تاثیر ترکیبات مهارکننده هورمون جوانی روی پوره سن پنجم سن گندم در شرایط آزمایشگاهی

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 2، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 30، شهریور 1395، صفحه 115-124   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

فاطمه کافی فراشاه¹؛ رضا وفایی شوشتری^{* 1}؛ حسین فرازمند²؛ غلامرضا گل محمدی²؛ الهام صنعتگر¹

¹گروه حشره شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک

²موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

چکیده

سن گندم، Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera:Scutelleridae)، یکی از عوامل اصلی محدود­کننده تولید گندم در ایران و بعضی کشورهای همسایه است. تغذیه از شیره برگ، ساقه و دانه توسط پوره­ها و حشرات بالغ منجر به ایجاد خسارات کمی و کیفی زیادی به محصول گندم می­ شود. متاسفانه استفاده از آفت­ کش ­ها مهم­ترین راه کنترل این آفت می­ باشد، بنابراین یافتن راه­ هایی که استفاده از سموم را محدود کند مورد توجه است. پریکاسن یک مهارکننده هورمون جوانی است که روی اجسام آلاتای گونه ­های حشرات اثر سمیت سلولی داشته و منجر به مرگ سلول­ های تولیدکننده هورمون جوانی می ­شود. در مطالعات آزمایشگاهی اثر پریکاسن I و II با غلظت ­های مختلف (20، 25، 32، 40 و 50 میکروگرم) و استن خالص (شاهد) روی سن پنجم پورگی به­روش موضعی و بر سطح پشتی بدن حشره بررسی شد. نتایج آزمایش نشان داد، درصد مرگ و میر پوره­ ها با افزایش غلظت پریکاسن I و II افزایش یافت، به ­نحوی که بالاترین میزان تلفات پورگی (50 درصد) در غلظت 50 میکروگرم پریکاسن II مشاهده شد. تیمار پوره ­ها با پریکاسن I و II منجر به مشاهده تغییر شکل حشرات در سن پنج پورگی و حشرات کامل شد. این تغییرات شامل تغییر شکل در بال­ ها و بال­ پوش­ ها و گاه حفظ کوتیکول قدیم بود. افزایش طول دوره پورگی از دیگر تغییرات ایجاد شده بر اثر استفاده از پریکاسن بود.

کلیدواژه‌ها

سن گندم؛ پریکاسن I؛ پریکاسن II؛ مهارکننده هورمون جوانی

مراجع