حجیّت شهادت زنان در قتل عمد از منظر فقه امامیّه

مجله پژوهش های فقه و حقوق اسلامی

مقاله 2، دوره 10، شماره 36، شهریور 1393، صفحه 23-50   

نویسندگان

علی اکبر ایزدی فرد^{* 1}؛ احمد رضا حسنخانی²؛ حسین کاویار¹

¹دانشگاه مازندران

²پیام نور تهران

چکیده

یکی از مباحثی که در باب شهادت مورد تضارب آرای علمای حقوق و فقه قرار گرفته، بحث شهادت زنان است به گونه‌ای که نزد مشهور فقیهان در حق‌الله(به جز بحث زنا)، اصولاً شهادت زن، به تنهایی، اعتبار شرعی ندارد و مثبتحدّ نمی‌باشد. همینطور حقّ الناس غیرمالی، با شهادت زنان (اعم از انفرادی و انضمامی) قابل اثبات نیست، اما در حقّ الناس مالی، شهادت دو زن به انضمام یک مرد می‌تواند موجب اثبات دعوی شود. در برخی موارد که در منظر و مرئی مردان نمی‌گنجد، موضوع فقط با شهادت زنان ثابت می‌شود. برخی موارد نیز اختلافی است من جمله شهادت زنان در قتل عمد. در این پژوهش برآنیم تا وضعیت شهادت زن در قتل عمد را مورد تحلیل و کنکاش فقهی قرار دهیم. مستند اصلی فقیهان در این مقوله، روایات است که به دلیل گوناگونی در متن روایات، برداشت‌های متفاوتی ابراز شده است. در مجموع، هفت دیدگاه از علمای متقدّم و متأخر فقه بیان شده است که از بین دیدگاه‌های مطروح، دیدگاهی که تفصیل بین قتل عمد و خطایی را مورد نظر قرار داده است و روایات مثبته را بر قتل خطایی و روایات نافیه را بر قتل عمد حمل نموده است، رأی برگزیده می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

شهادت؛ شهادت زنان؛ قتل عمد