تحلیل راهبردی شاخص‌های گردشگری (مطالعه موردی: شهر چابکسر، استان گیلان)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 8، دوره 11، شماره 36، آذر 1395، صفحه 129-147   

نویسندگان

سید علی حسینی^{* 1}؛ فاطمه مبرهن قاسم آبادی²؛ مژگان خوشدلان²؛ آزاده مهری²

¹استادیار گروه جغرافیا، برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، رشت، گیلان

²دانش آموخته کارشناسی ارشد، جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، رشت، گیلان

چکیده

نبود مدیریت یکپارچه توسعه گردشگری، عدم آموزش و کمبود دانش تخصصی و نگاه سنتی به مقوله گردشگری، کمبود امکانات گردشگری و ... از مسائل گردشگری شهری است. توسعه گردشگری شهری نیاز به داشتن آگاهی از توان‌ها و قابلیت‌های موجود در فضای شهری و استفاده‌ منطقی از آن دارد. بنابراین ارزیابی راهبردی پتانسیل‌‌ها و محدودیت‌های گردشگری شهر و ارائه راهبرد در بهینه‌سازی وضع موجود و توسعه گردشگری شهر ضروری است. این امر باید با توان‌های اقتصادی، محیطی، تاریخی، فرهنگی و هویتی فضاهای جغرافیایی متناسب باشد و بر اساس شناسایی علمی توان‌ها و خواسته‌های منطقی گردشگران انجام گیرد.شهر چابکسر به دلیل برخورداری از مواهب طبیعی (دریا و جنگل) و زیبایی منحصر به فرد، قرارگیری در مسیر اصلی جاده‌ای کشور، در موقعیت راهبردی قرار گرفته است به طوری که نیازمند نگاه راهبردی برای برنامه‌ریزی راهبردی توسعه شهری است. هدف تحقیق شناسایی نقاط قوت و ضعف شهر در امر گردشگری و بررسی فرصت‌ها و محدودیت‌های پیش رو، رفع موانع و ارائه راهبرد محوری برای رسیدن به توسعه گردشگری شهر می‌باشد. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، نوع تحقیق کاربردی و شیوه اجرای آن پیمایشی است. در این راستا پرسش­نامه‌ای با جامعه آماری 365 نفر از شهروندان و20 نفر از کارشناسان انتخاب و تکمیل شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که عوامل درونی و بیرونی گردشگری شهر چابکسر علی‌رغم دارا بودن ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه گردشگری، به علت تعدد و عمق میزان ضعف‌ها و تهدیدها و عدم بهره‌گیری درخور از فرصت‌های ایجاد شده، فاصله‌ی زیادی با شرایط مطلوب یک منطقه‌ی گردشگری دارد. از این رو پیاده‌سازی راهبرد تدافعی در مقطع کنونی مناسب‌ترین راهبرد برای حرکت به سوی توسعه راهبردی گردشگری چابکسر است.

