بررسی اثر تزریق داخل صفاقی عصاره آبی دانه رازیانه (Foeniculum vulgare) بر هورمونهای گنادوتروپین و تستوسترون در موش صحرایی نر نژاد ویستار

فصلنامه زیست شناسی جانوری

مقاله 6، دوره 1، شماره 3، خرداد 1388   

نویسندگان

طاهره رضایی آهوانویی¹؛ عبدالحسین شیروی²؛ کیوان کرامتی²

¹کارشناس ارشد علوم جانوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان - عضو باشگاه پژوهشگران جوان

²استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

چکیده

با توجه به مشکلات بی شمار ناشی از روند افزایش جمعیت، مطالعه روشهایی که بتواند با پایین آوردن نرخ رشد جمعیت این روند را دچار وقفه سازد حائز اهمیت است. همچنین با توجه به حمایت های سازمان بهداشت جهانی از حفظ سلامت جامعه و کنترل جمعیت و نیز بهداشت باروری، امروزه استفاده از فراورده های گیاهی به عنوان جانشین یا مکمل داروهای سنتزی ضد بارداری مطرح می باشد. گیاه رازیانهیکی از گیاهانی است که در تحقیق حاضر به بررسی اثر عصاره آبی دانه این گیاه بر میزان تغییرات هورمونهای گنادوتروپین پرداخته است.در این مطالعه از موشهای رت نر نژاد ویستار ( با وزن تقریبی 220- 200 گرم ) استفاده گردید. حیوانات به 4 گروه آزمایشی و یک گروه کنترل تقسیم شدند . حیوانات در گروههای آزمایشی به مدت 15 روز به ترتیب دوزهایmg/Kg280 ، 140، 70 و 35 ( میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن ) از این عصاره را به صورت تزریق داخل صفاقی (IP) دریافت نمودند. در مدت زمان ذکر شده گروه کنترل نیز سرم فیزیولوژی را به صورت (IP) دریافت کردند.در طی این مدت دو بار ( روزهای 8 و 16 ) از موشها خونگیری مستقیم از قلب انجام شد. خون های استخراج شده از بطن چپ جهت اندازه گیری هورمون سانتریفیوژ شده و سه هورمون تستوسترون ، LH و FSHمورد سنجش هورمونی قرار گرفتند.با توجه به نتایج سطح هورمون LHو تستوسترون موجود در سرم خون گروههای آزمایشی با یکدیگر و با گروه کنترل هم در هفته اول و هم ودر پایان هفته دوم از لحاظ آماریاختلاف کاهشی معنی داری داشته است . به عبارتی دیگر در میزان غلظت این دو هورمون از دوز mg/Kg35 تا mg/Kg280 روند کاهشی مشاهده شده است ولی در ارتباط با میزان هورمون FSHفقط در دوز mg/Kg280 و تنها در پایان هفته دوم کاهش معنی داری مشاهده شده است.کاهش چشمگیر در میزان سطوح هورمونهای گنادوتروپین نشانگر آن است که عصاره آبی این دانه این گیاه می تواندروی فعالیت سیستم تولید مثلی جنس نر اثر کاهشی داشته باشد. داشتن عوارض جانبی کمتر، ارزان و در دسترس بودن این گیاه از جمله مواردی است که رازیانه می تواند به عنوان ماده ای جهت کنترل زاد و ولد ، مفید واقع شود. شایان ذکر است به منظور تعیین ماده موثره در این گیاه و بررسی عوارض جانبی آن ، تحقیقات بیشتری ضرورت دارد.

کلیدواژه‌ها

رازیانه؛ اسپر ماتوژنز؛ تستوسترون؛ LH؛ FSH؛ رت