زمین ساخت فعال و پتانسیل خطر زمین لرزه در ناحیه طبس

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 2، دوره 3، شماره 3، مهر 1388، صفحه 17-34   

نویسنده

احمد ادیب

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب

چکیده

در ناحیه طبس تعدادی گسل توانمند، فعال و کواترنر مانند کلمرد، طبس، نایبند، چشمه رستم، زنوغان، قوری چای، انارکی- تخت نادر و
قدیر وجود دارند که سرشت لرزه خیزی ناحیه را ایجاد نموده اند. برای مقاومسازی شهرها در برابر خطر زمینلرزه لازم است ویژگیهای لرزه
زمین ساخت و تاثیر لرزهخیزی هر یک از چشمهها بر ناحیه برآورد گردد. در این راستا پدیده تشدید ناشی از تاثیر رسوبات آبرفتی بر روی
پارامترهای جنبش نیرومند زمین نظیر شتاب، سرعت و تغییرمکان نیز حائز اهمیت است. با توجه به لحاظ اهمیت شهر طبس و وجود مراکز
مهم صنعتی، اقتصادی و شریانهای حیاتی در این شهر، مطالعات پهنه بندی زلزله و تحلیل خطر زمین لرزه حائز اهمیت است. زمین لرزه
های ثبت شده با بزرگای 7/6در مقیاس امواج درونی زمین نشان داد که منطقه از نظر تکتونیکی پویا میباشد. بر اساس مطالعات ژئوفیزیکی و
شاخصه های تکتونیک پویا و ارزیابی خطر زمین لرزه در منطقه در یک دوره 75ساله احتمال رویداد زلزله ای با بزرگای 6/0معادل 50
درصد است. برای نقطه مرکزی شهر طبس در دوره بازگشت 475سال بیشینه شتاب ثقل افقی معادل 0/4gو بیشینه شتاب قائم ناشی از
زمین لرزه احتمالی معادل 0/2gبرآورد و معرفی می شود

کلیدواژه‌ها

گسل کلمرد؛ گسل طبس؛ زمین ساخت فعال؛ تحلیل خطر زمین لرزه