بررسی تأثیر علایم بالینی، عوامل فیزیولوژیک و فاکتورهای محیطی بر میزان شیوع سرمی ویروس بلوتانگ در گلههای گوسفندی

پژوهش های بالینی دامپزشکی

مقاله 4، دوره 5، شماره 1، فروردین 1393، صفحه 31-41   

نویسندگان

محسن ایماندار^{* 1}؛ سید علی پوربخش²؛ علی حسنپور³؛ فرهاد موسی خانی⁴

¹گروه پاتوبیولوژی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²گروه پژوهشی پاسارگاد، تهران، ایران

³گروه آموزشی علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی،، تبریز، ایران

⁴گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

چکیده

هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر علایم بالینی، عوامل فیزیولوژیک (سن، جنس و سابقه سقطجنین) و فاکتورهای محیطی(باتلاقی یا غیر باتلاقی بودن محیط، آب
و هوای منطقه، میزان پراکندگی پشهها در محیط، ارتفاع منطقه از سطح دریا) بر میزان شیوع سرمی ویروس بلوتانگ در گلههای گوسفندی بود. این مطالعه بر روی
200نمونه خون اخذ شده به طور تصادفی از 19گله گوسفند و 7روستا در شهرستان خوی انجام گرفت. سرمها با استفاده از روش الایزای رقابتی برای بررسی
آنتیبادیهای سرمی ضد ویروس بلوتانگ بررسی شده و نتایج مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. اطلاعات مورد نیاز نیز در فرم پرسشنامه و در حین انجام
مطالعه جمعآوری گردید. نتایج نشان داد از تعداد 200نمونه، 74نمونه دارای علایم بالینی از جمله رینیت، استوماتیت و لنگش بودند که از این تعداد تنها 26مورد
از نظر سرمی مثبت شدند. از کل 40رأس دام نر 23مورد مثبت( )%57/5و از 160رأس دام ماده 111رأس( )%69/37تست الایزای مثبت داشتند که اختلاف
معنیداری بین دامهای نر و ماده از لحاظ میانگین درصد مثبت بودن تست بلوتانگ وجود نداشت( .)P <0/05تعداد 66نمونه دامی با سابقه سقطجنین وجود
داشت که از نظر فراوانی مطلق نمونههای سرمی مثبت دامی در بین میشها، 49نمونه سرمی مثبت با سابقه سقط وجود داشت که معادل %44/14برآورده شد. بین
ردههای سنی مختلف از دید ابتلاء به آلودگی سرولوژیک ویروس زبان آبی اختلاف معنیداری وجود دارد( .)P <0/05بیش از 80درصد نمونهها به محیطهای
باتلاقی و نیمه باتلاقی و بقیه نمونهها به محیطهای غیر باتلاقی تعلق داشتند. در بین نمونههای سرمی مثبت، بیش از نیمی از نمونهها به آب و هوای گرم و مرطوب
مربوط میشدند. از نظر میزان پراکندگی پشهها در محیط بیش از 40درصد موارد مثبت به محیطهای با پراکندگی خیلی زیاد پشهها در محیط مربوط بودند. از نظر
ارتفاع منطقه از سطح دریا نیز نزدیک به نیمی از نمونههای مثبت به مناطق کم ارتفاع و پست جلگهای (با ارتفاع کمتر از 1000متر) تعلق داشتند. نتایج حاصل از این
تحقیق نشان میدهد فاکتورهایی از قبیل سن، سابقه سقطجنین، باتلاقی بودن محیط پیرامون دام، گرما و رطوبت محل نگهداری دام، پراکندگی بسیار زیاد پشهها در
محیط و نیز کم ارتفاع و پست بودن منطقه میتوانند به عنوان فاکتورهای خطر شیوع سرمی ویروس بلوتانگ در بین گوسفندان منطقه مطرح باشند و بایستی برای
کنترل شیوع سرمی ویروس در منطقه و جلوگیری از تبدیل شدن آن به فرم بالینی و درمانگاهی، راهکارهایی را در نظر گرفت.

کلیدواژه‌ها

بلوتانگ؛ فاکتورهای خطر؛ شیوع سرمی؛ گوسفند