بررسی مقایسه‌ای میزان تعلقات قومی در بین خانواده‌های بیله‌سوار و اردبیل

تغییرات اجتماعی - فرهنگی

مقاله 2، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 32، فروردین 1391   

نویسندگان

ربابه پورجبلی¹؛ ربابه پورجبلی¹؛ پیمان نصیرآذر²

¹دکترای جامعه‌شناسی

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد آشتیان

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی مقایسه‌ی میزان تعلقات قومی خانواده‌های دو شهر بیله‌سوار و اردبیل انجام شده است، همچنین سوال‌های اصلی در این پژوهش عبارتنداز: آیا تفاوتی در میزان تعلقات قومی در بین خانواده‌های بیله‌سوار و اردبیل وجود دارد؟ خانواده‌های کدام شهر از میزان تعلقات بالای برخوردارند؟ عوامل تاثیرگذار بر میزان تعلقات قومی خانواده‌ها در بیله‌سوار و اردبیل کدامند؟بر همین اساس برای دستیابی به سوالات و اهداف تحقیق پس از مطالعه نظریه‌های مربوط به قومیت و عواملی که باعث تغییر و تحول در قوم و گروه‌های قومی می‌شوند با استفاده از نظریه ژئوپلتیک رندل کالینز و نظریه پارسونز چهارچوب نظری تنظیم گردید.سپس باتوجه به چهارچوب نظری فرضیه اصلی تحقیق تدوین گردید که این فرضیات عبارتند از 1-  بین قرار گرفتن در مرز جغرافیایی (جمهوری آذربایجان)و میزان تعلقات قومی خانواده‌های شهر بیله‌سوار و اردبیل تفاوت معنی‌داری وجود دارد.2- بین استفاده از رسانه کشور همسایه جمهوری آذربایجان  و میزان تعلقات قومی خانواده‌های شهر بیله‌سوار و اردبیل تفاوت معنی‌داری وجود دارددر این تحقیق که به روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه صورت گرفت تاثیر متغیرهای مستقل چون مرز جغرافیایی با جمهوری آذربایجان، میزان استفاده از رسانه جمهوری آذربایجان، جنسیت، تأهل، پایگاه اجتماعی‌ـ‌اقتصادی، سن و تعلقات قومی خانواده‌های بیله‌سوار و اردبیل به عنوان متغیر وابسته بررسی شد. واحد تحلیل خانواده‌های بیله‌سوار و اردبیل و واحد مشاهده جوانان 40-25 ساله می‌باشد. نمونه‌ی تحقیق شامل  242 نفر برای بیله‌سوار و 246 نفر برای اردبیلمی‌باشد که با استفاده از فرمول کوکران بدست آمد، و با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله انتخاب شدند.با توجه به نتایج به دست آمده همه متغیرها تفاوت و رابطه‌ی معنی‌داری با متغیر مستقل تعلقات قومی داشتند بر طبق همین نتایج میزان تعلقات و دلبستگی قومی خانواده‌های بیله‌سوار بیشتر از خانواده‌های اردبیل بود. با وجود قرارگیری بیله‌سوار در مرز و برخورداری نامحدود از شبکه‌های جمهوری آذربایجان میزان تعلقات قومی خانواده‌های این شهر به نسبت خانواده‌های اردبیل بالا است. در بین متغیرها متغیر پایگاه اجتماعی‌ـ‌اقتصادی رابطه‌ی معنی‌دار ولی معکوس با تعلقات قومی داشت.

کلیدواژه‌ها

 تعلقات قومی؛ قومیت؛ مرز جغرافیایی؛ رسانه؛ پایگاه اجتماعی‌ـ‌اقتصادی