بررسی ادله‌ی فقهی مخالفان ولایت سیاسی زنان در فقه شیعه

مجله پژوهش های فقه و حقوق اسلامی

مقاله 4، دوره 9، شماره 33، آذر 1392، صفحه 79-94   

نویسندگان

محمد عترت دوست^* ؛ سید محمد جواد وزیری فرد

دانشگاه قم

چکیده

موضوع مشارکت سیاسی زنان در جامعه اخیراً بیشتر مورد توجه قرار گرفته است؛ بر همین اساس و به علت برخی شبهات فقهی درباره‌ی ولایت سیاسی زنان، بررسی فقهی این موضوع مهم به نظر می‌رسد. از این رو در این مقاله با بررسی آیات و روایات و گفتار مفسران و فقیهان به بررسی امکان و حدود جواز ولایت سیاسی برای زنان پرداخته شده است. در این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و گردآوری داده‌ها نیز به صورت کتابخانه‌ای بوده است. در نتیجه‌ی تحقیق روشن شد که به آیات قرآن در منع ولایت سیاسی زنان نمی‌توان به طور قاطع استناد کرد؛ گرچه – در صورت اثبات- از برخی از آن‌ها بتوان به مثابه مؤید بهره برد. اما با توجه به روایت نبوی مشهور، روایت ابوخدیجه و اجماع علمای فریقین در منع ولایت عام برای زنان، می‌توان حکم به ممنوعیت ولایت سیاسی عام در سطح حاکم امت اسلامی و ولی فقیه برای زنان نمود. اما در سطوح پایین‌تر و در ولایاتی چون ریاست دولت و نمایندگی مجلس و وزارت و مدیریت‌های دیگر نمی‌توان حکمی این‌چنین داد.

کلیدواژه‌ها

حقوق زنان؛ ولایت سیاسی زنان؛ ادله‌ی فقهی ولایت سیاسی زنان؛ مشروعیت ولایت سیاسی زنان؛ ادله‌ی مخالفان ولایت سیاسی زنان