پهنه بندی قابلیت زمین های دشت خضرآباد برای کشت زعفران با استفاده از منطق فازی

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 6، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 45، آبان 1395، صفحه 47-61   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/aej.2016.526888

نویسنده

محمد حسن صادقی روش^*

استادیار گروه محیط زیست دانشکده کشاورزی واحد تاکستان دانشگاه آزاد اسلامی تاکستان، ایران

چکیده

یکی از اهداف مهم انجام طرح­های کشاورزی پایدار کاهش محرومیت، تأمین امنیت غذایی و رفع تبعیض بین مناطق مختلف در چارچوب حفظ محیط­زیست است. ارزیابی قابلیت اراضی نخستین گام در فرایند توسعه پایدار منطقه­ای می­باشد. با توجه به ویژگی­های فیزیولوژیک زعفران و مقاومت آن در برابر خشکی و گرما و نقش آن در وضعیت اقتصادی – اجتماعی و با در نظر گرفتن مساحت وسیع اقلیم خشک در کشور، این پژوهش تحلیلی با هدف تعیین قابلیت اراضی به منظور کشت زعفران به انجام رسید. به این منظور در قالب روش­های تصمیم­گیری چند معیاره فازی، روش بونیسون به منظور تعیین قابلیت اراضی در هر واحد کاری استفاده شد. در این روش لایه­های اطلاعاتی مورد نیاز نیز در نرم­افزار Arc Gis تهیه شد. سپس اقدام به فازی­سازی داده­ها از روش چن و هوانگ شد و فرایند تحلیل فازی روی داده­ها صورت گرفت و در نهایت تبدیل داده­های فازی به غیرفازی و برآورد پتانسیل قابلیت اراضی به انجام رسید. از مجموع 785 کیلومترمربع اراضی دشت خضرآباد، 56/46% از کل منطقه مطالعاتی مناسب و نسبتاً مناسب، 9/40% دارای توان متوسط و 54/12% دارای توان نسبتاً نامناسب جهت کشت زعفران ارزیابی شدند. مطالعه صورت گرفته نشان از کارایی و سهولت کاربرد منطق فازی در ارزیابی قابلیت اراضی داشت و کاربرد نتایج حاصل از این پژوهش امکان ایجاد تعادل بین طرح­های توسعه و محیط را  میسر می­سازد.

کلیدواژه‌ها

 Crocus sativus؛  روش بونیسون؛  بهره‌برداری بهینه؛  توسعه پایدار؛  تصمیم‌گیری چند معیاره

مراجع