ارزیابی اثر نوع تله، ارتفاع نصب تله و غلظت فرمون در کارایی تله های فرمونی پروانه کرم ساقه خوار ذرت Sesamia cretica (Lepidoptera: Noctuidae)

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

مقاله 5، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 19، خرداد 1394، صفحه 60-70   

نویسندگان

مژگان قهرمانی¹؛ مجید فلاح زاده^{* 1}؛ مهرداد تبریزیان²

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم- گروه حشره شناسی

²موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران، ایران

چکیده

کرم ساقه خوار ذرت Sesamia cretica Lederer, 1857 (Lepidoptera, Noctuidae) یکی از آفات مهم ذرت، سورگوم، نیشکر و سایر گندمیان در ایران و در بسیاری از مناطق مدیترانه ای، خاور میانه، کشورهای عربی، شمال آفریقا، پاکستان و شمال هند است. تاثیر دز فرموله شده در کپسول فرمون، نوع و ارتفاع نصب تله در کارایی تله‌‌‌های فرمونی پروانه کرم ساقه خوار ذرت مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش‌ها در قالب سه طرح بلوک کامل تصادفی و هر کدام با چهار تکرار در منطقه رونیز از شهرستان استهبان استان فارس انجام گرفت. برای تعیین بهترین نوع تله، تله‌های فرمونی دلتا، بالی شکل و سطلی بررسی شد. به منظور یافتن نقش ارتفاع در کارایی فرمونی پروانه ساقه خوار ذرت، ارتفاع نیم متری، یک متری و دو متری از سطح زمین مورد برسی قرار گرفت. جهت تعیین مناسبترین دز فرموله شده از نظر شکار پروانه‌های نر ساقه خوار ذرت، دز‌های نیم، یک و دو میلی‌گرم فرموله شده در موسسه گیاهپزشکی کشور و نمونه خارجی با دز یک میلی‌گرم مورد ارزیابی قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده با نرم افزار SAS تجزیه واریانس گردید و میانگین ها با آزمون چند دامنه ای دانکن مقایسه شدند. تله‌ دلتا و سطلی با بیشترین شکار به عنوان بهترین تله برای شکار پروانه‌های نر ساقه خوار ذرت شناخته شد (P<0.01). نتایج نشان داد که ارتفاع نصب تله در شکار تله ها تاثیری ندارد. از نظر شکار پروانه های نر ساقه خوار ذرت، نمونه خارجی با دز یک میلی‌گرم و دزهای یک و دو میلی گرم فرموله شده در موسسه گیاه پزشکی کشور در سطح یک درصد با یکدیگر اختلاف معنی داری نداشتند ولی همگی با دز نیم میلی گرم اختلاف داشتند. 

کلیدواژه‌ها

پروانه ساقه خوار ذرت؛ تله فرمونی؛ دز فرمون؛ ارتفاع تله

مراجع