کلیدواژه‌ها

گردشگری شهری؛ شاخص‌های گردشگری؛ مدیریت راهبردی؛ شهر چابکسر

مراجع

Amin Bidokhti, A., Zargar, S.M., & Nazari, M. (2010). Strategic marketing decisions in the tourism industry. Strategic Management Studies, 1(3), 49-68.(inPersian)
Binns, T., Nel, E. (2008). Tourism as a local development strategy in South Africa. The Geographical Journal, 168 (3), 235-247.
Castellani, V., & Sala, S. (2008). Sustainable performance index for tourism policy development. Tourism Management, 31(2010), 871 - 880.
Cernat, L., & Gourdon, J. (2012).  Paths to success: Benchmarking cross- country sustainable tourism. Tourism Management, 33, 1044-1056.
Dinari, A. (2005). Urban Tourism in Iran and the World. Second Edition, Spring 1389, published by the words of wisdom, Mashhad.(inPersian)
Ebrahimzadeh, A., & Karimi, S. (2009).Development and Coastal Environmental Management - Environmental Chabahar area. Journal of Geography and Environmental Planning, 20 (4), 57-72.(inPersian)
Eslah Arbani, A. (2008). The Book of Guilan, Guilan province (cities, counties, districts, and villages). Vol 5, Printing, Publishing Group researchers Tehran, Iran.(inPersian)
Farid, Y. (2010).the need for special attention to the tourism and travel industry in cities Arasbaran and the need to align curriculum with the fundamentals of geography. tourism geography, Journal of Geographic Space, 8, 1-24. (inPersian)
Font, X., & Ahjem T. (1999). Searching for a balance in tourism development. International Journal of ContemporaryHospitality Manajement, 11, 73-77.
Ghadami, M., Tavallayi, S., & Fatemi, S.M.M. (2010). Strategic Assessment of tourism development capabilities examples: City Fereidoon'kenar. Journal of Applied Research in Geographical Sciences, 19, 111- 128(inPersian)
Governor of Gilan. (2012). Rasht County Planning Department. Department of Statistics and Information.(inPersian)
Golkar, K. (2005). The majority of travelers SWOT analysis techniques for application in urban design. Journal pages, 5 (41), 44-65.(inPersian)
Hekmtneia, H., & Mousavi, M. (2006). The use of models in geography (urban planning and regional trends). Published by modern science.(inPersian)
Hosseini, S.A. & Mohammadi, J. (2012). Spatial analysis of the advantages and limitations of Soltanieh tourism strategic planning models using SWOT. Journal of the Physical Environment, 1 (1), 135-166.(inPersian)
Iran Consulting Engineers Amayesh. (2004). the city plans Chaboksar Conductor.Housing and Urban Development province.(inPersian)
Jamrozy, u. (2007). Marketingof tourism aparadigm shift toward sus trainability. Aianternational Journal of culture, Tourism and Haspitality Research, 1(2), 117-130.
Keyvani, A. (2011). Gilan tourist guide,Publisher: keyvani Green looked as if the firm order, Second Edition, Rasht.(inPersian)
Law, C.M. (1993). Urban tourism:attracting visitors to large cities. London Published Of   Mansell, 189.
Meshkini, A., & Heydari, T. (2010). Assessment of tourism development in Zanjan by using SWOT, eg the Zanjanroud. Journal - Research geographical space, 11 (35), 37 - 64.(inPersian)
Movahhedi, A. (2007). Urban tourism.Ahvaz, martyr Chamran University Press, first edition.(inPersian)
Papoly Yazdi, M.H., & Saghaei, M. (2006).Tourism (nature and implications). The Samt publication, Tehran.(inPersian)
Rezaei, M.R., Hosseini, S.M, & Hakimi, H. (2012).Strategic planning, crisis management in the city of Yazd historical context by using SWOT. Two Journal Crisis Management, 1 (1), spring, summer, 1, 35-44.(inPersian)
Roknoladin Eftekhari A., & Mahdavi, A. (2006). Strategies for Rural Tourism Development (Case Study: Lavasan small villages) with using SWOT. Journal of Madras, University Publications, 10 (45), 1-30.(inPersian)
Roknoladin Eftekhari A., Arefneia, A., Sojasi Ghidari, Kh., Firouznia, H., Sadeghloo, Gh., Dayyani, T., & FaTtahI, A. (2010). Sustainable development strategies of educational development in Iran. Journal of Association geography, 8 (25), 47-66.(inPersian)     
Shaw. G., & Williams, M.A. (2004). Tourism and tourism space. London: SAGE pubkications.
Sarrafi, M., Tavakoliniya, G., & Ostadi Seysi, M. (2009), City Development Strategy on Sustainable Development - A Case Study : City Shabestar. Geography (Journal - Geography of Iran Research Association), 7 (22), 65-82.(inPersian)
Shookouei, H., Moshiri, S.R., & Khademolhoseini, A. (2010). Evaluation of understanding of market power in attracting tourists, Journal of Geographical Sciences,1, 7-36.(inPersian)
Statistical Center of Iran. (2007). Detailed results of the general census of population and housing in 1385. The volumes of the entire country, city and several towns.(inPersian)
Tosun, C. (1998). Root of unsustainable tourism development at the local level: the case of Urgup in turkey. Tourism Management, 19 (6), 595 - 610.
UNWTO. (2007). sustianabhe development of tourism in deserts.
Zangyabadi, A., Abdollahzadeh, M., Mobaraki, A., & Poor Abdivnd, L. (2010). Analysis of Urmia tourism spaces. Journal of Geographical Space, 12 (39), 79-93.(inPersian)