بررسی زیست شناسی و پراکنش عوامل بیوکنترل علف هرز تلخه .Acroptilon repens L در خراسان جنوبی و معرفی گونه Metzneria paucipunctella Zeller, 1839 (Lep.: Gelechiidae) برای فون ایران

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 1، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 30، شهریور 1395، صفحه 103-113   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

بهروز خلیل طهماسبی^{* 1}؛ سعید مودی²؛ غلامرضا زمانی³؛ قربانعلی اسدی⁴؛ محمد تقی آل ابراهیم⁵

¹گروه علوم علف های هرز، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی

²گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

³گروه زراعت دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

⁴گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

⁵گروه زراعت، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

طی سال­‌های 1389-1390 جهت شناسایی دشمنان طبیعی علف هرز تلخه، مطالعات صحرایی در نقاط مختلف خراسان جنوبی که آلوده به آن علف هرز بود صورت گرفت. نمونه ­های جمع­‌آوری‌شده جهت بررسی زیست­ شناسی و پرورش، در شرایط آزمایشگاهی پرورش داده شدند. حشرات کامل جهت شناسایی به موسسه CABI در سوییس و بخش رده ­بندی موسسه گیاه ­پزشکی کشور ارسال شدند. نتایج بررسی آن­ها شناسایی 3 گونه Urophora xanthippe Munro, 1973 (Dip.: Tephritidae)، Acanthiophilus helianthi Rossi, 1794 (Dip.: Tephritidae) وMetzneria paucipunctella بود. گونه M. paucipunctella برای اولین ­بار برای فون ایران و گونه U. xanthippe برای اولین برای فون خراسان جنوبی معرفی می­‌شوند. آمار­برداری و مشاهدات مزرعه ­ای نشان داد که لاروهای زمستان­گذران گونه U. xanthippe در اوایل اردیبهشت ‌ماه به شفیره تبدیل شده و پس از 13/7 (روز) به حشره کامل تبدیل می­ گردند. حشرات کامل بعد از 3 (ساعت) خروج از پوسته شفیرگی بدون تغذیه جفت­ گیری و تخم ­ریزی می­ کنند. نتایج آزمون دامنه میزبانی با 5 گیاه از خانواده کاسنی نشان داد که مگس بذر­خوار به ­صورت تخصصی عمل کرده و دارای رژیم غذای تک­ خوار بوده و تنها از بذور تلخه تغذیه می­‌کند؛ بنابراین با توجه به تک میزبانه بودن و توان بالا در تخریب بذور به­ نظر می­‌رسد بتوان از این عامل در کنترل بیولوژیک علف هرز تلخه استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

حشرات بذر خوار؛ زیست شناسی؛ خراسان جنوبی؛ عوامل بیوکنترل؛ تلخه؛ فون

مراجع