خاصیت ضدباکتریایی عصاره و اسانس سرخارگل در مقابل چند باکتری گیاهی

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 8، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 44، مرداد 1395، صفحه 65-72   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/aej.2016.525561

نویسندگان

سلیمان جمشیدی^{* 1}؛ سودابه اندرگانی²

¹استادیار گروه گیاهپزشکی واحد میانه دانشگاه آزاد اسلامی میانه، ایران

²کارشناس ارشد گیاهان دارویی واحد میانه دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

سرخارگل Echinacea purpurea به دلیل خواص ضدمیکروبی­اش همواره مورد توجه بوده است. برای ارزیابی اثر عصاره­های آبی، متانولی، اتانولی، استونی و اسید کلریدریک و نیز اسانس گل این گیاه آزمون­های بازدارندگی، تعیین حداقل بازدارندگی و کشندگی روی باکتری­های گیاهی شامل Rhixobiumtumefaciens، Bacillus turengiensis، Pectobacterium atrocepticum، Pseudomonas fleuorscens، Erwinia amylovora، Basillus subtilis و Rhodococcus faciens انجام شد. آنتی بیوتیک جنتامایسین به عنوان شاهد مثبت و حلال خنثی دی متیل سولفوکسید به عنوان شاهد منفی قرار داده شدند. در آزمون زیست سنجی، برای هر باکتری آزمایش به صورت یک طرح کاملاً تصادفی با 24 تیمار و سه تکرار در نظر گرفته شد. واکنش باکتری­ها به عصاره­های گیاهی سرخارگل متفاوت بود. در مجموع اثر بازدارندگی اسانس گل بیشتر از عصارۀ اندام­های مختلف سرخارگل بود. به علاوه، باکتری­های گرم مثبت به ویژه R. facience نسبت به عصاره­ها اثرپذیری چندانی نشان ندادند، هر چند اسانس گل بازدارنده، باکتری­ایستا و حتی کشنده بودند. عصاره­ها بیشتر از آن که باکتری­کش باشند، باکتری ایستا بودند. تجمع مواد ضدباکتریایی در ریشه و گل بیشتر از ساقه و برگ بود. استون به عنوان کم اثرترین حلال در استخراج مواد ضدباکتریایی عصاره از اندام­های گیاهی سرخارگل تشخیص داده شد. در کل به نظر می­رسد سرخارگل از کارآیی بالقوه بالایی برای مقابله با باکتری­های گیاهی و به ویژه گونه­های مهاجم و بیماریزا می­تواند برخوردار باشد. 

کلیدواژه‌ها

 ضد میکروب؛  کشندگی؛  باکتری‌ایستایی؛  مهار زیستی؛  تولیدات طبیعی

مراجع