پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش بخش مرکزی شهرستان سمیرم

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 2، دوره 9، شماره 33، اسفند 1394، صفحه 13-30   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مجتبی رحیمی شهید^{* 1}؛ نیما رحیمی²

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی، دانشگاه یزد،

²دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی‌اقتصادی، دانشگاه تهران

چکیده

زمین­لغزش از جمله بلایای طبیعی به شمار می­رود که هر ساله خسارت جانی و مالی فراوانی را به همراه دارد. امروزه با پیشرفت علم و فنّاوری، زمینه­های مناسبی برای شناخت و کاهش این خطرات طبیعی فراهم شده است. در این راستا می­توان اطلاعات جغرافیایی را همگام با ابزار پشتیبانی تصمیم به‌ منظور ارزیابی خطر وقوع زمین­لغزش به­کار برد. لذا این پژوهش به‌منظور بررسی میزان تأثیر عوامل مختلف در ایجاد پدیده زمین­لغزش و پهنه­بندی خطر وقوع زمین­لغزش در بخش مرکزی شهرستان سمیرم انجام گرفت. برای این هدف با به‌کارگیری روش تحلیلسلسله مراتبی عوامل موردبررسی به‌صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزانتأثیر آن­ها است محاسبه شده است. با توجه به مقادیر کمی وزن هر یک از عوامل، نقشه وزنی هرعامل تهیه و در نهایت اقدام به تهیه نقشه پهنه­بندی خطر زمین­لغزش با استفاده از لایه­های وزنی وضریب وزنی مربوط به هر یک از عوامل شده است. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این است کهروش تحلیل سلسله مراتبی به دلیل استوار بودن بر مبنای مقایسه­های زوجی موجب سهولت و دقتدر انجام محاسبه­های لازم و ارائه نتایج به دلیل دخالت دادن تعداد زیادی از عوامل در مقایسه باسایر روش­های پهنه­بندی خطر زمین­لغزش است. نتایج نشان داد که در مدل تحلیل سلسله مراتبی حدود 98/40 درصد حوضه در پهنه­های با خطر بالا و خیلی بالا قرار می­گیرد. همچنین جنس مواد و شیب به‌عنوان مهم­ترین عوامل مؤثر در وقوع لغزش در منطقه مشخص گردید.

کلیدواژه‌ها

بخش مرکزی شهرستان سمیرم؛ پهنه‌بندی؛ تحلیل سلسله مراتبی؛ زمین‌لغزش؛ سنجش از دور