نسبت سنجی فره ایزدی، فیلسوف شاه و امام در ساحت نظریه پردازی با تاکید بر آراء و اندیشه ابونصرفارابی

سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

مقاله 6، دوره 3، شماره 8، تیر 1395، صفحه 93-111   

نویسندگان

حبیب عشایری¹؛ محسن رضوانی^{* 2}

¹کارشناس ارشد علوم سیاسی

²دانشیار موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی)ره(

چکیده

رابطه ونسبت فرایزدی، فیلسوف شاه وامام در نظام اندیشگی بسیاری ازفلاسفه مسلمان سده های میانه اسلام اززوایای فکری مختلف مورد واکاوی وتحلیل قرارگرفته است. وهرکدام برمبنای اندیشه سیاسی اجتماعی خود دراین ارتباط نقطه نظراتی رابیان نموده اند که دراین خصوص می توان به فارابی، ابن سینا، ماوردی، ابن طقطقی، خواجه نظام الملک، غزالی، ابن تیمیه، مسکویه رازی، فضل الله روزبهان خنجی ودیگران اشاره کرد. البته موضوع فیلسوف شاه پیش ازتمرکز فلاسفه مسلمان برآن درزمره نظریات سیاسی افلاطون قلمداد می گردد وبراین اساس تاثیرات آراء وافکار افلاطون وحتی ارسطو را نمی توان براندیشه های فلاسفه اسلامی نفی کرد. چنان که این اصل در مجموعه نظرات فارابی وابن سینا وسایراندیشمندان به وضوح مشاهده می گردد. بنابراین وجوه مشترک درمختصات سه مولفه فیلسوف شاه، فرایزدی وامام بویژه ازمنظرمذهب تشیع بسی جای تامل دارد.

کلیدواژه‌ها

امام؛ فارابی؛ فرایزدی؛ فیلسوف شاه؛ قدرت سیاسی

مراجع

1. ابن تیمیه، 1406هجری، منهاج السنۀ النبویه فی نقض کلام الشیعۀ القدریه، تصحیح:محمد رشادسالم، سوریه، موسسه قرطبۀ.
2. ابن سینا، ابوعلی، 1331، الهیات، به کوشش محمدمعین، چ اول، تهران، انتشارات انجمن آثارملی.
3. ابن طقطقی، محمدبن علی بن طباطبا، 1360، تاریخ فخری درآداب ملکداری ودولت های اسلامی، ترجمه:محمدوحیدگلپایگانی، چ اول، تهران، موسسه مطالعات وتحقیقات فرهنگی.
4. ابن مسکویه، بی تا، محمد، تهذیب الاخلاق وتطهیرالاعراق، چ اول، قم، انتشارات بیدار.
5. حقدار، علی اصغر، 1384، قدرت سیاسی دراندیشه ایرانی؛ازفارابی تانائینی، چ پنجم، تهران، انتشارات کویر.
6. خنجی، فضل الله روزبهان، 1362، سلوک الملوک، تصحیح محمدعلی موحد، چ اول، تهران، انتشارات خوارزمی.
7. داوری، رضا، 1374، فارابی، چ دوم، تهران، طرح نو.
8. شریف، میان محمد و همکاران، 1361-1370، تاریخ فلسفه در اسلام، نصر ا... پور جوادی، چاپ دوم، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
9. طباطبایی، سید جواد، 1389، زوال اندیشه سیاسی در ایران، چ دهم، تهران، انتشارات کویر.
10. عشایری، حبیب، 1391، پایان نامه کارشناسی ارشد، بررسی مثال خیردرفلسفه سیاسی افلاطون با تاکیدبرتفسیرجان راولز، دانشگاه آزاداسلامی واحدتاکستان
11. غزالی، محمد، 1367، نصیحۀ الملوک، چ دوم، تهران، نشرهمائی.
12. فارابی، ابو نصر محمد، 1358، سیاست مدنیه، سید جعفر سجادی، چ اول، تهران، انجمن فلسفه ایران.
13. فارابی، ابو نصر محمد، 1364، احصاء العلوم، ترجمه حسین خدیو جم، چ اول، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
14. قادری، حاتم، 1388، ایران و یونان؛ فلسفه در لابلای سیاست و در بستر تاریخ، چ دوم، تهران، نگاه معاصر.
15. قادری، حاتم، 1389، اندیشه های سیاسی در اسلام و ایران، چ دهم، تهران، انتشارات سمت.
16. کهدوئی، محمدکاظم:به نشانی؛www194.aspx.kahdouei.ir/post-.
17. گالستون، ماریام، 1386، سیاست و فضیلت؛ فلسفه سیاسی فارابی، ترجمه حاتم قادری، چ دوم، تهران، نشر بقعه.
18. لیدمان، اریک1386، تاریخ عقاید سیاسی؛ از افلاطون تا هابرماس، ترجمه: سعیدمقدم، چ سوم، نشراختران، تهران.
19. ماوردی، ابن الحسن، 1368، الاحکام السلطانیه، چ اول، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
20. نظام الملک طوسی، 1364، سیاستنامه، به کوشش هیوبرت دارک، چ اول، تهران، شرکت انتشارات علمی وفرهنگی.