کلاسه بندی زمانی و مکانی بارش سنگین درگیلان با استفاده از GIS

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

مقاله 3، دوره 11، شماره 22، خرداد 1394، صفحه 28-41   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (نظری و تحلیلی)

نویسندگان

بهمن رمضانی^{* 1}؛ سوده ایزک مهری²

¹دانشیار گروه جغرافیا دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، ایران

²کارشناس ارشد جغرافیای طبیعی

چکیده

عناصر اقلیمی تأثیر زیادی بر روی زندگی انسانها دارد. بارش سنگین به عنوان یکی از این عناصر تأثیر مستقیم یا غیر مستقیم روی جوامع انسانی دارد. در این تحقیق الگوی زمانی و مکانی بارش سنگین در استان گیلان مورد تحلیل قرار گرفت. برای دستیابی به این هدف از 107 ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و بارانسنجی با دوره آماری 30 ساله استفاده شد. بعلت داده های مفقوده بسیار، بعضی از این ایستگاهها حذف شد و تنها 13 ایستگاه که شامل 2 ایستگاه سینوپتیک، 5 ایستگاه کلیماتولوژی و 6 ایستگاه بارانسنجی مورد استفاده قرار گرفت. روزهایی که دارای بارش بیش از  30 میلی متر بودند به عنوان روزهای همراه با بارش سنگین انتخاب شد. در مرحله اول الگوهای سالانه و ماهانه و دهه ای این رخدادها مورد ارزیابی قرار گرفت. در مرحله دوم فراوانی طبقات مختلف(شدت) را محاسبه کرده، و بر اساس آن نقشه های پهنه بندی  با استفاده  سیستم اطلاعات جغرافیایی ارائه گردید.نتایج این مطالعه نشان میدهدبر اساس تحلیل سالانه بارش سنگین ایستگاه انزلی دارای بیشترین میانگین  بارش سالانه ایستگاه منجیل کمترین میانگین  بارش سالانه  در رژیم ماهانه بارش سنگین ماه اکتبر بیشترین میزان بارش سنگین و ماه مه کمترین میزان بارش سنگین را دارند.در تحلیل دهه ای مشخص شد که تغییرات چندانی به لحاظ فراوانی بارش سنگین در ایستگاههای مورد مطالعه رخ  نداده است و در تحلیل میانگین بارش سنگین پربارانترین ایستگاههای استان به لحاظ دریافت بارش سنگین ایستگاههای هستند که در مرکز استان و بسیار نزدیک به خط ساحلی می باشند. 
 

کلیدواژه‌ها

بارش سنگین؛ گیلان؛ الگوی زمانی-مکانی؛ GIS