تأثیر آموزش حافظه کاری هیجانی برکنش‌های اجرایی نوجوانان مبتلا به اختلال تنیدگی پس ‎ضربه‌ای

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 8، دوره 13، شماره 49، مهر 1395، صفحه 95-111   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

زبیر صمیمی^{* 1}؛ جعفر حسنی²؛ مسلم کردتمینی³؛ مهدی پارویی³

¹دانشجو دکترا

²دانشیار

³کارشناس ارشد

چکیده

هدف این پژوهش تعیین میزان تأثیر آموزش حافظه کاری هیجانی در کنش‌های اجرایی نوجوانان مبتلا به اختلال تنیدگی پس‎ ضربه‎‎ای بود. بدین منظور، در چهارچوب طرح تجربی تک‎آزمودنی خطوط پایه چندگانه با ورود پلکانی، 3 نوجوان (2 دختر و 1 پسر) از مراکز آموزش کودکان کار شهر کرج با استفاده از ابزارهای تشخیصی (مصاحبه بالینی ساختاریافته و مقیاس تأثیر رویداد) به‌صورت نمونه‌برداری دردسترس انتخاب شدند. افراد انتخاب‌شده به‌صورت تکی، طی 20 جلسه تحت آموزش حافظه کاری هیجانی قرار گرفتند و همه افراد در سه مرحله (قبل از آموزش، مراحل آموزش و دو ماه پیگیری) به‌وسیله ‌پاره تست فراخنای ارقام وکسلر(مستقیم و معکوس) و آزمون برو/نرو ارزیابی شدند. به‌منظور تحلیل داده‌ها از شاخص‌های تغییر روند، شیب، بازبینی نمودارها و برای تعیین معناداری بالینی از شاخص کوهن، درصد بهبودی و اندازه اثر استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش حافظه کاری هیجانی به افزایش توانایی شرکت‌کنندگان در توانایی حافظه کاری و بازداری از مرحله پیش‎از‎آموزش تا پیگیری منجر شده است. با توجه به نتایج پژوهش، می‌توان گفت آموزش حافظه کاری هیجانی، گزینه مناسبی برای افزایش توانایی کنش‌های اجرایی نوجوانان مبتلابه اختلال تنیدگی پس‎‎ضربه‌ای است.

کلیدواژه‌ها

اختلال تنیدگی پس‎ضربه‌ای؛ حافظه کاری؛ بازداری؛ آموزش حافظه کاری هیجانی

مراجع

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5®). American Psychiatric Pub.

Aupperle, R. L., Melrose, A. J., Stein, M. B., & Paulus, M. P. (2012). Executive function and PTSD: Disengaging from trauma. Neuropharma-cology, 62(2), 686-694.‏

Baddeley, A. (2000). The episodic buffer: a new component of working memory? Trends in Cognitive Sciences, 4(11), 417-423.‏

Baddeley, A. D. (2002). Is working memory still working? European Psychologist, 7(2), 85-97.

Bomyea, J., Amir, N., & Lang, A. J. (2012). The relationship between cognitive control and posttraumatic stress symptoms. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 43(2), 844-848.‏

Bremner, J. D. (2001). Hypotheses and controversies related to effects of stress on the hippocampus: an argument for stress‐induced damage to the hippocampus in patients with posttraumatic stress disorder. Hippocampus, 11(2), 75-81.‏

Brewin, C. R., & Beaton, A. (2002). Thought sup-pression, intelligence, and working memory capacity. Behaviour Research and Therapy, 40(8), 923-930.‏

Brewin, C. R., & Holmes, E. A. (2003). Psychological theories of posttraumatic stress disorder. Clinical Psychology Review, 23(3), 339-376.‏

Bustamante, V., Mellman, T. A., David, D., & Fins, A. I. (2001).Cognitive functioning and the early development of PTSD. Journal of Traumatic Stress, 14(4), 791-797.‏

DeBellis, M. D., Keshavan, M. S., Shifflett, H., Iyengar, S., Beers, S. R., Hall, J., & Moritz, G. (2002). Brain structures in pediatric maltreatment-related post-traumatic stress disorder: A socio-demographically matched study. Biological Psychiatry, 52(11), 1066-1078.‏

Engen, H., & Kanske, P. (2013). How working memory training improves emotion regulation: neural efficiency, effort, and transfer effects. Journal of Neuroscience, 33(30), 12152-12153.‏

First, M. B., Spitzer, R. L., Gibbon, M., & Williams, J. B. (1997). User's guide for the structured clinical interview for DSM-IV axis I disorders SCID-I: Clinician version. American Psychiatric Pub.

Galletly, C., Clark, C. R., McFarlane, A. C., & Weber, D. L. (2001). Working memory in posttraumatic stress disorder-an event‐related potential study. Journal of Traumatic Stress, 14(2), 295-309.‏

Gilbertson, M. W., Gurvits, T. V., Lasko, N. B., Orr, S. P., & Pitman, R. K. (2001). Multivariate assessment of explicit memory function in combat veterans with posttraumatic stress disorder. Journal of Traumatic Stress, 14(2), 413-432.‏

Harmer, C. J., Hill, S. A., Taylor, M. J., Cowen, P. J., & Goodwin, G. M. (2003). Toward a neuro-psychological theory of antidepressant drug action: increase in positive emotional bias after poten-tiation of norepinephrine activity. American Journal of Psychiatry, 160(5), 990-992.‏

Hoffman, E. G. (1984). Fundamentals of tool design. Society of Manufacturing Engineers (SME) Publications/Marketing Division. pp. 499-502.

