تحلیل محتوای حوزه مدیریت راهبردی (مطالعه موردی: فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی)

پژوهش های مدیریت راهبردی

مقاله 1، دوره 22، شماره 62، آذر 1395، صفحه 13-47   

نوع مقاله: علمی _ پژوهشی

نویسندگان

بهمن حاجی پور¹؛ سیدامیرحسین طیبی ابوالحسنی^{* 2}؛ زهرا عزیزیان کلخوران³

¹دانشیار مدیریت بازرگانی، دانشگاه شهید بهشتی تهران

²کارشناس ارشد مدیریت اجرایی، دانشگاه شهید بهشتی تهران

³دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، دانشگاه شهید بهشتی تهران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی شکلی و محتوایی مقالات مرتبط با حوزه مدیریت راهبردی است. روش پژوهش از نوع کیفی و مبتنی بر تحلیل محتواست و از رویکرد توصیفی-تحلیلی برای توصیف و ارزیابی محتوای مقالات جامعه‌ی هدف استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق، 200 مقاله منتشر شده در 6 سال گذشته از شماره 1 (بهار1389) تا شماره 24 (زمستان1394) مجله مطالعات مدیریت راهبردی؛ به عنوان یکی از معتبرترین وکاربردی‌ترین مجلات این حوزه؛ است و به‌منظور توصیف عینی و کیفی محتوای مفاهیم، بررسی به‌صورت نظام‌دار و در قالب 10 پارامتر انجام شده است. نتایج موضوعی به‌دست‌آمده نشان‌ می‌دهد مقالات در 5 موضوع کلی و 29 زیرموضوع قابل دسته‌بندی می‌باشند که از این میان، موضوع سطوح و گزینه‌های راهبردی با 37 درصد و  دو زیرموضوع آن یعنی راهبرد سطح عملیات منابع انسانی با 9 درصد و راهبردهای بازار با رویکرد تجارت بین‌الملل با 7 درصد بیشترین مباحث مورد استفاده در این مقالات بوده‌اند. همچنین میزان مشارکت پژوهشگران علاقه‌مند به حوزه مدیریت راهبردی خوب ارزیابی شد به‌گونه‌ای‌که 555 نفر محقق در نگارش 200 مقاله مشارکت داشته‌اند و در این میان، مشارکت دانشگاه‌های تهرانی، بیشتر بوده است. همچنین بررسی مؤلفین مقاله‌ها نیز نشان می‌دهد مؤلفین با رتبه علمی استادیار بیشترین تعداد از نویسندگان را به خود اختصاص داده‌اند. بررسی روش‌های پژوهشی نیز نشان داد مقالات توصیفی-کاربردی، روش تحقیق آمیخته و ابزار پرسشنامه از تکنیک‌های پراستقبال پژوهشگران این حوزه بوده و سطح تحلیل نیز نشان می‌دهد موضوعات متناسب با مدیریت راهبردی، بیشتر در سطح تحلیل افراد و مدیران ارشد بوده است.

کلیدواژه‌ها

مقاله؛ تحلیل کمی و کیفی؛ مدیریت راهبردی؛ مطالعات مدیریت راهبردی

مراجع

احمدی، حمید و عصاره، فریده، (1394)، سیر تحول پژوهش‌های علم‌سنجی در ایران، رهیافت، شماره 60، زمستان، ص82-69.

ارشاد، فرهنگ، قاراخانی، معصومه و میرزایی، سید آیت‌الله، (1384)، تحلیل اسناد داوری مقاله‌های مجله جامعه شناسی ایران، مجله جامعه‌شناسی، شماره24، زمستان، ص33-3.

اکبری، مرتضی، دلبری راغب، فاطمه، ذوالفقاری، عاطفه، کلانکی، ابوالفضل و رازی، سمیرا، (1394)، ترسیم نقشه دانش کارآفرینی بر مبنای مقالات علمی و پژوهشی در ایران، مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 13، شماره چهار، زمستان، ص1112-1091.

انصافی، سکینه و غریبی، حسین، (1381)، دانش ایران در سطح بین‌المللی، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، تهران، ص369-1.

بمانیان، محمدرضا، آبافت یگانه، منصوره و نادری، سیدمجید، (1387)، ارزیابی کمی و کیفی نشریه هنرهای زیبا طی دوره 12 ساله، نشریه هنرهای زیبا، شماره 35، پاییز، ص145-135.

رایف، دانیل، لیسی، استفن و جی فیکو، فریدریک، (1381)، تحلیل پیام‌های رسانه‌ای، ترجمه مهدخت بروجردی علوی، نشر سروش، تهران.

