ارزیابی و پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش استان کرمان با مدل های فازی وAHP

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 5، دوره 10، شماره 37، اسفند 1395، صفحه 25-44   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فهیمه ابراهیمی مقدم^{* 1}؛ احمد عباس نژاد²

¹دانش آموخته دانشگاه با هنر کرمان

²دانشیار دانشگاه با هنر کرمان

چکیده

با توجه به کوهستانی بودن بخش­ های از استان کرمان، وقوع زمین لغزش­های زیاد در سه دهه اخیر به وِیژه هنگام زلزله تهیه این نقشه برای استان  ضرور ی است.هدف از این پژوهش، پهنه بندی خطر زمین لغزش  استان کرمان با مدل های فازی، AHP  وتکنیک GIS  می باشد. در این مطالعه به منظور تهیه نقشه ی پهنه بندی خطر، هفت عامل مورد بررسی قرار گرفت. این عوامل در محیط نرم افزار GIS  به صورت نقشه تهیه وسپس طبقه بندی و وزن دهی شدند. این نقشه­ها با نقشه پراکنش زمین لغزش­ها ی استان همپوشانی گردید تا نقشه طبقات در پراکنش زمین لغزش­ها مشخص شود. در نهایت، هفت عامل شیب، لرزه خیزی، لیتولوژی، تراکم آبراهه، مورفولوژی، بارش و کاربری اراضی به عنوان عوامل مؤثر در زمین لغزش­های استان شناسایی شدند. نقشه ی پهنه بندی خطر زمین لغزش براساس این هفت عامل و با روش های AHP و عملگر گامای فازی با لانداهای 7/0، 8/0 و 9/0 در محیطGIS تهیه شد. از شاخص جمع کیفی Qs نیز برای ارزیابی صحت نقشه  های پهنه بندی استفاده شد. نتایج ارزیابی نقشه ها نشان داد که مقدار  شاخص Qs  برای مدل AHP  برابر31/2 وبرای عملگر گامای فازی با لانداهای 7/0، 8/0 و9/0 در محیط به ترتیب 05/4، 85/1 و 27/3  می باشد؛ بنابراین نتیجه می گیریم که عملگر گامای فازی با لاندای7/0 نسبت به سایر روش های ارائه شده دارای مطلوبیت بهتری در پهنه بندی لغزش استان کرمان می باشد و منطقی است که هر گونه برنامه ریزی محیطی با توجه به آن صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها

پهنه بندی؛ زمین لغزش؛ استان کرمان؛ مدل فازی؛ مدلAHP؛ Qs؛ GIS

مراجع