تحلیل اثر بخش مالی بر شاخص توزیع درآمد: (رهیافت داده های تابلویی پویا)

دو فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد توسعه و برنامه ریزی

مقاله 3، دوره 5، شماره 2، آذر 1395، صفحه 43-74   

نویسندگان

رویا آل عمران^{* 1}؛ سیامک شکوهی فرد²

¹دانشیار و عضو هیات علمی، گروه اقتصاد، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

²دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

بررسی ارتباط بین توسعه مالی و توزیع درآمد یکی از موضوعات مهم در ادبیات اقتصاد کلان بوده و در سال­های اخیر بخش مهمی از مطالعات تجربی را به خود اختصاص داده است. از این رو، هدف اصلی این مطالعه، ارزیابی اثرات توسعه مالی بر نابرابری درآمدی و فقر در کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی طی سال­های 2015-2001 می­باشد. برای نیل به این هدف، مدل تجربی تحقیق به روش داده­های تابلویی پویا برای کشورهای منتخب عضو کنفرانس اسلامی برآورد شده است. نتایج تخمین مدل بیانگر این است که توسعه بخش مالی در کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی نابرابری درآمدی را کاهش داده است. همچنین اثر توسعه مالی بر فقر نیز مثبت بوده و در سطح معنی­دار 5 درصد معنی‏دار می باشد. بنابراین، یک درصد افزایش در شاخص توسعه مالی منجر به افزایش 07/0 درصدی در هزینه مصرفی سرانه و کاهش فقر در کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی شده است. با توجه به تاثیر مثبت توسعه مالی بر بهبود توزیع درآمد در کشورهای مورد مطالعه ، پیشنهاد می­شود که سیاست های پولی و توزیع اعتبارات بخش بانکی به گونه ای تنظیم شود که  علاوه بر افزایش با عدالت و کارآیی بیشتری بین اقشار مختلف جامعه تقسیم شود تا به این صورت با سرمایه­گذاری­های زودبازده، نابرابری بین گروه­های درآمدی مختلف کاهش یابد.
 

کلیدواژه‌ها

توسعه مالی؛ عدالت؛ رهیافت داده های تابلویی پویا

مراجع

1. جابری خسروشاهی، نسیم؛ محمدوندناهیدی، محمدرضا و نوروزی، داوود (1391). "تأثیر توسعه مالی بر نابرابری درآمد در ایران"، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 2، شماره 6، 208-173.
2. حسن‌زاده، علی؛ ازوجی، علاالدین و قویدل، صالح (1385). "بررسی آثار اعتبارات خرد در کاهش فقر و نابرابری‌های درآمدی"، مجله اقتصاد اسلامی،21شماره، 45-68.
3. دیزیجی، منیره و آهنگی گرگری، محدثه (1394)، تأثیر توسعه مالی بر توزیع درآمد در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه، فصلنامه اقتصاد مالی و توسعه، دوره 9، شماره 33: 104-75.
4. دهمرده، نظر و شکری، زینب (1389). "اثرات توسعه مالی بر توزیع درآمد در ایران"، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، شماره 54، 164-147.
5. قنبری، علی؛ آقایی خوندابی، مجید و مهدیه رضا قلی‌زاده (1390). "بررسی تأثیر توسعه مالی بر توزیع درآمد در ایران"، پژوهش‏نامه اقتصادی، سال 11، شماره 1، 29-1.
6. صامتی، مجید و زهرا سادات سجادی (1391). "تأثیر توسعه مالی بر نابرابری توزیع درآمد: مطالعه موردی منتخبی از کشورهای در حال توسعه"، پژوهشنامه اقتصاد کلان، سال هفتم، شماره 14، 150-129.
7. شاه آبادی، ابوالفضل و بهزاد امیری (1393). "تأثیر توسعه مالی بر فقر در کشورهای اسلامی گروه دی‌هشت". فصلنامه برنامه و بودجه، سال 18، شماره 4، ۲۷-۴۲.
8. راسخی، سعید و امید رنجبر (1388) ، اثر درجه بازبودن تجارت بر سرعت همگرایی درآمد سرانه: شواهدی از گروه دی هشت، نامه مفید، دوره 15 ،شماره 72، صص109- 134.
9. روزبهان، محمود (1387) ؛ مبانی توسعه اقتصادی، تهران، تابان، چاپ دوازدهم، ص172ـ170.
10. سلیمی فر، مصطفی، سیدمحمد جواد، رزمی و محمدعلی ابوترابی(1389)، بررسی رابطه علی شاخص های توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران، فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره 7، شماره 1، صص75- 103 .
11.  سالم، علی اصغر و جواد عرب یارمحمدی، بررسی رابطه توسعه مالی و توزیع درآمد در ایران، فصلنامه روند پژوهش های اقتصادی، سال نوزدهم، شماره 58، 1390، صص 127- 152.
12. عصاری آرانی، عباس، ناصری، علیرضا و مجید آقایی خوندابی، تأثیر سیاست‏های پولی بر توزیع درآمد در ایران، فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره 6، شماره 3، a1388، صص 105-128.
13. عصاری آرانی، عباس، ناصری، علیرضا و مجید آقایی خوندابی، تأثیر توسعه مالی بر فقر و نابرابری در کشورهای عضو اوپک، فصلنامه پژوهش‏های اقتصادی، سال نهم، شماره 3، b1388، صص 29-51.
14. علمی، زهرا و فائزه آریانی(1392)، اثر توسعه مالی بر توزیع درآمد در ایران، پژوهشنامه بازرگانی، دوره 18، شماره 69، صص133- 158.
15. قنبری، علی، آقایی خوندابی، مجید و مهدیه رضا قلی­زاده(1390) ، بررسی تأثیر توسعه مالی بر توزیع درآمد در ایران، پژوهش‏نامه اقتصادی، سال 11، شماره 1، صص 1-29.
16. نظیفی، فاطمه( 1383)، توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران، پژوهش نامه اقتصادی،دوره 4، شماره 3،  صص97- 130 .