Hull, L., Farrin, L., Unwin, C., Everitt, B., Wykes, T., & David, A. S. (2003). Anger, psycho-pathology and cognitive inhibition: A study of UK servicemen. Personality and Individual Diffe-rences, 35(5), 1211-1226.‏

Kanagaratnam, P., & Asbjørnsen, A. E. (2007). Exe-cutive deficits in chronic related to political violence. Journal of Anxiety Disorders, 21(4), 510-525.‏

Kelly, A. C., & Garavan, H. (2005). Human functional neuroimaging of brain changes associated with practice. Cerebral Cortex, 15(8), 1089-1102.‏

Krause-Utz, A., Elzinga, B. M., Oei, N. Y., Paret, C., Niedtfeld, I., Spinhoven, P., & Schmahl, C. (2014). Amygdala and dorsal anterior cingulate connectivity during an emotional working memory task in borderline personality disorder patients with interpersonal trauma history. Frontiers in Human Neuroscience, 848(8), 1-18.‏

Lacerda, A. L., Hardan, A. Y., Yorbik, O., & Keshavan, M. S. (2003). Measurement of the orbitofrontal cortex: A validation study of a new method. Neuroimage, 19(3), 665-673.‏

LaGarde, G., Doyon, J., & Brunet, A. (2010). Memory and executive dysfunctions associated with acute posttraumatic stress disorder. Psychiatry Research, 177(1), 144-149.‏

Luine, V., Villegas, M., Martinez, C., & McEwen, B. S. (1994). Repeated stress causes reversible impairments of spatial memory performance. Brain Research, 639(1), 167-170.‏

Mammarella, N. (2014). Is emotional working memory training a new avenue of AD Treatment? A review. Aging and Disease, 5(1), 35-40.

Mayberg, H. S., Lozano, A. M., Voon, V., McNeely, H. E., Seminowicz, D., Hamani, C., & Kennedy, S. H. (2005). Deep brain stimulation for treatment-resistant depression. Neuron, 45(5), 651-660.‏

McCabe, D. P., Roediger, H. L., McDaniel, M. A., Balota, D. A., & Hambrick, D. Z. (2010). The relationship between working memory capacity and executive functioning: evidence for a common executive attention construct. Neuropsychology, 24(2), 222-‏43.

Moradi, A., Salimi, M., & Fathi-Ashtiani, A. (2011). Memory performance of patients sufferingpost-traumatic stress disorder resulting from the war. Journal of Behavior Sciences, 4(4), 269-276.‏

Nigg, J. T. (2000). On inhibition/disinhibition in deve-lopmental psychopathology: views from cognitive and personality psychology and a working inhibition taxonomy. Psychological Bulletin, 126(2), 220-46.

Schweizer, S., & Dalgleish, T. (2011).Emotional working memory capacity in posttraumatic stress disorder. Behaviour Research and Therapy, 49(8), 498-504.‏

Schweizer, S., Grahn, J., Hampshire, A., Mobbs, D., & Dalgleish, T. (2013). Training the emotional brain: improving affective control through emotional working memory training. Journal of Neuro-science, 33(12), 5301-5311.‏

Sohlberg, M. M., & Mateer, C. A. (1987). Effectiveness of an attention-training program. Journal of Clinical and Experimental Neuro-psychology, 9(2), 117-130.‏

Twamley, E. W., Hami, S., & Stein, M. B. (2004). Neuropsychological function in college students with and without posttraumatic stress disorder. Psychiatry Research, 126(3), 265-274.‏

Van der Molen, M. W. (2000). Developmental changes in inhibitory processing: Evidence from psycho-physiological measures. Biological Psychology, 54(1), 207-239.‏

Vasterling, J. J., Brailey, K., Constans, J. I., & Sutker, P. B. (1998). Attention and memory dysfunction in posttraumatic stress disorder. Neuropsychology, 12(1), 125-133.‏

Verbruggen, F., & Logan, G. D. (2008). Response inhibition in the stop signal paradigm.  Trends in Cognitive Sciences, 12(11), 418-24.

Weber, D. L., Clark, C. R., McFarlane, A. C., Moores, K. A., Morris, P., & Egan, G. F. (2005).Abnormal frontal and parietal activity during working memory updating in post-traumatic stress disorder. Psychiatry Research: Neuro-imaging, 140(1), 27-44.‏

Weiss, D. S., & Marmar, C. R. (1997). The Impact of Event Scale-Revised. In J. P. Wilson, & T. M. Keane (Eds.), Assessing psychological trauma and PTSD: A handbook for practitioners (pp. 399-411). New York: Guilford Press.

Welsh, M. C., & Pennington, B. F. (1988). Assessing frontal lobe functioning in children: Views from developmental psychology. Developmental Neuro-psychology, 4(3), 199-230.‏

 

Westerberg, H. (2004). Working memory: Development, disorders and training. Institution enförkvinnorsoch barns hälsa/Department of Women's and Children's Health. ‏Stockholm: Karolinska University Press.

Weyandt, L. L., & Willis, W. G. (1994). Executive functions in school‐aged children: Potential effi-cacy of tasks in discriminating clinical groups. Developmental Neuropsychology, 10(1), 27-38.‏

Wilson, S. P., & Kipp, K. (1998). The development of efficient inhibition: Evidence from directed-forgetting tasks. Developmental Review, 18(1), 86-123.

Wodka, E. L., Mark Mahone, E., Blankner, J. G., Gidley Larson, J. C., Fotedar, S., Denckla, M. B., & Mostofsky, S. H. (2007). Evidence that response inhibition is a primary deficit in ADHD. Journal of Clinical and Experimental Neuro-psychology,29(4), 345-356.‏

Yudofsky, S. C., & Hales, R. E. (Eds.) (2012). Clinical manual of neuropsychiatry.  Clinical manual of neuropsychiatry. American Psychiatric Pub.