بررسی تأثیر هوش هیجانی (عاطفی) و مؤلفه‌های آن بر عملکرد کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی کرج

دانش شناسی

مقاله 4، دوره 9، شماره 35، اسفند 1395، صفحه 53-69   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مریم قنبرپور^{* 1}؛ زهرا اباذری²

¹کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، کتابخانه مرکزی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

²دکترای کتابداری و اطلاع رسانی – دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر تأثیر هوش هیجانی بر عملکرد کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی کرج است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از جهت هدف کاربردی، به لحاظ شیوه گردآوری و تحلیل داده‌ها پیمایشی- همبستگی و به لحاظ محدوده زمانی تحقیق، تک مقطعی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه کارکنان (700 نفر) زن و مرد شاغل (اعم از کارکنان اداری، تکنسین‌ها، کارشناسان و مدیران) در دانشگاه آزاد اسلامی کرج است که داده‌های مورد نیاز از این جامعه آماری به شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده با استفاده از پرسش‌نامه از یک نمونه 126 نفری گردآوری شده است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش با استفاده از روش‌های آمار توصیفی در بررسی هوش هیجانی کارکنان نشان می‌دهد که 5/65 درصد کارکنان از هوش هیجانی (عاطفی بالا)، 6/18 درصد از هوش هیجانی نسبی و 9/15 درصد از هوش هیجانی پایینی برخوردار هستند. در مقایسه بین زنان و مردان نیز مشاهده می‌شود که 6/74 درصد زنان در مقابل 54 درصد مردان از هوش هیجانی بالاتری برخوردارند. در بررسی آزمون‌های فرضیه نیز به طور کلی مشاهده شد که هوش هیجانی بر کیفیت عملکرد کارکنان تأثیر مثبت و معناداری دارد. به طوری که مشاهده شد هوش هیجانی کل کارکنان با ضریب 406/0، تأثیر مثبتی بر عملکرد کیفی کارکنان دارد. برای کارکنان زن تأثیر این متغیر برابر 416/0 و برای کارکنان مرد برابر 376/0 برآورد شد.
نتیجه گیری: این مطالعه بر روی 75 زن و 51 مرد نشان داد که 3/6% کارکنان زیر میانگین هوش هیجانی قرار دارند و 73 درصد کارکنان دارای ظرفیت خوبی از هوش هیجانی بوده‌اند. 7/20 درصد از کارکنان نیز دارای هوش هیجانی بالایی می‌باشند. در مقایسه مردان و زنان نیز مشاهده شد که کارکنان زن از هوش هیجانی بالاتری نسبت به مردان برخوردارند. نتایج آزمون ضریب همبستگی نیز نشان داد که هوش هیجانی کارکنان و ابعاد آن با کیفیت عملکرد آنها رابطه معناداری داشته است. در بررسی تأثیر ابعاد هوش هیجانی نیز مشاهده شد که مؤلفه انگیزه با ضریب بتای استاندارد 767/0 و مدیریت بر عواطف با ضریب بتای 337/0- قادر به تبیین 8/29 درصد از تغییرات مربوط به کیفیت عملکرد کارکنان است.

کلیدواژه‌ها

هوش هیجانی؛ عملکرد کارکنان؛ دانشگاه آزاد اسلامی کرج

مراجع

آقایار، س.؛ شریفی درآمدی، پ. (1385). هوش هیجانی: کاربرد هوش در قلمرو هیجان. اصفهان: سپاهان،.156-155.

بنی سی، پ.ن.؛ دلفان آذری، ق.ع.؛ بنی سی، و. (1390). تأثیر هوش هیجانی بر سلامت عمومی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 12. فصلنامه علمی – پژوهشی تحقیقات مدیریت آموزشی، 2(4)، 15-27.

رابیتز، استفین پی.(۱۳۸۸). رفتار سازمانی. ترجمه‌ی علی پارسیان و محمد اعرابی. چاپ ۲۵. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، ۷۲.

فصلنامه انجمن صرع ایران (1390). هوش عاطفی چیست؟، 9(34)، 2.

کهن دل، ز. (1391). تأثیر هوش هیجانی در موفقیت سازمانی: افزایش توانمندی برای سازگاری با محیط. پیام دریا، (212)، 58.

لباف، ح.؛ انصاری، م.ا.؛ حیدری، م. (1390). هوش هیجانی و اهمیت آن در موفقیت سازمانی. دوماهنامه‌ی توسعه انسانی پلیس، 8(36)، 8.

ناظم، ف.؛ قائد محمدی، م.ج. (1386). رابطه بین هوش هیجانی و مدیریت زمان مدیران دانشگاه آزاد اسلامی به منظور ارائه الگویی مناسب برای مدیریت زمان مدیران براساس هوش هیجانی آنان. فصلنامه اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، 3(1)، 1-27.

نجارپور استادی، س.؛ تقی زاده، ه. (1391). رابطه بین هوش هیجانی با بالندگی سازمانی در بین کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی. فصلنامه علمی – پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 3(3)، 121-136.

Bar-on, & Parker, J. (2000). Handbook of emotional intelligence. Jossey Bass.

Carr, A. (2004). Positive Psychology: The Science of Happines and Human Sterength. New York: Brunner-Rutledge.

Chrusciel, D. (2006). Considerations of emotional intelligence (EI) in dealing with change decision management. Management Decision. 44(5), 644.

Eicher, D. (2003). Essential executive skills, for the future: emotional intelligence, futurics. St. Paul, Publication title: Futurics. St. Paul.

Goleman, D. (1995). Emotional Intelligence: what it can matter than IQ. Available at: www. Yahoo.com.

Watkin, C. (2000). Developing Emotional Intelligence. International Journal of  selection and assessment