پیشنهاد الگوی مفهومی مدیریت خلاقیت و نوآوری در تولید محتوای تلویزیونی برای صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 11، دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 23، اسفند 1395، صفحه 35-76   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

سیاوش صلواتیان^{* 1}؛ حامد منصوری²

¹عضو هیئت علمی دانشکده ارتباطات و رسانه دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران

²دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت رسانه، دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران

چکیده

زمینه: امروزه خلاقیت و نوآوری و مدیریت آن، یک نیاز راهبردی برای سازمان‌های رسانه‌ای است. این سازمان‌ها نیازمند نوعی سازوکار ویژه هستند تا بتوانند خلاقیت را خلاقانه مدیریت کنند. نیاز به مدیریت خلاقیت و نوآوری در تولید محتوای تلویزیونی، در سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران نیز احساس می‌شود.
هدف: به صورت مشخص هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی مفهومی پیشنهادی مدیریت خلاقیت و نوآوری در تولید محتوای تلویزیونی برای صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران است.
روش: پژوهش حاضر با روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد اجرا شده است. برای این منظور، 10 نفر از مطلع‌ترین مدیران و برنامه‌سازان تلویزیونی و نیز صاحب‌نظران و کارشناسان حوزه خلاقیت و نوآوری در عرصه دانشگاهی کشور، بر اساس روش نمونه‌گیری نظری، انتخاب شدند. داده‌ها با بهره‌گیری از روش مصاحبه عمیق گردآوری و پس‌ازآن طبق سازوکار مطرح در روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد با اجرای مراحل کدگذاری باز، محوری و گزینشی، تحلیل شد.
یافته‌ها: کدهای مستخرج از مصاحبه‌ها در چهار دسته کد محوری دسته‌بندی شدند. یک دسته از مفاهیم به معرفی ویژگی‌ها و ابعاد فرایند برنامه‌سازی تلویزیونی می‌پردازد؛ دسته بعدی ضمن بررسی نقش مدیر در مراحل مختلف فرایند برنامه‌سازی، برخی از وظایف و تکالیف اولیه و ویژگی‌های ذاتی و مهارتی او را در مدیریت خلاقیت و نوآوری بیان می‌کند؛ در کد محوری سوم، نقش‌ها و وظایف برنامه‌ساز در فرایند برنامه‌سازی و همچنین استعدادها، مهارت‌ها و توانایی‌های او جا می‌گیرد؛ و نهایتاً مفاهیم مرتبط با نیازها، الزامات و اقدامات پایه‌ای در بروز خلاقیت و نوآوری در سازمان نیز در کد محوری چهارم دسته‌بندی می‌شود.
نتیجه‌گیری: در پایان برای اولین‌بار الگوی مفهومی مدیریت خلاقیت و نوآوری در تولید محتوای تلویزیونی شامل چهار بعد برنامه‌سازی تلویزیونی خلاق، مدیر در برنامه‌سازی تلویزیونی خلاق، برنامه‌ساز در برنامه‌سازی تلویزیونی خلاق و سازمان و برنامه‌سازی تلویزیونی خلاق، طراحی و برای اجرا در معاونت سیمای سازمان صداوسیما پیشنهاد شد.

کلیدواژه‌ها

خلاقیت؛ نوآوری؛ مدیریت خلاقیت و نوآوری؛ فرایند تولید تلویزیونی؛ سازمان صداوسیما

مراجع

امامی، مصطفی؛ الهام جمالی و محمدجواد اصفهانی. (1392). ﺑﺮرﺳﻲ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ اﻋﺘﻤﺎد ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ و ﺧﻼﻗﻴﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ، فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 3(3)،  23-44.

دادگران، سیدمحمد؛ مجتبی اعتمادمقدم. (1395). شناسایی خلاقیت و شایستگی‌های محوری مدیران روزنامه‌های خصوصی، صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 6(1)، 175-195.

دباغی، حمیده؛ خدیجه غلام نژاد (1391). تبیین رابطه میان فرهنگ سازمانی با خلاقیت کارکنان صدای جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مجله جهانی رسانه، 7(2)، 1-21.

رحمان‌سرشت، حسین؛ سیدکمال هاشمی. (1391). عوامل مؤثر بر مدیریت نوآوری در شرکت‌های عمرانی. فصلنامه راهبردهای بازرگانی، 2، 73-86.

رشیدی، احتشام؛ انسیه ابری. (1389). خلاقیت، منبع استراتژیک در سازمان‌های رسانه‌ای: مطالعه شرکت‌های رسانه‌ای بین‌المللی خلاق، سومین کنفرانس ملی خلاقیت‌شناسی، تریز و مهندسی و مدیریت نوآوری، تهران.

نادری‌نژاد، نعیمه. (1390). بررسی ویژگی‌ها، مؤلفه‌ها و اصول برنامه‌سازی خلاق در رادیو و عوامل مؤثر بر آن، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد تهیه‌کنندگی رادیو، دانشگاه صداوسیما.

 

Amabile, T. (1996). Creativity in context. Boulder: Westview Press.

Bennet, J. (2008). Inside the BBC, BBC Website. From: www.bbc.co.uk.

Csikszentmihalyi, M. (1987). Society, culture and person. In R. J. Sternberg (Ed.), The nature of creativity (pp. 325–339). Cambridge: CUP.

Dal Zotto, C., Kranenburg, H. v. (Eds.). (2008). Management and Innovation in the Media Industry. Northampton, Massachusetts, USA: Edward Elgar Publishing.

Florida, R. (2002). The rise of the creative class. New York, NY: Basic Books.

Georgiades, S. (2015). Employee Engagement in Media Management. Springer International Publishing.

Mintzberg, H. (1979). The structuring of organization. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.

Morgan, G. (1989). Creative organization theory: A resource book. Newbury Park: Sage.

Nicholas, N. (2010). Creativity management in original television production at the BBC. Unpublished Doctoral thesis. City University London. From http://openaccess.city.ac.uk.

Quintero, M. (2015). Innovation for Media: Tools and Strategies for Delivering Successful Content. Florida: J. Ross Publishing.

Runco, M. (2010). Divergent thinking, creativity and ideation. In J. Kaufman & R. Sternberg (Eds.), The Cambridge handbook of creativity (pp. 413–446). New York, NY: Cambridge University Press.

Taylor, F. W. (1911). The principles of scientific management. New York: Harper Brothers.

Weber, M. (1915/1947). The theory of social and economic organization (Translator Talcott Parsons). New York: Free Press.