بررسی اثرات چهار ماده بیهوشی عصاره گل میخک، آویشن، لیدوکائین و سدیم بیکربنات بر پارامترهای خون و میزان هورمون کورتیزول در ماهیان کپور علفخوار (Ctenopharyngodon idella)

مجله علوم تکثیر و ابزی پروری

مقاله 2، دوره 2، شماره 4، آذر 1393، صفحه 19-28   

نویسندگان

معصومه عفتی^* ؛ معصومه بحر کاظمی؛ علی اصغر سعیدی

واحد لاهیجان

چکیده

    در این تحقیق تأثیر چهار ماده بیهوشی عصاره گل میخک، آویشن، لیدوکائین و سدیم بیکربنات بر پارامترهای خون و میزان هورمون کورتیزول در ماهیان ماهیان کپورعلفخوار( (Ctenopharyngodon idella مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 96 قطعه ماهی کپور نقره­ای با میانگین وزنی 200 گرم و طول 18 سانتی­متر برای بیهوشی با 4 ماده عصاره گل میخک، آویشن، لیدوکائین و سدیم بیکربنات و همچنین یک گروه شاهد که هیچ بیهوش­کننده­ای را دریافت نکرد در نظر گرفته شدند. طرح آماری مورد استفاده در این تحقیق طرح کاملاً تصادفی بود. در قالب این طرح 4 ماده بیهوش­کننده بعنوان 4 تیمار آزمایشی و یک گروه شاهد و هریک در 4 تکرار در نظر گرفته شدند. بر اساس نتایجی که در جدول 3 آمده است در مقایسه تعداد گلبول قرمز در گروه شاهد و زمان خونگیری 24 ساعت پس از بیهوشی، در سه داروی بیهوشی سدیم بی کربنات، عصاره گل میخک و آویشن کاهش یافت و فقط لیدوکائین افزایش داشت (05/0 < P). در مقایسه تعداد گلبول­های سفید خون در گروه  شاهد و 24 ساعت پس از بیهوشی در مورد داروی بیهوشی لیدوکائین افزایش یافت (05/0 > P) و نسبت به سه داروی بیهوشی سدیم بی کربنات، عصاره گل میخک و آویشن کاهش یافته و تفاوت معنی دار بود. (05/0 > P) (نمودار 2 و جدول 3).  در این تحقیق در استفاده از داروهای بیهوشی بر روی کپورماهیان علفخوار، تعداد گلبول­های قرمز درارتباط با داروی بیهوشی سدیم بیکربنات، در زمان­های 10 دقیقه و24 ساعت پس از بیهوشی تفاوت معنی­داری نداشته است. این نشان می­دهد داروی بیهوشی لیدوکائین در این ماهی در زمان­های 10 دقیقه و 24 ساعت پس از بیهوشی در بازدارندگی از استرس (به عنوان ماده ضد استرس ) بهتر از سه ماده بیهوش­کننده دیگر بود.