بیولوژی سته و بذر علف‌هرز عروسک پشت پرده یک‌ساله (Physalis divaricata L.)

بوم شناسی علف‌های هرز

مقاله 1، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4، اسفند 1393، صفحه 71-78   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

جمشید نظری عالم^{* 1}؛ عبدالرضا احمدی²؛ سیدکریم موسوی³؛ حمید رحیمیان‌مشهدی⁴؛ مجید جوادی⁵؛ فاطمه رشیدیان⁶

¹دانشجوی دکتری اکولوژی گیاهان زراعی دانشگاه لرستان

²استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان

³دانشجوی دکترای علفهای هرز دانشگاه فردوسی مشهد و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان

⁴استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران

⁵کارشناس مدیریت حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی لرستان

⁶دانشجوی کارشناسی زراعت و اصلاح نباتات لرستان

چکیده

میزان زنده مانی بذور علف‌هرز عروسک پشت پرده یک‌ساله در سه عمق مختلف (صفر، 10 و 30 سانتی متری) خاک بررسی شد هم‌چنین بیولوژی سته‌های این علف‌هرز پس از ریزش در سطح مزرعه به مدت یک‌سال در مزارع شهرستان الشتر به صورت طرح کاملا تصادفی در سال زراعی 87-1386 مورد ارزیابی قرار گرفت. قوه نامیه بذور داخل سته از اوایل تشکیل سته روی بوته تا رسیدگی کامل سته‌ها و نحوه خروج گیاهچه‌ها از بذر نیز مطالعه شد. نتایج نشان داد که سته‌ها در اواخر خرداد روی بوته تشکیل شدند ولی بذور داخل آن 4 هفته بعد قوه نامیه پیدا کردند و در هفته چهارم مرداد بیش از 80 درصد بذور آن قادر به جوانه زنی بودند. بذور واقع در عمق‌های 10 تا 30 سانتی متری خاک کم‌ترین مرگ و میر با 98 درصد جوانه زنی و بذور واقع در سطح خاک با 86 درصد جوانه زنی بیشترین مرگ و میر را در طول یک‌سال داشتند. سته‌های این علف‌هرز پس از ریزش، در دی ماه آب زیادی جذب کرده و شکاف برداشتند و سپس در اسفند ماه پلاسیده و در فروردین ماه سته‌ها از هم کاملا پاشیده شدند و بذور داخل آن بیرون ریختند. جوانه زنی بذور درون سته نشان داد که به طور متوسط از هر سته واقع در زیر کانوپی گندم بیش از 35 بذر، اما بعد از برداشت گندم از هر سته متجاوز از 70 بذر جوانه زدند.

کلیدواژه‌ها

جوانه زنی؛ زنده مانی؛ گیاهچه

مراجع

- موسوی، س.ک. و ع. احمدی، 1387. تاثیر عوامل محیطی بر جوانه زنی بذر علف‌هرز عروسک پشت پرده یکساله. مجله آفات و بیماریهای گیاهی، 76 (1): 10 تا 30.

2- نظری، ج.، ح. علیزاده، و ح. رحیمیان، 1389. جنبه‌هایی از مدیریت و بیولوژی علف‌هرز عروسک پشت پرده یکساله (Physalis divaricata) در مزارع چغندرقند. مجله علوم زراعی ایران، 41 (3): 569 تا 576.

  

3- Balestri, E and F. Cinelli. 2004. Germination and early-seedling establishment capacity of Pancratium maritimum L. (Amaryllidaceae) on Coastal Dunes in the North-Western Mediterranean. J.Coastal Res. 203: 761–770.

4- Batlla, D and R.L. Bench-Arnold. 2007. Predicting changes in dormancy level in weed seed soil banks: Implications for weed management. Crop Protec. 26:189–197.

5- Bhagirath, S and F. Chauhan. 2006. Seed germination and seedling emergence of threehorn bedstraw (Galium tricornutum). Weed Sci. 54: 867–872.

6- Eric, R. Pagea, R. Armen and E. Kemanianc. 2007. Short communication Spatially variable patterns of wild oat emergence in eastern Washington. Crop Protec. 26: 232–236.

7- Fenner, M. 1994. Ecology of seed banks. In: Kiegel, J. and G. Galili (eds.). Seed development and germination. Marcel Dekker, New york. Pp 507-528.

8- Garsa, C.M.M. Casal, A.M.L and M. Kaufman. 1994. Effect of light treatments on winter wheat and Italian ryegrass (Lolium multiflorum) competition. Weed Techol. 8: 37-45.

9- Irma, B.L. and L. Carl. 1998. The dynamics of seed mortality. J. Exp. Bot. 49: 1455–1461.

10- Lewis, J. 1973. Longevity of crop and weed seed: survival after 20 years in soil. Weed Res. 13,179-191.

11- Milberg, P and L. Andersson. 1998. Variation in seed dormancy among mother plants, populations and years of seed collection. Seed Sci. Res. 8: 29–38.

12- Upadhaya, K., H.N. Pandy and P.S. Law 2007. The effect of seed mass on germination, seedling survival and growth in Prunus jenkinsii Hook.f. & Thoms. Turk Bot. 31: 31-36.