رحیم‌نیا، فریبرز، پویا، علیرضا و الهامی، سولماز، (1394)، تأثیر رهبری نوآورانه و اشتراک دانش بر عملکرد سازمان به‌واسطه هماهنگی استراتژیک (مورد مطالعه: شرکت‌های تابعه و زیر‌مجموعه توانیر)، پژوهش‌های مدیریت راهبردی، دوره 21، شماره 59، زمستان، ص139-117.

زکی، محمدعلی، (1385)، بررسی تحلیل محتوای گرایش‌های پژوهشی در مجلات علمی تخصصی مدیریت، فصلنامه دانش مدیریت، دوره 19، شماره یک، زمستان، ص74-43.

حاجی‌پور، بهمن و سلطانی، مرتضی، (1387)، برنامه‌ی استراتژیک پژوهشی در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی مورد مطالعه: دانشگاه امام صادق (ع)، اندیشه مدیریت، دوره دو، شماره یک، بهار و تابستان، ص224-183.

حافظ‌نیا، محمدرضا، (1386)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، انتشارات سمت، تهران، ص321-1.

حقیقی، محمدعلی و طیبی ابوالحسنی، سیدامیرحسین، (1394)، مدیریت تکنولوژی و نوآوری، انتشارات نورا، تهران، ص416-1.

حمیدی‌زاده، محمدرضا، (1389)، مدیریت دانش و دانایی (ساختار فرآیند و راهکارها)، انتشارات یاقوت تهران، قم.

سامانه ارزیابی نشریات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (1395). http://journals.msrt.ir(15/4/1395)

سلطانی، محمدرضا، (1393)، بررسی، تحلیل و ارزیابی مقالات فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی (14شماره)، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، سال ششم، شماره دو، تابستان، ص214-185.

شریفی، ونداد، (1383)، ارزیابی کیفی پژوهش، مجله تازه‌های علوم شناختی، علم‌سنجی، سال پنجم، شماره چهار، پاییز و زمستان، ص110-109.

شفیع‌زاده، حمید، (1388)، آسیب‌شناسی تولید علم در ایران، روزنامه همشهری، شماره 4860.  http://hamshahrionline.ir (1/4/1395)

فراهانی، مهدی، (1386)، تولید علم ضرورت امروز و فردا، ماهنامه تحقیق، سال دوم، شماره پنجم، تابستان، ص13-6. 

کوبین، جیمز براین، مینزبرگ، هنری و رابرت، جیمز، (1376)، مدیریت استراتژیک، ترجمه محمد صائبی، مرکز آموزش مدیریت دولتی، تهران، چاپ دوم.

موحد، علی و ایزدی، پگاه، (1388)، ارزیابی کمی و کیفی مقاله‌های فصلنامه پژوهش‌های جغرافیایی طی دوره 10 ساله (87-1378)، پژوهش‌های جغرافیایی طبیعی، شماره71، بهار، ص94-83.

ولایی، ناصر، کوثریان، مهرنوش، نصیری، ابراهیم و موسوی، سیده فاطمه، (1384)، ارزیابی و تجزیه و تحلیل کیفی مقالات علمی پژوهشی مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دوره 16، شماره 52، تابستان، ص140-131.

Coe, Robert & Weinstock, Irwin, (1984), Evaluating Management Journals: A Second Look, Academy of Management Journal, vol. 27, No.3, pp. 660-684.

Eisner, E.W, (1981), On the differences between scientific are artistic approaches to qualitative research, Educational researcher, Vol.10, No.4, PP. 5-9.

Fleet,D.D, Ray,D.F, Bedeian,A.G, Downey,H.K, Hunt,J.G & Feldman.D.C (2006), The Journal of Management's First 30 Years, Journal of Management, Vol. 32, No. 4, PP. 477-506.

Franke, Richard, Edlund, Timothy & Oster, Frederick, (1990), Development of strategic management: Journal quality and article impact, Strategic Management Journal, Volume 11, Issue 3, March/April, pp. 243–253.

Hunt, James & Blair, John, (1987), Content, Process, and the Matthew Effect among Management Academics, Journal of Management, Vol. 13, No.2, pp. 191-210.

Kessler, M, (1963), Bibliographic coupling between scientific papers, Journal of the Association for Information Science and Technology, Vol. 14, No. 1, pp. 10–25.

Lopez, F, Alamo, C, Rubio, G, Garcia, P, Martin, B. & Cuenca, E, (2003), Bibliometric analysis of biomedical publications on SSRIs during 1980-2000, Depression and anxiety. 18, PP. 95-103.

Wanger, Caroline S, Roessnera, J. D, Bobba, K, Kleinb, J. T, Boyackc, K. W, Keytond, J, Rafolse, I. & Börnerf, K, (2011), Approaches to understanding and measuring interdisciplinary scientific research (IDR): A review of the literature, Journal of Informatics, Vol.5, No.1, pp. 14–26.