شناسایی سریع گونه های مختلف مایکوباکتریوم ها در بیماری سل

پژوهش های بالینی دامپزشکی

مقاله 1، دوره 2، شماره 1، دی 1389، صفحه 5-13   

نویسندگان

اسماعیل جبارزاده^* ؛ مهناز سیفی

عضو هیئت علمی بخش سل و تحقیقات ریوی، انستیتو پاستور ایران

چکیده

بیماری سل میان انسان و دام مشترک است. در توصیف بیماری سل همین بس که ۲۰میلیون نفر مبتلا به آن در جهان وجود دارد و هر ساله 5میلیون نفر به این
رقم افزوده میگردد. مردم مناطق محروم جهان بیشترین قربانیان سل به شمار میروند. بیماری سل در گاو با ایجاد توبرکلهای پیشرونده در اندامهای مختلف
بدن مشخص می گردد. علاوه بر گاو، انسان، بز و خوک نیز نسبت به آلودگی با عامل مسبب سل گاوی حساس بـوده و گوسفنـد و اسـب نوعی مقاومت
طبیعی را نشان می دهند. سه گونه باسیل سل بعنوان عامل بیماری در حیوانات خونگرم شناخته شده اند که گونه سل انسانی (مایکوباکتریوم توبرکولوزیس)
و گاوی (مایکوباکتریوم بویس) خیلی به یکدیگر شبیه هستند ولی گونه مرغی از جهات مختلف با دو گونه انسانی و گاوی تفاوت دارد و بخوبی قابل تمایز
است. شناسایی گونه های مختلف مایکو باکتریوم با روشهای بیوشیمیایی و فنوتیپی وقت گیر و دشوار می باشد، ضمن اینکه استفاده از این روشها مشکلات
تشخیصی را برای شناسایی تعدادی از این گونه ها ایجاد نموده است. امروزه روشهای سریع تشخیص مولکولی نوع سویه مایکوباکتریوم آلوده کننده جوامع
انسانی از جایگاه مهمی در اپیدمیولوژی و کنترل بیماری سل برخوردار می باشد، لذا در این راستا شناسایی نوع سویه منتشره در هر منطقه میتواند دید خوبی
از لحاظ اپیدمیولوژی مولکولی این بیماری برای هر جامعه ایجاد نماید.این مورد در شناسایی کلیه موارد آلوده کننده مایکوباکتری (آتپیکال و توبرکلوزیس)
اهمیت دارد.اخیرا تکنیکهای مانند هضم آنزیمی یا )RFLP( Restriction fragment length polymorphismو استفاده از پروبهای اختصاصی در تشخیص
مایکوباکتریومها کارایی زیادی پیدا کرده اند. با استفاده از این روشها به راحتی میتوان نمونه های مشکوک به سل انسانی ویا حیوانی را در عرض یک روز
از نظر وجود مایکوباکتری و همچنین تعیین گونه آن دقیقا مورد بررسی وتایید قرارداد. بدیهی است تشخیص سریع عفونتهای مایکوباکتریایی میتواند کمک
شایانی به کاهش شیوع این بیماری در کشور بنماید

کلیدواژه‌ها

مایکوباکتریوم؛ شناسایی سریع؛ سل