بررسی مبانی فقهی مالیات‌های غیرثابت

مجله پژوهش های فقه و حقوق اسلامی

مقاله 5، دوره 11، شماره 38، اسفند 1393، صفحه 93-116   

نویسندگان

عبدالجبار زرگوش نسب^{* 1}؛ طاهر علی محمدی¹؛ معصومه غیبی²

¹دانشگاه ایلام

²شهرکرد

چکیده

در حکومت اسلامی مالیات به دودسته‌ی ثابت و غیرثابت تقسیم می‌شود. مالیات ثابت به آن دسته از مالیات‌هایی گفته می‌شود که از حیث مقدار، میزان و نرخ، دارای نص شرعی هستند، اما مالیات‌های غیرثابت به مالیات‌هایی گفته می‌شود که در صورت ضرورت و نیاز جامعه وضع می‌شوند و با توجه به شرایط زمانی و مکانی مقدار و نوع آن تغییر می‌کند. از آنجایی که وضع مالیات غیرثابت در یک جامعه‌ی اسلامی باید متناسب و موافق با آموزه‌های دینی و اسلامی باشد تا مقبول متشرعین واقع شود، بررسی مبانی فقهی آن از اهمیت خاصی برخوردار خواهد بود. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده، چنین به دست آمده که مستفاد ازآیات، روایات، قواعد فقهی و احکام اسلامی اخذ چنین مالیاتی توسط حکومت اسلامی نه تنها جایز، بلکه در مواردی واجب است.

کلیدواژه‌ها

مالیات؛ مالیات غیرثابت؛ حکومت؛ مبانی فقهی