منابع انگلیسی

 

1. Akhter, S. and K.Daly (2009) Finance and Poverty: Evidence frome fixed effect vector decomposition; Emerging Markets Reviwe,10, pp 191-206.
2. Ang, J. B. (2009). “Financial Liberalization and Income Inequality”. Munich Personal RePEc Archive, Paper No.14496.
3. Banerjee, A. V & Newman, A. F. (1993). Occupational Choice and the Process of Development. The Journal of Political Economy, 101(2), 247-298.
4. Batuo, E. M., Guidi, F. & Kupukile M. (2010). “Financial Development and Income Inequality: Evidence from African Countries”, Munich Personal RePEc Archive, Paper No. 25658.
5. Beck, T., kunt, A. D. & Levin, R . (2007). "Finance, inequality and poverty: cross-country Evidence, World Bank Policy Research Working paper 3338, world Bank, Washington D.C.
6. Dahmardeh, N., Safdari, M. and Shahikitash, M. (2010) The Effects of Macro Indicators on Income Distribution in Iran, Iranian Journal of Trade Studies,54,  pp 25-55.
7. Demirguc-Kunt,A. and Levine, R (1966). Stock Markets, Corporate Finance, and Economic Growth: An Overview. The World Bank Economic Review, Vol 10, No. 2: 223-239.
8. Dang, w. & Su, Z (2012) Damage Control: the Chinese Communist Party in Jiang Zemin Era,Singapore,Eastern University Press.
9. Fitz, A (2006). Affective and Behavioural Variables: Reforms as Experiments to produce a civil society.  Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft, Volume 14, Issue 1, 1084–1088
10. Galor, O. & Zeira, J (1993). “Income Distribution and Macroeconomics”. The Review of Economic Studies (Oxford: Oxford University Press) 60, 35–52.
11. Greenwood, J & Jovanovic, B. (1990). Financial Development, Growth, and the Distribution of Income. The  Journal of Political Economy, 98(5), 1076-1107.
12. Hassan, M. Kabir & Ngene, Geoffrey M. & Yu, Jung-Suk,( 2011). "Credit default swaps and sovereign debt markets," Economic Systems, Elsevier, vol. 39(2), pages 240-252.
13. Im, K. S.; Pesaran, M. H. and Y. Shin (2003). “Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels.” Journal of Econometrics. No. 115, pp. 53-74.
14. Kim, D. H. & Lin, S.C. (2011). “Nonlinearity in the financial development–income inequality nexus”. Journal of Comparative Economics, 39, 310-325.
15. King, R., and Levine, R. (1993) Finance and Growth: Schumpeter Might Be Right; Quarterly Journal of Economics, 108, pp 717-737.
16. Lau, L. S., Choong, C. K., &Eng, Y. K. (2014).“Carbon Dioxide Emission, Institutional Quality, and Economic Growth: Empirical Evidence in Malaysia”.Renewable Energy, 68, 276-281.
17. Levin, A.; Lin, C. F. and J. Chu (2002). “Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite Sample Properties.” Journal of Econometrics.No.108, pp. 1-24.
18. Mookerjee, R. & Paul, K. (2010). “Availability of financial services and income inequality: The evidence from many countries”. Emerging Markets Review, 11, 404–408.
19. Noor,J., Ambrus,A & Sandor,L.(2014). Compensated Discount Functions – An Experiment on Integrating Rewards with Expected Income. npublished manuscript,15,1-37 .
20. Rajan, R. G. & Zingales, L. (2003). Financial Dependence and Growth. The American Economic Review, 88)3(, 559-586.
21. Seven, U.& Coskun, Y. (2016). Does Financial Development Reduce Income Inequality and Poverty? Evidence from Emerging Countries. Emerging Markets Review 26 (2016) 34–63.
22. Shahbaz, M. & Islam, F. (2011). “Financial Development and Incime Distribution in Pakistan: an application of ARDL approach”. Journal of Economic Development, 36(1), 35-58.
23. Townsend,P.(1987). Economic Organization with Limited Communication,  Journal of Social Policy , Volume  16,Issue 02  , pp 125 – 146
24. World Bank (2007), World Development Indicators Database.