بررسی تاثیر آموزش دانش TRIZ بر ارتقای خلاقیت، توانمندسازی و مهارت مدیریت کارگران خط تولید شرکت بهمن دیزل

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 4، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 22، آذر 1395، صفحه 77-102   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

مصطفی جعفری^{* 1}؛ محمدعلی شفیعا¹؛ نرگس رحیمی²؛ حمیدرضا ضرغامی³

¹عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت

²دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علم و صنعت

³کاندیدای دکتری تخصصی دانشگاه علم و صنعت

چکیده

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثر آموزش TRIZ بر خلاقیت، توانمندسازی و مهارت مدیریت، قشر کارگر بوده است.
روش: پژوهش حاضر آزمایشی بوده و با انتخاب یک گروه نمونه از مجموعه کارگران شرکت بهمن دیزل و آموزش 9 ساعته دانش TRIZ، تأثیر آموزش بر مؤلفه‌های یادشده نمونه آزمایش موردبررسی قرار گرفت. نمونه پیش‌آزمون و پس‌آزمون به ترتیب شامل 46 و 44 داده بود. جهت سنجش اثر موردنظر از سه پرسش‌نامه استاندارد خلاقیت رند سیپ ، توانمندسازی اسپریتزر و مهارت مدیریت استفاده شده است. جهت بررسی تأثیر آموزش TRIZ با استفاده از نرم‌افزار اس پی اس اس از آزمون t مستقل با داده‌های نرمال و نیز آزمون من ویتنی در داده‌های غیر نرمال استفاده شد.
یافته‌ها:یافته‌های پژوهش نشان داد با توجه به آنکه مقدار معناداری نتیجه شده در ارتباط با خلاقیت و مهارت مدیریت به ترتیب 0.02و 0.013 است درنتیجه فرض صفر در هر دو مؤلفه مردود و نتایج حاکی از بزرگ‌تر بودن میانگین جامعه پس‌آزمون است. همچنین این مقدار در خصوص توانمندسازی 0.917 بود که به طبع حکایت از تساوی میانگین‌های دو جامعه پیش و پس از برگزاری دوره است.
نتیجه‌گیری: آموزش مجموعه تکنیک‌های TRIZ بر خلاقیت و مهارت مدیریت کارگران شرکت بهمن دیزل تأثیر مثبت می‌گذارد. و می‌توان آن را به‌عنوان راهکاری اثربخش در جهت بالابردن خلاقیت و مهارت مدیران به کار بست. در پایان پژوهش راهکارهایی در جهت فراهم کردن بستر مناسب آموزشی کارکنان ارائه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

خلاقیت؛ توانمندسازی؛ مهارت مدیریت؛ TRIZ؛ منابع انسانی

مراجع

بازرگان، عباس، خرازی، کمال و. جمالی فر، منصوره. (1391). بررسی مقایسه ای آموزش مداوم برای توانمندسازی منابع انسانی در دانشکده های پزشکی و فنی دانشگاه تهران، کار و جامعه،  150 ، صص. 4-12.

پیرخائفی، علیرضا. (1388). تأثیر آموزش خلاقیت بر مؤلفه‌های فراشناختی تفکر خلاق دانشجویان. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی. 2، صص. 51-62.

سریع القلم، محمود. (1391). عقلانیت و توسعه نیافتگی  ایران. تهران: انتشارات فرزان روز.

سلیمی نمین، سارا. (1384). "بهبود روش های پیش بینی فناوری توسط تریز". پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت فناوری، دانشگاه علم و صنعت ایران.

سلیمی نمین، سارا؛ پروین، مهدی. (1390). مزایای جدیدترین رویکردهای مدیریتی در حل مسائل، حل خلاقانه مسائل تریز قسمت دوم. ماهنامه تدبیر. 233، صص. 88-89

ضرغامی، حمیدرضا. (1390). بررسی میزان کاربرد اصول ابداعی تریز در تسریع روند نوآوری و بهبود عملکرد سازمان های پژوهشی: به همراه مطالعه موردی. پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع. دانشگاه علم و صنعت ایران.

ضرغامی، حمیدرضا؛ جعفری، مصطفی؛ اخوان، پیمان. (1390) بررسی رابطه بین خلاقیت و انگیزه برای نوآوری در سازمان های پژوهشی: مطالعه موردی در پژوهشکده پردازش هوشمند علائم. فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، سال اول، شماره 4، صص. 38 – 63.

گلستان هاشمی، سید مهدی. (1382). دانش خلاقیت و نوآوری: مقدمه ای بر علم خلاقیت شناسی. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.

قاسمی، فرشید؛ اقلیدس، طاهره. (1384). "بررسی تأثیر آموزش درس پرورش "خلاقیت در کودکان" بر افزایش خلاقیت دانش آموزان". فصلنامه نوآوری های آموزشی. 13، صص. 58-84 .

قربانی زاده، وجه الله،. خالقی نیا، شیرین. (1388). نقش انتقال دانش ضمنی در توانمندسازی کارکنان، پژوهش های مدیریت منابع انسانی، صص. 58-106، 1388.

مالکی، فاطمه. (1389). بررسی تأثیر آموزش تریز در تقویت روحیه کارآفرینی مدیران و کارکنان شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری و مرکز رشد دانشگاه سمنان. پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد سمنان.

مختاریان، فرانک. (1390). "رازهای توانمندسازی؛ توسعه قدرت و مسئولیت پذیری کارکنان؛ مفهوم توانمندسازی از نگاه ماری پارر فالت،" نوشته دافنا ایلون. توسعه مدیریت، 91، صص. 38-44.

مقیمی، سید محمد. (1390). سازمان و مدیریت: رویکرد پژوهشی. تهران: انتشارات ترمه.

منطقی، مرتضی. (1391). بررسی تأثیر آموزش خلاقیت بر دانش آموزان پیش دبستانی و دبستانی. مجله پژوهش های برنامه درسی. 1، صص 1-28.

نورتون، دیوید؛ کاپلان، رابرت. (2006). ایجاد هم افزایی با کارت امتیازی متوازن: همسویی استراتژیک (ترجمه بابک زنده دل). تهران: انتشارات آریانا قلم. 1391.

وطن خواه، مصطفی. (1384). موانع تاریخ توسعه نیافتگی در ایران، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق (ع). شماره 24. 167-176.

 

Chang, Y. S., Chien, Y. H., Yu, K. C., Chu, Y. H., & Chen, M. Y. C. (2016). Effect of TRIZ on the creativity of engineering students. Thinking Skills and Creativity, 19, 112-122.

Chen, J. L., & Jiao, W. S. (2014).TRIZ Innovative Design Method for Eco-leasing Type Product Service Systems. Procedia CIRP, 15, 391-394.

Luttrell, C., Quiroz, S., Scrutton, C., & Bird, K. (2009). Understanding and operationalising empowerment. London: Overseas Development Institute.

Runco, M. A., & Jaeger, G. J. (2012). The standard definition of creativity. Creativity Research Journal, 24(1), 92-96.

Russo, D., C. Rizzi, and G. Montelisciani. (2014). "Inventive guidelines for a TRIZ -based eco-design matrix. Journal of Cleaner Production. 76, 95-105.