سنجش پایداری اجتماعی محله ای (مطالعه موردی محله سنگلج و ضرابخانه شهر تهران)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 1، دوره 11، شماره 36، آذر 1395، صفحه 1-18   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

کرامت اله زیاری¹؛ حسین فرهادی خواه^{* 2}؛ محمود آروین³

¹استاد گروه جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری- آمایش شهر، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

بعد اجتماعی توسعه پایدار به دلیل ماهیت غیر ملموس خود، در مقابل بعد زیست‌محیطی و اقتصادی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، بنابراین هدف از این پژوهش، ارزیابی و مقایسه شاخص‌های پایداری اجتماعی در سطح محلات سنگلج و ضرابخانه تهران می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی - تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و پیمایشی (پرسش­نامه)، استفاده شده است. در این پژوهش، شاخص‌های امنیت و دسترسی به خدمات به عنوان متغیر مستقل و متغیرهای مشارکت، تعلق مکانی، مسئولیت‌پذیری و اعتماد اجتماعی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شدند، جامعه آماری جمعیت محلات سنگلج و ضرابخانه می­باشد که حجم نمونه مورد مطالعه با سطح اطمینان 95 درصد، 320 نفر در هر دو محله بوده که در هر محله تعداد 160 پرسش­نامه به صورت تصادفی، توزیع شد. برای تحلیل آن از نرم‌افزار SPSS (آزمون T تک نمونه‌ای، Manova و T با دو نمونه مستقل) استفاده شده است، نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در محله ضرابخانه، شاخص‌های تعلق مکانی و مشارکت در سطح مطلوب نیستند، ولی متغیرهای مسئولیت‌پذیری، اعتماد اجتماعی، امنیت و کیفیت دسترسی به خدمات در سطح مطلوب هستند، در محله سنگلج تنها شاخص مشارکت وضعیت مناسبی دارد. در نهایت از لحاظ شاخص‌های پایداری مورد ارزیابی در این پژوهش، بین محله ضرابخانه با میانگین 42/3 و محله سنگلج با میانگین 75/2 تفاوت معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

توسعه پایدار؛ پایداری اجتماعی؛ محله؛ تهران

مراجع

Barron, L., & Gauntlet, E. (2002). WACOSS housing and sustainable community’s indicators project. In Sustaining our Communities International Local Agenda 21 Conference, Adelaide (3-6).

Bavand engineers consulting. (2007). Detailed project report district 12. (in Persian)

Colantonio, A. (2012). Concept social sustainability and its theoretical framework, From the Proceedings of the work EIBURS. Translator: Bahmanpour, S, Online magazine Renovation, 4 (32), 1-16. (in Persian)

Davidson, M., & Dolnik, F. (2007). A Planners Dictionary. American planning Association

Dempsey, N., Bramley, G., Power, S., & Brown, C. (2011). The social dimension of sustainable development: Defining urban social sustainability. Sustainable development, 19 (5), 289-300. ‏

Dempsey, N., Brown, C., & Bramley, G. (2012). The key to sustainable urban development in UK cities the influence of density on social sustainability. Progress in Planning, 77 (3), 89-141. ‏

Drakakis-Smith, D. (1995). Third World cities: sustainable urban development. Urban Studies,32 (4) (5), 659–677.

European Institute for Urban Affairs (eds). (2007). the COMPETE Network: Final Report Messages for Competitive European Cities. Liverpool: European Institute for Urban Affairs.

Ferozandeh, M. (2013). New Urbanism and strategies to revive the old urban tissue, case study: Sanglaj neighborhood of Tehran. Online magazine Renovation, 4, (32), 1-16. (in Persian)

Habibi, M., & masaeli, S. (2009). Per capita urban land. Publications National Land and Housing Organization. Tehran. (in Persian)

Hosseini, H. (2014). Analysis and Assessment of Urban Social Sustainability in Nowshahr City.  Journal Management System, 4, (12), 57-71. (in Persian)

Johnston, R.J. (2001). The Dictionary of Human Geography. USA: Blackwell Publishers.

Khodabandeh Country Rurals in Central Part.  Journal of Rural Research, 1, (1), 1-31. (In Persian)

Kyttä, M., Broberg, A., & Haybatollahi, H. (2015). context-sensitive study of the social sustainability of urban settings. Environment and Planning, 47, 1-24.

Martin, P.J. (2001). The Social Dimensions of Sustainable Development, Brussels. Speech delivered to the Conference on “The European Social Agenda and the EU’s International Partners”.

Meshkini, A., Borhani, K., & Shaebanzadeh, R. (2013). The spatial analysis of urban social sustainability (Case study: 22 districts of Tehran). Geography (International Journal of Iran Geographic Society's), new course, 11 (39), 186- 211. (in Persian)

Najafi, Gh., Jomehpoor, M ., Shafia, S.(2013). Evaluation of relationship between density and social sustainability in Tehran Municipalityâs regions. Geography and Environmental planning, 23, (4), 185-200. (in Persian)

Nasiri Majd, S. (2014). social sustainability in urban planning, Rihani Publishing. first edition, Gorgan. (in Persian)

Popson, N. E., Ruble, B. A. (2001). A test of urban social sustainability: societal responses to Kyiv's" non-traditional" migrants. Urban Anthropology and Studies of Cultural Systems and World Economic Development, 381-409. ‏

Rahnamei, M., Farahodi, R., Ghalibaf, M., & Hadipour, H. (2009). evolution of Structural and functional neighborhoods in cities. Journal of the Iranian Geographical Association (new period), 5, 19-43. (in Persian)

Sachs, I. (1999). Social sustainability and whole development: exploring the dimensions of sustainable development, Sustainabilitv and the Social Sciences: Across- disciplinarv approach to integrating environmental considerations into theoretical reorientation, 25-36.

Saraei, M.H., Rosta, M., Mirjalili, E., & Asadi, A. (2012). Evaluation of Social sustainability neighborhoods in Jahrom city. Journal of geography and urban planning perspective Zagros, 5 (15), 131-146. (in Persian)

Saraei,M.H., Lotfi, S., & Ebrahimi, S. (2011). Evaluation and assessment sustainability of the development of Neighborhoods in Babolsar city. Journal of Research and Urban Planning, 1, (2), 37-60. (in Persian)

Taimouri, E., Farahodi, R., Rahnamae, M., & Gharakhlo, M. (2012). Evaluation of Social stability using fuzzy Technique. Journal of the Iranian Geographical Association, 10, 19-39. (In Persian)

Torjman, S. (2000). The social dimension of sustainable development. Toronto: Caledon Institute of Social Policy.

Woodcraft, S. (2004). Social Sustainability and New Communities: Moving from concept to practice in the UK. Procedia - Social and Behavioral Sciences 68 (29).

www.region4.tehran.ir

Zarea Sh. A. A., Hajizadeh, M., & Zareh, KH. (2012). Evolution of Social stability between old and new neighborhoods of the city of Yazd. Studies Journal of Urban Sociological, 3, (7), 105-134. (in Persian)

Zarghami, E.(2011). The social sustainability principals of residential complexees in the Iranian-Islamic cities. Quarterly Journal of studies on Iranian Islamic city, 2, (1), 103-115. (in Persian)

Ziari, K., Mahdnejad, H., & Parhiz, F. (2010). Principles and techniques of urban planning. Chabahar International University Press, First Edition. (in Persian)