطالعه موردی سد شفا رود گیلان،ایران)

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 2، دوره 7، شماره 25، دی 1392، صفحه 19-36   

نویسندگان

حامد حسین پور کورنده¹؛ ابراهیم فتائی²

¹کارشناس ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

²استادیار گروه محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

چکیده

امروزه بخش مهمی از آبهای مورد نیاز بخش های مختلف کشاورزی،شرب و صنعت از منابع آب سطحی تامین می شود.افزایش جمعیت و توسعه شهر نشینی و همچنین توسعه در بخش های صنعت و کشاورزی باعث افزایش ریسک آلایندگی منابع آبی شده است.لذا استفاده از ابزارهای مناسب جهت مدیریت کیفیت آبهای سطحی لازم و ضروری به نظر می رسد.در این پژوهش پتانسیل های آلایندگی منجر به ریسک سد شفارود استان گیلان که در شمال ایران واقع شده است،در مرحله بره برداری مورد مطالعه قرار گرفت.در این پژوهش با توجه به ویژگیهای هیدرولوژیک حوضه آبخیز پتانسیل پذیرش آلودگی آن در برابر آلاینده ها پهنه بندی شدند.برای انجام این پژوهش از مدل WRASTIC و سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شد . داده های مورد نیاز این الگو به سه شیوه تحقیق پیمایشی،مطالعات و گزارشات اسنادی  و استفاده از نظر کارشناسان و خبرنگاران جمع آوری شد.بدین منظور ابتدا با مطالعات میدانی نسبت به شناسایی منطقه مورد مطالعه اقدام گردید.در گام بعدی اقدام به شناسایی منابع آلاینده تاثیر گذار در حوضه آبخیز سد شفارود گردید.محل استقرار منابع آلاینده شناسایی شده از طریق GPSثبت گردید سپس نقشه منابع آلاینده از طریق نرم افزار GIS تهیه گردید.در نهایت میزان ریسک منابع آلاینده از طریق مدل WRASTIC بر اساس شاخص های اصلی،وسعت منطقه و کاربری اراضی محاسبه گردید.میزان ریسک به دست آمده از محاسبه مدل نشان دهنده ریسک متوسط تا زیاد ناشی از فعالیتهای انشانی و طبیعی بر ای این محیط هیدرولوژیکی است.

کلیدواژه‌ها

سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ مدیریت ریسک؛ منابع آب سطحی؛ تافیق وزنی؛ طبقه بندی ریسک